جوان آنلاین: سرانجام پس از چند ماه، رئیس جدید بنیاد فارابی مشخص شد و حامد جعفری از تهیه‌کنندگان جوان سینمای ایران روی صندلی ریاست این بنیاد مهم نشست. فارابی به عنوان مهم‌ترین بازوی اجرایی دولت در زمینه تولید فیلم، نقش مهمی در پیشبرد و تولید برخی فیلم‌های سینمایی دارد و جایز نبود انتخاب رئیس برای فارابی بیش از این طولانی شود.
بنیاد سینمایی فارابی در سال‌های اخیر، فراز و نشیب‌های مختلفی را پشت سر گذاشته است. یکی از اتفاقات عجیب مربوط به این بنیاد به عمر کم رؤسایش برمی‌گردد. در چهار سال اخیر، جعفری سومین مدیری است که بر مسند ریاست فارابی می‌نشیند و این بنیاد به نوعی درگیر بی‌ثباتی مدیریتی بوده و آنها نتوانسته‌اند، سیاست‌هایشان را به‌طور کامل به نتیجه برسانند. در‌حالی‌که پیش از این علیرضا تابش به مدت هشت سال رئیس فارابی بود و زمان خوبی برای پیشبرد و پیاده کردن برنامه‌هایش داشت.
مدیران کم‌تجربه و باتجربه فارابی
سال ۱۴۰۰ سیدمهدی جوادی با ۳۴ سال سن به عنوان یکی از جوان‌ترین مدیران سینمایی کشور به ریاست فارابی رسید. انتخابی پرحاشیه که از همان ابتدا محل بحث‌های فراوانی قرار گرفت. تولید فیلم‌های ضعیف و اختلاف‌های به وجود آمده مدیریتی سبب شد جوادی بدون خروجی خاصی سال ۱۴۰۲ از فارابی برود.
آشنا نبودن جوادی به فضای سینمایی، صرف هزینه برای تولید فیلم‌های ضعیف و اثرگذاری ضعیف این بنیاد در تولید فیلم‌های سینمایی شاخص مهم‌ترین انتقاداتی بود که آن زمان از سوی رسانه‌ها و سینماگران مطرح می‌شد.
پس از جوادی جوان، این‌بار یک مدیر باتجربه راهی فارابی شد. مجید زین‌العابدین که سابقه مدیریت در تلویزیون و وزارت ارشاد را داشت به فارابی بیاید. زین‌العابدین از همان ابتدا سعی کرد بدون نگاه‌های سیاسی و جناحی با سینماگران تعامل داشته باشد و باید گفت در دوران مدیریتش، فضای خوبی را در این بنیاد ایجاد کند. زین‌العابدین ضمن ارتباط با فیلمسازان باتجربه توانست همکاری خوبی با کارگردانان جوان داشته باشد. او در عین همکاری با جوانان، تمرکزش را روی تولید فیلم‌های فاخر گذاشت. هرچند در این راه، همچنان فیلم‌های پرهزینه و ضعیف تولید شد، ولی کلیت فضای سینمایی فارابی مثبت ارزیابی می‌شد.
زین‌العابدین همچنین جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان را به شکلی آبرومندانه و خوب برگزار کرد که یکی از نقاط قوت دوران مدیریت او در فارابی به‌شمار می‌رود. با تغییر دولت، عمر مدیریت زین‌العابدین بیش از ۱۷ ماه نبود. با این حال روحیه تعامل‌پذیر و ارتباط خوب او با رسانه‌ها و سینماگران سبب شد اکثراً از دوران مدیریت زین‌العابدین به خوبی یاد کنند.
چند ماه بدون مدیر
پس از تغییر دولت، بنیاد سینمایی فارابی از آذرماه سال گذشته تا به امروز با سرپرست اداره می‌شد که یک نکته منفی در کارنامه رئیس سازمان سینمایی به حساب می‌آید. فارابی بیش از چهار ماه با سرپرست اداره شد و عملا این چهار ماه را باید دوره‌هایی بدانیم که کار خاصی در این بنیاد انجام نشده است.
از دست دادن روز‌ها برای بنیادی که باید در تکاپوی تصویب فیلمنامه و تولید فیلم باشد، موضوع توجیه‌پذیر نیست. حالا با انتخاب حامد جعفری به عنوان چهاردهمین رئیس فارابی این امید می‌رود تا این بنیاد سینمایی اگر نگوییم ریل، روی مسیر خوب خودش حرکت کند.
