جوان آنلاین: حجتالاسلام علی سرلک و سعید مستغاثی دو عضو سابق شورای پروانه ساخت آثار سینمایی هستند که در زمان خود تلاش بسیار کردند فیلم قاتل و وحشی به محاق توقیف نرود. این دو عضو شورا در گفتوگو با «جوان» تأکید کردند که مشکل این اثر میراث دولت دوازدهم است که مشکل فقهی برای اکران و همچنین عدم مطابقت نسخه نهایی با فیلمنامه اولیه به آن دوران باز میگردد. ضمن اینکه سرلک برای بر طرفشدن مشکلات مشابه پیشنهاد تشکیل شورای فقهی سینمایی و بررسی مجدد فیلم «قاتل و وحشی» را مطرح کرد.
روزهای قبل از برگزاری چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر بود که زمزمه نمایش فیلم سینمایی «قاتل و وحشی» به کارگردانی حمید نعمتالله برای اهالی رسانه در یکی از سانسهای ویژه این رویداد مطرح شد. در طول روزهای جشنواره فجر اهالی رسانه و منتقدان هر روز پیگیر اکران این فیلم بودند و مسئولان جشنواره هم هر بار با مطرح کردن بهانهای، آن را به روزهای بعد موکول میکردند. اختتامیه جشنواره فیلم فجر نقطه پایانی بود بر کذب بودن این خبر که تا روز آخر از سوی مسئولان جشنواره بر آن تأکید میشد. حالا و بعد از گذشت چند روز از اتمام جشنواره چهل و سوم دوباره بحث مشکلات و دلایل عدم اکران فیلم «قاتل و وحشی» حمید نعمتالله به شکل دیگری مطرح شدهاست. سعید مستغاثی منتقد شناخته شده کشورمان و عضو سابق شورای پروانه ساخت و نمایش سازمان سینمایی مسئله تازهای را به عنوان مشکل اکران این فیلم مطرح کردند.
یکی از بهترین آثار سینمایی چند دهه اخیر
سعید مستغاثی، منتقد سینما و عضو سابق شورای پروانه در پستی اینستاگرامی نوشت: طبق آییننامه روحانی شورا باید در مورد مسائل فیلم «قاتل و وحشی» نظر میداد. همه ما با فیلم حمید نعمتالله در شورا موافق بودیم و ظاهر لیلا حاتمی هم در این فیلم مانعی از جانب ما نداشت. روحانی شورا از دفاتر مراجع پرسید و آنها جواب منفی به نمایش این فیلم دادند. به نظر من قاتل وحشی یکی از بهترین آثار سینمایی ما در چند دهه اخیر است.
پیشتر حمید نعمتالله، کارگردان فیلم «قاتل و وحشی» درباره دلیل عدم اکران فیلمش نوشته بود: با گذشت شش سال از ساخت فیلم «قاتل و وحشی» و بلاتکلیفی در صدور مجوز نمایش این اثر، به رغم پیگیری و درخواست اینجانب همچنان اکران این فیلم میسر نشدهاست. درباره «قاتل و وحشی» همیشه تلاش کردهام ارتباط و کنجکاوی مخاطب را از شر و سایه کلمه توقیف دور نگه دارم. هر چند که برخی مسئولان هر ساله «قاتل و وحشی» را به سال آینده و مسئول بعدی حواله دادهاند. پس تصمیم گرفتم درخواست خود را عمومی منتشر کنم و با توجه به فرصت جشنواره فجر لازم دانستم در جهت پیگیری حقوق این اثر، درخواست کنم فیلم «قاتل و وحشی» را یک سانس در کوچکترین سالن جشنواره اکران کنید.
سرلک مجوز اکران خارجی قاتل و وحشی را پیگیری کرد
«جوان» برای پیگیری موضوع و صحت و سقم این مدعا با سعید مستغاثی تماس گرفت و این منتقد سینما در پاسخ به مشکل اصلی عدم اکران فیلم قاتل و وحشی گفت: طبق آییننامه شورای نمایش، روحانی عضو شورا باید در مورد مباحث دینی و فقهی فیلمها اعلام نظر کند که این اعلام نظر بر اساس آییننامه «نظر صائب» محسوب میشود و ملاک عمل قرار میگیرد. آقای سرلک در مورد فیلم قاتل و وحشی به من گفتند که به دفاتر بعضی مراجع رفتم و نظر آقایان این بود که حضور بازیگر زن با سر تراشیده مشکل دارد. عضو سابق شورای پروانه ساخت و نمایش تأکید کرد: این آییننامه مصوب مرداد ماه سال ۸۲ است و از اواخر دولت دوم اصلاحات تصویب شدهاست و همچنان هم پابرجاست و ما طبق این آییننامه رفتار میکردیم.
