جوان آنلاین: حسن فتحی با انتشار متنی در صفحه شخصی خود در اینستاگرام اعلام کرد که از ساخت فصل دوم سریال «ازازیل» انصراف می‌دهد. فتحی دخالت تهیه‌کننده در روند تدوین این اثر به رغم اعتراض‌ها و هشدار‌های مکرر کارگردان را از دلایل تصمیمش برای ادامه ندادن ساخت برشمرد و تأکید کرد که «قسمت‌های پخش‌شده در فصل اول، متحمل آسیب‌ها و صدماتی در تدوین شد!» هر چند ممکن است طبق ادعای فتحی دخالت‌های تهیه‌کننده غیرحرفهای باشد، اما اقدام او نیز در به قول امروزی‌ها پیچاندن منتقدان و رسانه‌ها و پاسخ ندادن به انتقادات مطرح‌شده در مورد ازازیل حتماً اقدامی غیرحرفهای و خلاف اخلاق است.
سریال «ازازیل» تازه‌ترین اثر حسن فتحی، کارگردان سینما و تلویزیون است که در ژانر ترسناک معمایی ساخته شده و از پلتفرم نماوا پخش می‌شد که قسمت آخر آن هم عرضه شد. حسن فتحی در مقابل همه انتقاداتی که نسبت به محتوا، کارگردانی، تدوین و بازی بازیگران سریال ازازیل وجود دارد، تنها با نوشتن یک متن حدوداً ۲۲۰ کلمه‌ای همه چیز را به دخالت‌های تهیه‌کننده ربط داده و به همین سادگی خودش را از همه انتقادات مبرا کرده‌است.
انصراف یا فرار به جلو؟!
فتحی در این متن کوتاه که آن را در صفحه شخصی‌اش منتشر کرده نوشته‌است: «ضمن قدردانی از مخاطبان مجموعه «ازازیل» و تشکر از اهالی نقد و نظر و رسانه‌هایی که مطالبی را چه به صورت مثبت و چه منفی، در مورد این اثر به رشته تحریر درآوردند، بنا به دلایلی انصراف رسمی خود را از ساخت فصل دوم این مجموعه اعلام می‌کنم.
نکته اول اینکه روند تدوین این اثر به دلیل دخالت‌های غیرحرفهای و غیراخلاقی تهیه‌کننده و به رغم اعتراض‌ها و هشدار‌های مکرر بنده، به دفعات دستخوش تغییرات ناصواب و ناگهانی شد و این امر باعث آسیب دیدن قسمت‌های پخش شده در فصل اول شد.
علاوه بر این، به دلیل اختلافات مالی میان تهیه‌کننده و پلتفرم پخش‌کننده، علاوه بر تأخیر چند ماهه در پرداخت دستمزد گروهی از بازیگران و عوامل پشت‌صحنه، فیلمبرداری سکانس‌های بسیار مهمی از فصل اول و دوم در تهران، شمال کشور و شهر استانبول ترکیه، به رغم تذکرات مکرر بنده از جانب هر دو طرف دعوا، به تعویق افتاد.
گرچه با یاری همکارانم بیش از ۸۰ درصد تصویربرداری فصل دوم این سریال را در شرایطی دشوار به اتمام رسانده‌ایم، اما اکنون در اعتراض به رفتار غیرقانونی و سخیف تهیه‌کننده، نقض مکرر قول و قرار‌ها از سوی ایشان و پلتفرم پخش‌کننده، ضمن پوزش از مخاطبان گرامی آثارم، انصراف خود را از ادامه کار اعلام کرده و در صورت پخش فصل دوم این اثر با هر عنوان و در هر قالبی، مسئولیتی در قبال کیفیت آن برعهده نخواهم داشت.»
کارگردانی و بازی‌های ضعیف
کارگردانی نامتوازن حسن فتحی در این سریال که بیشتر بر فضاسازی بصری تمرکز داشت تا هدایت بازیگران، ممکن است دلیل برخی بازی‌های ضعیف و حتی دیگر انتقادات مطرح شده در مورد سریال ازازیل باشد. کارگردانی سریال «ازازیل» از مشکلات متعددی رنج می‌برد. استفاده بیش از حد از نما‌های کج، حرکت‌های غیرضروری دوربین و تدوین نامناسب، از جمله اشتباهات فنی و هنری است که به چشم می‌آیند و باعث آزار مخاطب می‌شوند.
