جوان آنلاین: هر سال هزاران نفر در سراسر کشورمان با ورود به سال جدید، اهداف بلندپروازانه‌ای برای خود تعیین می‌کنند. چه کاهش وزن باشد، چه خواندن کتاب‌های بیشتر، ترک سیگار یا پس‌انداز پول، در واقع شروع سال جدید مانند فرصتی جدید به نظر می‌رسد و فرصتی است برای تبدیل شدن به بهترین نسخه از خودمان، اما مطالعات نشان می‌دهد بیش از ۸۰درصد از تصمیمات سال نو معمولاً شکست می‌خورند. اما چرا؟ چه چیزی باعث می‌شود پایبندی به این تصمیمات تا این حد دشوار باشد؟ در این مقاله، دلایل روان‌شناختی، رفتاری و عملی پشت این پدیده رایج را بررسی می‌کنیم و راهکار‌هایی برای غلبه بر این چالش‌ها ارائه خواهیم داد.
تعیین اهداف غیرواقع‌بینانه: یکی از بزرگ‌ترین دلایل شکست برنامه‌های سال نو این است که افراد اغلب اهدافی را برای خود تعیین می‌کنند که بیش از حد جاه‌طلبانه یا دور از دسترس هستند. مثلاً تصور کنید فردی که هرگز ورزش نکرده است، تصمیم بگیرد از اول فروردین شش روز در هفته به باشگاه برود، اگرچه ابتدا انگیزه زیادی دارد، اما چنین تغییری بسیار افراطی است و در نهایت به خستگی و ناامیدی منجر می‌شود، بنابراین به‌جای تعیین اهداف غیرواقع‌بینانه، آنها را به گام‌های کوچک و قابل دستیابی تقسیم کنید. همچنین روی پیشرفت تمرکز کنید، نه کمال‌گرایی.
نداشتن یک برنامه مشخص: داشتن یک هدف بدون یک برنامه واضح، مانند تلاش برای سفر به مقصدی ناشناخته بدون داشتن نقشه است. بسیاری از افراد اهدافی را تعیین می‌کنند بدون اینکه فکر کنند چگونه به آن خواهند رسید. مثلاً گفتن جمله «می‌خواهم وزن کم کنم» کافی نیست. چقدر وزن؟ تا چه زمانی؟ چه اقداماتی برای رسیدن به این هدف انجام خواهید داد؟ راه‌حل این موضوع این است که گام‌های قابل اجرا برای هدف خود مشخص کنید و برای چالش‌های احتمالی برنامه داشته باشید. همچنین هدف‌تان را یادداشت کنید. تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که اهداف خود را می‌نویسند، شانس موفقیت بیشتری دارند.
تکیه بیش از حد به اراده: بسیاری از افراد تصور می‌کنند اراده قوی برای پایبندی به یک تصمیم کافی است، اما اراده یک منبع محدود است که با گذشت زمان و در مواجهه با استرس، خستگی و فشار‌های روزمره کاهش می‌یابد. مثلاً اگر فردی تصمیم بگیرد سیگار را ترک کند، اما فقط به اراده خود تکیه کند، به محض روبه‌رو شدن با شرایط استرس‌زا، احتمال بیشتری دارد که تسلیم شود، بنابراین باید سیستم‌هایی ایجاد کنید که شما را به سمت موفقیت هدایت کند. مثلاً اگر می‌خواهید تغذیه سالم‌تری داشته باشید، خوراکی‌های ناسالم را از خانه حذف کنید. همچنین باید عادت‌ها را به‌تدریج بسازید. با قدم‌های کوچک شروع کنید تا به یک روال تبدیل شود.
نبود پاداش‌های فوری: بسیاری از تصمیمات سال نو شکست می‌خورند، زیرا افراد بیشتر روی مزایای بلندمدت تمرکز می‌کنند تا پاداش‌های کوتاه‌مدت، اما مغز انسان به‌گونه‌ای طراحی شده که به دنبال لذت آنی است و این امر پایبندی به اهداف بلندمدت را دشوار می‌کند. مثلاً فردی که قصد دارد پول پس‌انداز کند، ممکن است به سختی بتواند در برابر خرید لباس‌های جدید مقاومت کند، زیرا پاداش پس‌اندازکردن بلافاصله محسوس نیست، بنابراین بهتر است راه‌هایی برای پاداش دادن به خود در مسیر پیشرفت پیدا کنید. مثلاً اگر یک ماه رژیم خود را رعایت کردید، یک تجربه لذت‌بخش مثل رفتن به ماساژ را برای خود در نظر بگیرید. همچنین می‌توانید از اپلیکیشن‌های پیگیری عادت استفاده کنید تا پیشرفت خود را به صورت بصری ببینید.
