مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی خرداد امسال گزارشی درباره «تأثیر استخراج رمزارز بر پایداری شبکه برق ایران» منتشر و تأکید کرد آنچه از استخراج رمزارز‌های انرژی بر در ایران مطرح شده است و موضوع سیاستگذاری قرارگرفته مربوط به استخراج بیت‌کوین بوده است. همچنین بزرگ‌ترین خطری که مدنظر سیاستگذار بوده آسیب به پایداری شبکه برق کشور بوده است. در این راستا مصرف غیرمجاز با برخورد قضایی روبه‌رو شده است. تاکنون بیشتر کشفیات در حوزه رمزارز بیت‌کوین بوده است. از ابتدای شروع طرح برخورد با استخراج کنندگان بدون مجوز از سال ۱۳۹۸ تا سال ۱۴۰۰، مجموع کشف و شناسایی دستگاه‌های غیرمجاز استخراج رمزارز به ۲۲۱ هزار و ۱۶۳ دستگاه رسیده که توان مصرفی آن‌ها معادل ۶۲۱ مگاوات بوده است. البته این دستگاه‌های غیرمجاز استخراج رمزارز در زمان‌های مختلف کشف شده است و همه آن‌ها به‌طور همزمان در شبکه برق فعال نبوده‌اند. صریح‌ترین اقدام کشور در سیاستگذاری استخراج رمزارزها، وضع ممنوعیت استخراج رمزارز در کشور در تابستان سال ۱۴۰۰ بود، اما این سیاست عملاً شکست خورده محسوب می‌شود، زیرا تراهَش مطلق ماهانه ایران در شبکه بیت‌کوین از ۶/۹۴ میلیون تراهَش در تاریخ دهم اردیبهشت ۱۴۰۰ تنها به ۳/۷۵ میلیون تراهَش در دهم مرداد ۱۴۰۰ (با گذشت یک ماه و ۱۰ روز از دستور قطع برق مزارع استخراج رمزارز) رسید. یعنی بیش از نیمی از استخراج کنندگان رمزارز بدون توجه به دستور دولت و قطعی برق مشغول استخراج رمزارز بوده‌اند. توان مصرف برق این استخراج کنندگان در بدبینانه‌ترین حالت کمتر از ۸۰۰ مگاوات ساعت بوده است، درحالی که کسری تراز شبکه برق کشور بیش از ۱۰ هزار مگاوات ساعت بوده است. در بدبینانه‌ترین حالت کمتر از ۱۰ درصد از کسری برق کشور را می‌توان به استخراج رمزارز نسبت داد.
اما خطر جدی‌تر که نیازمند اتخاذ راه‌حل است، ضعف کشور در اعمال سیاست‌های سلبی و ایجابی در حوزه استخراج رمزارز است. به نظر می‌رسد خطر اصلی ناشی از گسترش استخراج رمزارز‌هایی مانند اتریوم در منازل شخصی است. استخراج رمزارز بیت‌کوین در مزارع بزرگ و با تجهیزاتی که مصرف محسوس و با قابلیت ردیابی و کشف بالاتر دارند انجام می‌شود، اما مجموع مصرف برق در منازل شخصی برای استخراج اتریوم احتمالاً کمتر از ۱۲ مگاوات است. استخراج رمزارز‌هایی شبیه اتریوم به مصرف برق کمتر و البته به تجهیزات گرانقیمت‌تر و با ارزبری بالاتری نیاز دارد و از همه مهم‌تر ردیابی آن سخت‌تر است و می‌تواند موجب افزایش غیر قابل کنترل مصرف برق خانگی شود. رفع تهدید‌ها همزمان با استفاده از فرصت‌های فناورانه پیش‌رو نیازمند اتخاذ چارچوب مقرراتی شفاف برای نظارت بر هرگونه تولید و استخراج دارایی دفتر کل توزیع شده در کشور است. بررسی‌ها نشان می‌دهد، اعمال ممنوعیت کامل استخراج رمزارز در کشورمان با توان فنی و مقرراتی فعلی کشور غیرممکن است. همچنین اقدام دیرهنگام در سامان دهی استخراج رمزارزها می‌تواند مقررات‌گذاری و سیاستگذاری این حوزه را با موانع عمده‌ای مواجه کند.
تاکنون استخراج رمزارز‌های انرژی‌بر در کشورمان مطرح بوده است، اما همه انواع استخراج رمزارزها انرژی را به هدر نمی‌دهند. انواع جدیدی از استخراج رمزارزها در حال توسعه هستند که یک فعالیت اقتصادی معمولی مثلاً ارائه فضای ذخیره‌سازی محتوا یا ارائه توان رایانشی برای فعالیت‌های مفید مانند واقعیت افزوده و اداره محیط‌های مجازی یا متاورس را به میدان رقابت استخراج وارد می‌کنند.
