جوان آنلاین: در حال حاضر در بیشتر کشور‌های دنیا، گردشگری به عنوان صنعتی ارزآور و اشتغالزا به شمار می‌آید. با اینکه گردشگری می‌تواند در کمترین زمان ممکن بیشترین آورده را داشته باشد، اما برای جذب گردشگر حتماً باید به توسعه و تقویت زیر ساخت‌ها توجه ویژه‌ای شود. گردشگری با تمام زیرشاخه هایش موجب احیای مناطق شهری و روستایی، مرمت و حفظ آثار باستانی، جذب سرمایه‌گذاری، تقویت صنایع‌دستی و تبادل فرهنگی میان کشور‌ها می‌شود. با این تفاسیر ایران با دارابودن رتبه دهم جهان به خاطر داشتن جاذبه‌های تاریخی و باستانی و رتبه پنجم جهان در جاذبه‌های طبیعی در کنار ظرفیت‌های فراوان مذهبی، پزشکی و فرهنگی، در حالی یکی از ارزان‌ترین مقاصد گردشگری جهان برای گردشگران به شمار می‌آید که برای جذب گردشگر با نقطه مطلوب این صنعت هنوز فاصله زیادی دارد.
بعد از پایان تعطیلات نوروزی، مدیرکل گردشگری داخلی وزارت گردشگری از تردد بیش از ۳۴ میلیون مسافر در کشور خبر داد و گفت: در بین شهر‌ها، بیشترین تعداد آمار مسافر مربوط به مشهد است و بعد از آن شیراز و اصفهان قرار دارند؛ ضمن اینکه امسال استان ایلام با ۲۸درصد رشد، بیشترین جذب مسافران را به خود اختصاص داد.
با نگاهی اجمالی معلوم می‌شود که صنعت گردشگری ایران از پتاسیل بسیار بالایی برخوردار است. قدمت تاریخی و طبیعت چهار فصل بستر لازم را برای توسعه این صنعت فراهم کرده است. اما به رغم وجود جاذبه‌های بسیار زیاد، این صنعت در کشور تقریباً هیچ جایگاهی ندارد، زیرا موانع توسعه گردشگری در استان‌های ایران بسیار زیاد هستند.
در یک نگاه کلی، تعداد مراکز اقامتی، و خدماتی که از سوی آنها ارائه می‌شود، نشان می‌دهد هر شهر و منطقه تا چه اندازه می‌تواند پذیرای گردشگر باشد.
متأسفانه در حال حاضر مراکز اقامتی مناسب برای اسکان گردشگران در طول مدت حضور نسبت به حجم مسافران، بسیار اندک است.
این مسئله حتی در شهر‌هایی که از مناطق گردشگری مهم در ایران به شمار می‌آیند نیز به چشم می‌خورد، زیرا میان زیرساخت‌های اقامتی و تقاضایی که از طرف گردشگر وجود دارد، تناسبی برقرار نیست. این موضوع به‌ویژه در فصولی که اوج سفر است بیش از پیش به چشم می‌خورد.
بعد از آن باید به زیرساخت‌های حملونقل به‌ویژه زیرساخت‌های جاده‌ای اشاره کرد. در بسیاری از استان‌های بزرگ، سیستم حملونقل درون‌شهری و برون‌شهری برای گردشگران از ضعف‌های زیادی رنج می‌برد. به‌عنوان‌مثال هنوز اتوبوس و ون‌های مخصوص جابه‌جایی گردشگران در استان‌ها وجود ندارد و در تعطیلات مناسبتی، کمبود این گونه وسایل نقلیه عمومی حتی برای جابه‌جایی معمولی مسافران، مشکلات زیادی به وجود می‌آورد. وسیله حملونقل عمومی که برای گردشگران مورداستفاده قرار می‌گیرند باید ازلحاظ ظاهری زیبا و شکیل بوده و از نظر فنی سالم باشند. همچنین بهره‌مندی از امکانات اولیه و اساسی نظیر سیستم گرمایش و سرمایش از دیگر ویژگی‌های یک وسیله نقلیه استاندارد است.
ضربه بی‌توجهی‌ها به صنعت گردشگری
با اینکه پیش‌بینی‌ها حکایت از رونق گردشگری ایران در سال‌های آینده دارند، اما نباید فراموش کرد که این اتفاق مستلزم توجه به زیرساخت‌ها و نیاز‌های گردشگران است.
اگرچه استان‌های مختلف کشور در بهبود زیرساخت‌های خود پیشرفت داشته‌اند، اما هنوز نیازمند سرمایه‌گذاری دولت در سیستم‌های حملونقل مانند فرودگاه‌ها، راه‌آهن و بزرگراه‌ها برای تسهیل سفر در سراسر کشور هستیم.
مشکلات زیرساختی موجود در زمینه فراهم‌کردن فرصت برای ورود گردشگر دست به دست هم داده تا ظرفیت گردشگری ایران اشباع شده به‌نظر برسد.
با توجه به کمبود ظرفیت هتل‌ها و مراکز اقامتی در فصل‌هایی که اوج سفر گردشگران ورودی است، این گردشگران پشت در‌های بسته می‌مانند و برخی از آژانس‌های مسافرتی به‌دلیل تکمیل ظرفیت مجبور هستند به بسیاری از درخواست‌ها جواب منفی بدهند. از سوی دیگر همین موضوع موجب می‌شود تا هتل‌هایی که امکانات بهتری دارند خدمات خود را با قیمت بالاتر ارائه‌دهند و در مجموع این نتیجه حاصل شود که سفر صرفه اقتصادی نداشته باشد.
نبود سرویس‌های بهداشتی در اکثر توقفگاه‌ها و بهداشت نامناسب آنها نیز همچنان یکی از معضلات تأسف‌آوری است که گردشگران و مسافران را با مشکلات فراوان روبه‌رو می‌کند. این مشکل درصورتی همچنان پابرجاست که هر سال و در اوج سفر‌ها مطرح و دوباره به دست فراموشی سپرده می‌شود.
ناگفته نماند این موضوع در زمان ورود گردشگران خارجی بیش از هر زمان دیگری به چشم می‌خورد، زیرا آنها معمولاً گردشگران فرهنگی و مسن هستند. بنابراین نیاز دارند در طول روز بار‌ها از سرویس‌بهداشتی استفاده‌کنند. فاصله شهر‌های ایران زیاد است و به هر حال این مسئله، موضوع بی‌اهمیتی نیست که به آن بی‌توجهی شود. سرویس‌های بهداشتی از یک‌سو خیلی کم هستند و از سوی دیگر بسیاری از آنها سرویس‌های سنتی‌اند که یک مسافر خارجی طرز استفاده از آن را نمی‌داند و این یک امتیاز منفی محسوب می‌شود.
به هر حال باید گفت «کمبود واحد‌های اقامتی»، «کاستی‌های حملونقل»، «آموزش نامناسب نیروی انسانی»، «وضعیت نامطلوب سرویس‌های بهداشتی»، «کیفیت ارائه خدمات و کمبود مراکز رفاهی»، «عدم تنوع غذایی در منوی رستوران‌ها»، «عدم ساماندهی اماکن تاریخی»، «زیرساخت‌های مالی نامساعد» و... مشکلات و معضلاتی هستند که هم مسافران داخلی و هم گردشگران خارجی را می‌آزارد و با اینکه هر بار مطرح و در مورد رفع آنها اظهارنظر‌هایی می‌شود، اما هنوز هیچ سازمان و نهادی به صورت جدی برای حل‌و‌فصل آنها وارد میدان نشده است.