وی در ادامه افزود: آقای سرلک که به عنوان روحانی عضو شورا حضور داشتند، بسیار انسان فهیم و اصطلاحاً بازی هستند که در زمینه سینما و هنر باسواد هستند، اما به هر حال ایشان هم به حسب جایگاه حقوقی که داشتند مجبور به مراعات قوانین و معذورات آییننامهای بودند. این در حالی است که ایشان برای گرفتن پروانه اکران و نمایش خارج از کشور فیلم قاتل و وحشی تلاشهای بسیار زیادی داشتند و نهایتاً موفق شدند مجوز اکران خارجی آن را بگیرند. همین هفته گذشته در نیویورک امریکا هم اکران شد.
مستغاثی در مورد مباحث فرمی و محتوایی فیلم قاتل و وحشی اظهار کرد: این فیلم از معدود فیلمهای این روزهای کشورمان است که به معنای کامل کلمه سینمای محض است و خیلی فیلم خوب و عالی است و اتفاقاً محتوای خیلی خوبی هم دارد، چون در سکانسهای پایانی، فیلم به مادرانگی میرسید، موضوعی که در فیلمهای دیگر کشورمان دیده نمیشود. من فکر میکنم اگر برای مراجعی که در مورد این فیلم نظرشان منفی بوده توضیحات بیشتری داده بشود یا فیلم را ببینند، ممکن است نظرشان تغییر کند، مانند اتفاقی که در مورد فیلم بازمانده مرحوم سیفالله داد افتاد. ضمن اینکه ما این روزها شاهد مواردی در تلویزیون، شبکه نمایش خانگی و حتی سینما هستیم که مسائل مشابه داشتند و دارند ولی مشکلی برایشان ایجاد نشدهاست، به طور مثال سریال تاسیان شبکه نمایش خانگی یا فیلم مسیح پسر مریم که تقریباً مسائل مشابهی داشتند، ولی نمایش آنها مشکلی نداشتهاست.
یک پیشنهاد راهگشا
حجتالاسلام علی سرلک، دیگر عضو سابق شورای پروانه ساخت و نمایش که در رسانهها به عنوان عامل اصلی عدم اکران فیلم قاتل و وحشی معرفی میشود، در گفتوگو با «جوان» گفت: من برای برطرف شدن مشکلات مشابه این فیلم فقط یک پیشنهاد دارم و آن هم تشکیل یک شورای فقهی ناظر به مسائل هنری در سازمان سینمایی به همت وزیر محترم ارشاد است، مانند آنچه در شورای پول و اعتبار بانک مرکزی هم وجود دارد و آقایان با توجه به مسائل و مشکلات روز و تطبیق آنها با مباحث فقهی نظری روزآمد و مرتبط با مشکلات ارائه میکنند. ما خلأ این شورای فقهی را در مورد فیلمهایی مثل قاتل و وحشی احساس میکنیم.
سرلک در ادامه تأکید کرد: همان موقع هم من با آقای نعمتالله چندین جلسه صحبت و گفتوگو کردیم و حتی ایشان را به دفاتر برخی آقایانی که میتوانند با فتاوای نوآورانهشان مطابق با تغییرات موضوع راهگشا باشند، معرفی کردم. در این فیلم اگرچه خانم لیلا حاتمی با وجود تراشیده شدن موهایشان مشمول بحث «حرمت رؤیت» میشوند، ولی واقعیت این است که آن نقشی که خانم حاتمی ایفا میکند، آنقدر درگیر مسائل دیگری هست که اساساً جنبه حرمت رؤیت تحتالشعاع قرار میگیرد و اینگونه مسائل موضوع را برای فقیه تغییر میدهند. واقعاً ناظر به همین مسائل لازم است که این مشکل دوباره مطرح شود تا شاید مسئله حل شود.