یک نماینده مجلس معتقد است یکی از کار‌های خوب برای جلوگیری از فرار مالیاتی هوشمندسازی نظام مالیاتی با تمرکز بر اخذ مالیات هوشمند مبتنی بر داده‌های خروجی حساب بانکی فرد و سامانه مؤدیان مالیاتی است که باعث جلوگیری از فرار مالیاتی بیش از ۲ میلیون نفر شده است. زیرساخت اخذ مالیات هوشمند با تکمیل سامانه‌های اطلاعاتی علاوه بر حذف نظام مالیاتی ممیزمحور و امکان شکل‌گیری فساد در فرایند اخذ مالیات، با استفاده از ظرفیت تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم بدون اظهارنامه مالیاتی امکان اخذ مالیات هوشمند را فراهم خواهد کرد.
علی‌اکبر علیزاده، عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع‌طبیعی و محیط‌زیست مجلس شورای اسلامی در گفتگو با «جوان» از اصلاح نظام مالیاتی، اقدامات مجلس و دولت برای ستاندن مالیات از مشاغل خاص سخن گفت و تأکید کرد: یکی از کار‌هایی که باعث جلوگیری از فرار مالیاتی می‌شود بحث هوشمندسازی سامانه مؤدیان مالیاتی است. این رویکرد تا حدودی اجرا و باعث جلوگیری از فرار مالیاتی توسط ۲ میلیون نفر از مشاغل خاص شد. طبق گفته این نماینده بنگاه‌های اقتصادی باید کد اقتصادی داشته باشند و تمامی مبادلات خود را به صورت الکترونیک انجام دهند. با این قانون صورت حساب مالیاتی افراد ثبت می‌شود و دیگر جای چانه زدن باقی نمی‌ماند.
وی افزود: مالیات حقی است که فعالان اقتصادی و پردرآمد‌ها باید برای اداره عمومی جامعه نظیر بهداشت، امنیت و آموزش به دولت بپردازند. طبیعتاً بحث مالیاتی می‌تواند درآمد‌هایی برای کشور ایجاد کند تا به واسطه آن تورم هم کاهش یابد. ما عمدتاً مشکلاتی در خصوص فرار مالیاتی داشتیم و بین مؤدیان و مأموران مالیاتی اختلافاتی پیش می‌آمد. در خصوص اصلاح نظام مالیاتی مجلس راهکار‌هایی را تبیین و قوانین خوبی تنظیم کرد تا دریافت مالیات به صورت هوشمند صورت بگیرد و به سمت عدالت پیش برود.
علیزاده گفت: سال ۱۴۰۱ بیش از ۲ میلیون مؤدی جدید مالیات اضافه شد، ضمن اینکه از بیش از ۲ میلیون فرار مالیاتی جلوگیری شد. نتیجه این شد که سال گذشته از معدود سال‌های بعداز انقلاب شد که برای اولین بار مالیات پیش‌بینی شده در بودجه بیش از صددرصد تحقق پیدا کرد. نتیجه این می‌شود که دولت نیازی به استقراض از بانک مرکزی برای هزینه‌های مختلف کشور ندارد. وقتی از بانک مرکزی استقراض نشود، نقدینگی نیز بالا نمی‌رود و وقتی نقدینگی بالا نرود، اثر کاهش تورم دیده خواهد شد.