در کنار این مشکل داستان سریال از همان قسمت اول آشفتگی و شلختگی در متن کاملاً محسوس است. نویسنده فیلمنامه سعی کرده چند داستان را موازی با یکدیگر پیش ببرد، اما نتوانسته بین داستان‌ها اولویت‌بندی و هماهنگی ایجاد کند و در مورد چگونگی پیش برد داستان اصلی وداستان‌های فرعی مدیریت را از دست داده‌است و این باعث می‌شود تا مخاطب سردرگم شود و نتواند آنطور که باید با داستان اصلی ارتباط برقرار کند، زیرا تمرکزش مدام به هم می‌ریزد. به نظر می‌رسد نویسنده سریال، به جای ارائه یک داستان منسجم و منطقی، سعی کرده با استفاده از ترفند‌های روایی پیچیده، مخاطب را غافلگیر کند، اما به نتیجه‌ای جز یک داستان گسسته و بی‌معنی ختم نشده است.
یکی دیگر از اشکالاتی که منتقدان در مورد این سریال معمایی جنایی و ترسناک وارد می‌دانند، بحث تدوین و کار‌های پسا‌تولید است چه اینکه گاهی کات‌های نابجا یا صداگذاری نامناسب، باعث شده‌است تأثیر بازی بازیگران را هم تا حدودی کاهش دهد.
ضعف‌های متعدد ازازیل
یکی از مهم‌ترین انتقاد‌های وارد شده به سریال «ازازیل»، بازی‌های تصنعی بازیگران است. حتی بازیگران شناخته‌شده‌ای مانند پیمان معادی و مریم سعادت و پریناز ایزدیار نیز نتوانسته‌اند بازی‌های درخشانی ارائه دهند. حرکات و رفتار‌های غیرطبیعی، دیالوگ‌های شعاری و عدم‌باورپذیری شخصیت‌ها، از جمله مشکلات اساسی بازیگری در این سریال است. برخی از بازیگران، به جای ارائه یک بازی باورپذیر و منطبق با نقش، سعی می‌کنند با استفاده از حرکات و رفتار‌های خاص، شخصیت خود را برجسته کنند، اما نتیجه‌ای جز تصنعی‌شدن بازی‌ها ندارد.
گریم و طراحی لباس نیز در این سریال که در ژانر وحشت و معمایی ساخته شده‌است، نیز چنگی به دل نمی‌زند. سازندگان این سریال سعی کرده‌اند که با اغراق در گریم و طراحی لباس‌های خاص حس وحشت و وهم آلودی را به مخاطب القا کنند که موفق نشده‌اند. گریم و لباس در انتقال حس وحشت و وهم به مخاطب نقش مهمی را در این گونه سریال‌ها بازی می‌کند. نوع گریم و طراحی لباس در سریال «ازازیل» از نبود خلاقیت و منطق رنج می‌برد. از دیگر معضلات فیلم استفاده بیش از حد از جلوه‌های صوتی است که باعث شده به جای ایجاد تعلیق و تنش به دامان سطحی‌نگری سقوط کند. گرچه استفاده از جلوه‌های صوتی یکی از راه‌های تأثیر گذار برای انتقال حس ترس به مخاطب است، اما اگر بی‌دلیل موجه یا در زمان نامناسب تکرار شود حس تازگی و وهم آور خود را از دست می‌دهد. در سریال «ازازیل» این اتفاق افتاده است.
یکی از اهداف سریال «ازازیل»، ایجاد فضایی ترسناک و وهم‌آلود است. اما متأسفانه، عوامل سازنده در این زمینه موفق نبوده‌اند. استفاده بیش از حد از جلوه‌های ویژه مصنوعی، صدا‌های ناگهانی و موسیقی متن آزاردهنده، نه‌تنها ترسناک نیستند، بلکه بیشتر خنده‌دار به نظر می‌رسند. به طور مثال خاموش و روشن شدن چراغ‌ها، یکی از ترفند‌های کلیشه‌ای و از مد افتاده در فیلم‌های ترسناک است که در سریال «ازازیل» به وفور استفاده شده‌است، اما نه‌تنها هیچ تأثیری بر مخاطب ندارد، بلکه در مواقعی خنده‌آور نیز هست.
اگرچه حسن فتحی با انتشار یک مطلب کوتاه سعی کرده است تا همه اشکالات را به دیوار بکوبد، اما او به خوبی می‌داند که چنین اقدامی نمی‌تواند بر طرف کننده مسئولیت او به عنوان کارگردان اثر باشد و این اشکالات در کارنامه حرفه‌ای او ثبت می‌شود ممکن است اقدام تهیه‌کننده سریال غیرحرفهای بوده باشد یا غیراخلاقی، اما قطعاً این اقدام حسن فتحی هم به همان اندازه غیرحرفهای و غیراخلاقی است.