ترس از شکست: بسیاری از افراد به محض اینکه یک بار دچار لغزش شوند، تسلیم می‌شوند. مثلاً اگر یک روز ورزش را از دست بدهند یا غذای ناسالم بخورند، احساس ناامیدی می‌کنند و کل برنامه را کنار می‌گذارند. راه‌حل این است که درک کنید که شکست بخشی از فرایند است. به‌جای تسلیم شدن، بررسی کنید چه چیزی اشتباه پیش رفت و برنامه خود را تنظیم کنید. باید ذهنیت همه یا هیچ را کنار بگذارید و به جای آن روی پیشرفت مداوم تمرکز کنید. در واقع به شکست‌ها به عنوان فرصت‌های یادگیری نگاه کنید.
نبود مسئولیت‌پذیری: اگر کسی از اهداف شما مطلع نباشد، کنار گذاشتن آنها آسان‌تر خواهد بود. افراد اغلب به دلیل عدم‌داشتن فردی که آنها را مسئول و پاسخگو نگه دارد، شکست می‌خورند. به این ترتیب باید درباره هدف‌تان با یک دوست یا اعضای خانواده صحبت کنید. همچنین به گروه‌های حمایتی بپیوندید یا یک شریک پاسخگویی پیدا کنید. در عین حال می‌توانید از شبکه‌های اجتماعی یا نوشتن یادداشت روزانه برای پیگیری پیشرفت خود استفاده کنید.
اتکای بیش از حد به انگیزه: انگیزه در ابتدای سال بالاست، اما همیشه پایدار نمی‌ماند. وقتی اشتیاق فروکش می‌کند، بسیاری از افراد علاقه خود را از دست می‌دهند و اهداف‌شان را رها می‌کنند، بنابراین به‌جای تکیه بر انگیزه، عادت‌هایی بسازید که به‌طور مداوم از آنها پیروی کنید. راه‌حل دیگر این است که عادت‌های جدید را برنامه‌ریزی و در برنامه روزانه خود قرار دهید.
پیگیری‌نکردن پیشرفت: اگر پیشرفت خود را دنبال نکنید، ممکن است احساس کنید به جایی نرسیده‌اید. بسیاری از افراد فقط به این دلیل که نمی‌توانند پیشرفت خود را ببینند، تسلیم می‌شوند. پس بهتر است یک دفتر ثبت پیشرفت داشته باشید و یادداشت‌های روزانه یا هفتگی بنویسید. همچنین می‌توانید از اپلیکیشن‌های پیگیری عادت برای دریافت یادآوری‌ها استفاده کنید. در عین حال برای مشاهده تغییرات، از عکس‌های قبل و بعد استفاده کنید.
انتخاب اهداف بر اساس دلایل اشتباه: افراد زیادی تصمیمات سال نو را فقط به این دلیل می‌گیرند که دیگران از آنها انتظار دارند، نه به دلیل انگیزه‌های شخصی. مثلاً کسی ممکن است تصمیم بگیرد به باشگاه برود فقط به این دلیل که اطرافیانش این کار را انجام می‌دهند، نه به این دلیل که خودش واقعاً به ورزش علاقه دارد. این عدم‌انگیزه درونی باعث می‌شود تعهد به هدف سخت‌تر شود، بنابراین باید اهدافی را انتخاب کنید که با ارزش‌ها و علایق شخصی شما همسو باشند. همچنین از خود بپرسید که چرا این هدف برای شما مهم است.
بسیاری از تصمیمات سال نو به دلایل مختلفی شکست می‌خورند، اما درک این چالش‌ها می‌تواند به ما کمک کند بر آنها غلبه کنیم. کلید موفقیت این است که اهداف واقع‌بینانه تعیین کنید، برنامه‌ای روشن داشته باشید، عادت‌های حمایتی ایجاد کنید و مسئولیت‌پذیر باشید. با یک رویکرد صبورانه و انعطاف‌پذیر، می‌توانید تصمیمات سال نو را به عادت‌های پایدار تبدیل کنید که به تغییری واقعی و ماندگار در زندگی شما منجر شوند.