این نماینده مجلس به قوانین مجلس در خصوص ملزم کردن مشاغل خاص برای پرداخت مالیات اشاره کرد و گفت: برخی گروه‌ها مالیات نمی‌دهند از جمله پزشکان و وکلا، در این خصوص نیز مجلس وارد شد و قانون تصویب کرد. ما امید داریم امسال قانون به بلوغ برسد و پزشکان و مشاغل خاص دیگر که فرار مالیاتی را دامن می‌زنند ملزم به پرداخت شوند. از جمله موضوعات مهم که نیاز به اجرای کامل برای اصلاح نظام مالیاتی دارد همین هوشمندسازی سامانه مؤدیان مالیاتی است که می‌تواند پرداخت‌ها و تراکنش‌ها را شفاف کند. متأسفانه برخی دولت‌ها اصطلاحی به اسم خصولتی درست کرده بودند وقتی از آن‌ها خواسته می‌شد که مالیات بدهند می‌گفتند دولتی هستیم و وقتی به آن‌ها گفته می‌شد قوانین دولتی باید برای‌شان حکم کند، می‌گفتند خصولتی هستند. در این راستا سال گذشته بیش از هزار شرکت دولتی حسابرسی شد و حساب‌ها در بورس به نمایش درآمد و نورافکن شفافیت تابید. طبیعتاً این مسائل باعث شد هم جلوی فرار مالیاتی گرفته شود و هم اینکه مشخص شد هر شرکت چقدر کار می‌کند و چقدر مالیات می‌دهد.
وی ادامه داد: در راستای جلوگیری از فرار مالیاتی مجلس چند کار دیگر انجام داد؛ مالیات صنایع که ۲۵ درصد بود ۷ درصد کاهش یافت، یعنی به دولت تخفیف داده شد و کوشش شد از فرار مالیاتی جلوگیری شود. در بحث حقوق گمرکی نیز مجلس با درخواست دولت در بحث کالا‌های اساسی و دارو، حقوق گمرکی را کم کرد. مجموعه این‌ها زنجیره‌ای به هم پیوسته است که اگر کوشش کنیم جلوی فرار مالیاتی را بگیریم دولت مجبور به استقراض از بانک مرکزی نمی‌شود و تورم را کاهش می‌دهد.
علیزاده گفت: نکته دیگر اینکه وقتی عدالت مالیاتی ایجاد شود می‌توانیم به مالیات جهش دهیم، مثلاً مالیات تولید را کاهش دهیم واز تولیدگر حمایت کنیم، در عوض از خدمات مالیات بگیریم و قیمت کالا‌های اساسی مردم را از طریق کم کردن مالیات پایین نگه داریم، طبیعتاً از این طریق هم می‌توان در جهت کاهش تورم اقدام کرد.
وی خاطرنشان کرد: بحث سوت‌زنی و افشای فساد و نظارت عموم مردم بر تمام شرکت‌های دولتی و غیردولتی که کار اقتصادی می‌کنند نیز موضوع قابل توجهی بود. بنگاه‌های اقتصادی باید کد اقتصادی داشته باشند و تمامی مبادلات خود را الکترونیک انجام دهند. با این قانون تمام صورتحساب مالیاتی ثبت می‌شود و دیگر جای چانه زدن باقی نمی‌ماند. با هوشمندسازی خود به خود از فرار مالیاتی جلوگیری می‌شود. عده‌ای اصلاً حاضر به پرداخت مالیات نیستند، با شفافیت و مشخص شدن تراکنش‌ها و فعالیت اقتصادی خود به خود میزان مالیات افراد مشخص می‌شود، طبیعتاً به اندازه فعالیت اقتصادی مالیات از افراد گرفته می‌شود. سیستم مالیاتی و وزارت اقتصاد نیز دچار مشکل نمی‌شوند و زمینه فساد نیز ایجاد نمی‌شود؛ هم ملت به حق و حقوق‌شان می‌رسند و هم عامل اقتصادی با توجه به حقش مالیات می‌دهد.
علیزاده در پایان خاطرنشان کرد: یکی از کار‌های خوب برای جلوگیری از فرار مالیاتی هوشمندسازی نظام مالیاتی با تمرکز بر اخذ مالیات هوشمند مبتنی بر داده‌های خروجی حساب بانکی فرد و سامانه مؤدیان مالیاتی است که باعث جلوگیری از فرار مالیاتی بیش از ۲ میلیون نفر شده است.
