جوان آنلاین: سخنگوی وزارت امور خارجه دیروز با تأکید مجدد بر سیاست جمهوری اسلامی ایران در مذاکره غیرمستقیم با امریکا یادآور شد که دلایل به نتیجه نرسیدن این روند تا به امروز، به عدم برگزاری مذاکرات مستقیم مربوط نمی‌شود بلکه دلایل را باید در مسائل دیگر جست‌و‌جو کرد. وی پیشنهاد مذاکره غیرمستقیم از جانب ایران را سخاوتمندانه ارزیابی و تأکید کرد که درباره اینکه در آینده چه می‌شود، در زمان مقتضی تصمیم‌گیری خواهد شد.
اسماعیل بقایی روز دوشنبه در نخستین جلسه هفتگی با خبرنگاران، به سؤالاتی پاسخ داد که بیش از هر چیز، به سه طیف اصلی تحولات روز در عرصه سیاست خارجی ایران، یعنی نامه ترامپ، مذاکرات در ارتباط با برنامه هسته‌ای و نیز شدت گرفتن جنایات صهیونیست‌ها در باریکه غزه، مربوط بود. بقایی یک بار دیگر موضوع مذاکره مستقیم میان تهران- واشینگتن را رد و نیز به پرسشی مبنی بر دریافت واکنش از طرف امریکایی به دنبال جواب ایران به نامه دونالد ترامپ، پاسخ منفی داد. او این پرسش را که احتمالاً کدام کشور در مورد مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و امریکا نقش ایفا می‌کند و آیا ممکن است که عمان واسطه باشد، اینطور پاسخ داد: «درباره، مشارکت سایر طرف‌ها در پیشبرد مذاکرات غیرمستقیم، در مواردی این نقش را مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا انجام می‌داد و البته در قالب برجام بود، اما در سال‌های اخیر و قبل از آن عمان این نقش را به خوبی ایفا کرده است. فکر می‌کنم در صورتی که چنین روندی شکل بگیرد، عمان یکی از نامزد‌های اصلی برای این کار خواهد بود.» بقایی توضیح داد: «تفاوت بین مذاکره مستقیم و غیرمستقیم همان چیزی است که می‌توانید در خودِ روند مذاکرات هسته‌ای ایران و سابقه آن مشاهده کنید. در دوران رئیس‌جمهور سابق امریکا، مذاکرات‌مان در رابطه با موضوع هسته‌ای با امریکا را به صورت غیرمستقیم انجام دادیم. این موضوع در اواخر دولت دوازدهم شروع شد و در دوران دولت سیزدهم هم ادامه یافت، بنابراین مذاکره غیرمستقیم الگویی است که امتحان شده و اگر به نتیجه نرسید، دلیلش غیرمستقیم بودن مذاکرات نبود و دلایل دیگری داشت. در حال حاضر هم مذاکرات غیرمستقیمی در منطقه بر سر یک موضوع مهم (اوکراین) در حال وقوع است. بنابراین، این امر نامتعارفی نیست.»