جعفری از تهیه‌کنندگان جوان سینمای ایران است که در سال‌های اخیر انیمیشن‌های موفقی را تهیه‌کنندگی کرده است. همین نشان می‌دهد او مناسبات تولید و ساخت فیلم را می‌شناسد و آشنایی خوبی با اقتصاد سینما دارد. فارابی در شرایط فعلی به چنین مدیری نیاز داشت تا ضمن مدیریت هزینه‌ها جهت تولید فیلم، بتواند فیلمی خوب و باکیفیت بسازد.
تعامل مدیران فارابی
حسین نمازی در دوره‌های مختلف با بنیاد سینمایی فارابی همکاری داشته است. نمازی در گفتوگو با «جوان» درباره وضعیت فارابی در چند دوره اخیر مدیریتش گفت: واقعیت این است فارابی مرکز مهمی به شمار می‌رود و همیشه در سینمای کشور جریان‌ساز بوده است. در سال‌های دورتر تجهیزات سینمایی در اختیار فارابی بود و هر کسی که می‌خواست فیلم بسازد باید با فارابی ارتباط و تعامل برقرار می‌کرد.
نمازی درباره اولین تجربه همکاری‌اش با فارابی خاطرنشان کرد: خودم قبل از ساخت فیلم «آپاندیس» شناختی از مدیر وقت فارابی نداشتم. تهیه‌کننده فیلم با آقای تابش، صحبت‌هایی کرده بود، منتهی شورای فارابی خیلی با فیلمنامه موافق نبودند و خیلی به ساخته شدن فیلم راضی نبودند. در نهایت فیلم با هزینه‌های کمی ساخته شد و جایزه بهترین فیلمنامه را از جشنواره مونترال کانادا گرفت. بعد از آن هم از جشنواره آسیا پاسیفیک جایزه گرفت و در کل فیلم موفقی شد. مدیران فارابی شناختی از من نداشتند، ولی در نهایت اعتماد کردند و نتیجه اعتماد را هم گرفتند. کارگردان «حوالی پائیز» ادامه داد: برای فیلم بعدی با توجه به تجربه مثبت قبلی، آقای تابش، خودش شخصاً پیگیری کرد و به من پیامی داد که من طرحی برای ساخت فیلم دارم یا نه که وقتی قصه فیلمم را گفتم، ایشان استقبال کرد. این هم مثل دفعه پیش شورای تصویب طرح خیلی موافق فیلم «شادوران» نبود، ولی با پیگیری‌های زیاد من این فیلم با مشارکت فارابی ساخته شد که بازگشت سرمایه و سود خوبی را برای ما و فارابی به دنبال داشت.
نمازی بیان کرد: وقتی که آقای زین‌العابدین آمد، برخورد و آشنایی نزدیکی با ایشان نداشتم، ولی درخواست جلسه و با ایشان صحبت کردم و برای فیلم «شهسوار» جلسه گذاشتم. آن زمان هم طول کشید تا شورای فارابی را طی جلسات متعدد متقاعد به همکاری کنم. سرانجام فیلم به صورت مشارکتی با بخشی از سرمایه خودم ساخته شد.
تقویت پخش بین‌الملل فیلم‌ها
این فیلمساز «جوان» گفت: تجربه من با مدیران فارابی این بود که امکان گفتوگو با آنها وجود داشت و می‌شد با آنها جلسه گذاشت و بحث کرد. این خیلی نکته مثبتی است. من با هیچ کدام از این مدیران از قبل آشنایی خاصی نداشتم، ولی خیلی راحت با آنها جلسه گذاشتم و بحث ساخت فیلم‌هایم را مطرح کردم. نمازی به جایگاه مهم فارابی در پخش بین‌المللی فیلم‌ها اشاره کرد و گفت: در گذشته فارابی تنها مرجع حضور فیلم‌ها در جشنواره‌های خارجی بود و هنوز هم بحث انتخاب فیلم برای اسکار با فارابی است. زمانی سینمای ایران در پخش بین‌المللی فیلم، دوره‌ای طلایی داشت که به مرور زمان با پیش آمدن مسائلی مثل تحریم‌ها این حضور بین‌المللی کمتر شد. به نظرم تیم جدید فارابی باید روی این موضوع کار کند و برای اکران فیلم‌های ایرانی در سطح بین‌المللی برنامه مدون و درستی داشته باشد. باید این جایگاه به فارابی برگردد. کارگردان «سیاه‌چاله» در پایان افزود: چند سال است فیلم‌های ایرانی به ندرت در کشور‌های دیگر اکران می‌شوند و باید پخش بین‌الملل فیلم‌ها در سینمای ایران تقویت شود. هرچند، چند سالی می‌شود که دیگر فیلم مهمی در سینمای ایران ساخته نمی‌شود که این را هم باید به شکلی جدا بررسی کرد.