اعلام آمادگی برای مذاکرات غیرمستقیم از طریق عمان
در بحبوحه خبرسازی‌ها درباره مذاکرات میان ایران و امریکا، لورا روزن، خبرنگار امریکایی به نقل از یک منبع ایرانی مدعی شد که ایران موافقت کرده است در ابتدا با امریکا درباره موضوع هسته‌ای گفت‌و‌گو‌های غیرمستقیم داشته باشد و اگر در گام‌های اولیه در توافق با چارچوب مذاکرات پیشرفتی حاصل شود، آنها به مذاکره مستقیم خواهند رفت. به گفته این منبع، اگر ایالات متحده موافقت کند، مذاکرات غیرمستقیم، احتمالاً در عمان، ظرف دو یا سه هفته آتی ممکن است انجام شود. احتمالاً در ابتدا بدون اطلاع‌رسانی عمومی خواهد بود و مذاکره‌کنندگان ایران احتمالاً تخت‌روانچی، معاون سیاسی وزارت خارجه و کاظم غریب‌آبادی، معاون امور حقوقی وزارت خارجه خواهند بود. بقایی در این زمینه و همچنین درباره سؤالی با اشاره به آنچه در رسانه‌ها مطرح شده مبنی بر اینکه ترامپ در نامه خود ضرب‌الاجل دوماهه مشخص کرده و برخی نیز مدعی هستند که غیر از بحث هسته‌ای موضوعات دیگری نیز در این نامه مطرح شده است، گفت: «در مورد کلیات این نامه قبلاً توضیح داده شده است. ما در مورد موضوع هسته‌ای قائل به مذاکره غیرمستقیم هستیم» و خاطرنشان کرد: «آنچه را در رسانه‌ها در مورد این نامه و این مسئله که موضوعات دیگری نیز در این نامه مطرح شده است، تأیید نمی‌کنم.» سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد: «پیشنهاد ایران به امریکا برای مذاکره غیرمستقیم سخاوتمندانه و مبتنی بر تصمیم مسئولانه و خردمندانه با عنایت به سوابق این موضوع و با در نظر داشتن روند‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای و مذاکرات در یک دهه گذشته بوده است.» وی افزود: «فعلاً ترجیح‌مان این است که متمرکز باشیم بر آنچه پیشنهاد دادیم. اینکه در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد قاعدتاً در زمان خودش تصمیم‌گیری خواهد شد.»
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه دیروز در پاسخ به تسنیم درباره انتشار برخی ادعا‌ها مبنی بر آغاز مذاکرات غیرمستقیم ایران و امریکا گفت: «پیشنهاد مذاکره مستقیم به دلایلی که مکرر گفته شده مورد پذیرش ما نیست ولی ما آمادگی مذاکرات غیرمستقیم را از طریق کشور عمان داریم.» وی گفت: «اکنون توپ در زمین امریکاست که به پیشنهاد جمهوری اسلامی پاسخ دهد اگرچه ما عجله‌ای نداریم.» عراقچی در مورد برخی اسامی که درباره مذاکره‌کنندگان مطرح می‌شود، گفت هیچ یک از گمانه‌زنی‌هایی که انجام می‌شود صحیح نیست، اما مسلم است که مسئولیت مذاکرات احتمالی با وزارت امور خارجه و مدیریت آن با وزیر امور خارجه خواهد بود.
اصرار به دروغ به معنای تبدیل آن به واقعیت نیست
در بخش دیگری از این نشست، بقایی در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره سفر بنیامین نتانیاهو به امریکا و اینکه گفته می‌شود در این سفر درباره حمله به ایران با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور امریکا گفت‌و‌گو خواهد کرد، تصریح کرد: «هر تعرض و تجاوزی به خاک کشورمان را با تمام قوا پاسخ خواهیم داد.» خبرنگار «جوان» به اظهارنظر ترامپ، پیش از ملاقات با نتانیاهو، مبنی بر اینکه وی مدعی شد که حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به اسرائیل، به خاطر ایران اتفاق افتاد، اشاره کرد و موضع‌گیری ایران را جویا شد. بقایی گفت: «اصرار به دروغ به معنای تبدیل آن به واقعیت نیست. مشکل امریکا و برخی کشور‌های غربی در تحلیل‌شان نسبت به تحولات منطقه این است که نمی‌خواهند واقعیت را بپذیرند که اشغالگری و سرکوب و نسل‌کشی ریشه این مشکلات است. نمی‌توانید ملتی را به مدت هشت دهه تحت انواع فشارها، شکنجه‌ها و تهدید‌ها قرار دهید و انتظار داشته باشید آن ملت هیچ واکنشی نداشته باشد. برای اینکه صورت مسئله را پاک کنند، راحت‌ترین راه این است که انگشت اتهام را به سمت این یا آن دراز کنند؛ و این صرفاً باعث تداوم مشکلات خواهد شد. وی افزود: «مادامی که نپذیرید ریشه مشکل از کجاست در حل آن ناکام خواهید بود.»
