جوان آنلاین: شعار سال ۱۴۰۴ با عنوان «سرمایهگذاری برای تولید»، نه فقط یک هدفگذاری نمادین بلکه نسخهای واقعی برای عبور اقتصاد ایران از بحرانهاست. با نگاهی به ظرفیتهای داخلی، نقش مردم و بخش خصوصی و حمایت دولت، میتوان با اجرای دقیق این راهبرد، به رشد پایدار اقتصادی، کاهش وابستگی به واردات و بهبود معیشت مردم دست یافت. سرمایهگذاری برای تولید، نه یک شعار ساده، بلکه کلید طلایی عبور ایران از گردنههای سخت اقتصادی است. در شرایطی که بسیاری از کشورها با بهرهگیری از توان داخلی و جذب سرمایه به رشد اقتصادی پایدار دست یافتهاند، اقتصاد ایران نیز با تکیه بر منابع بومی، نیروی انسانی توانمند و بازار گسترده، ظرفیت آن را دارد که مسیر توسعه را با شتاب بیشتری طی کند. سال ۱۴۰۴، با انتخاب شعار «سرمایهگذاری برای تولید»، نقطه عطفی در سیاستگذاریهای اقتصادی کشور است؛ فرصتی برای اصلاح ساختارهای فرسوده، کاهش وابستگی به واردات و ایجاد اشتغال پایدار. این شعار، اگر با برنامهریزی دقیق و عزم ملی همراه شود، میتواند جهشی بزرگ در جهت خودکفایی، ثبات پولی و قدرتبخشی به تولیدکنندگان ایرانی باشد. تحقق این مسیر نیازمند هماهنگی دولت، مشارکت بخش خصوصی و اعتماد مردم است.
در سالهای اخیر، اقتصاد ایران با چالشهایی جدی از جمله تورم بالا، بیکاری گسترده، کاهش قدرت خرید مردم و وابستگی شدید به واردات مواجه بوده، اما در دل همین چالشها، فرصتهایی نهفته که میتواند به نقطه عطفی در سرنوشت اقتصادی کشور تبدیل شود. شعار «سرمایهگذاری برای تولید» در سال ۱۴۰۴، دقیقاً در پاسخ به همین شرایط انتخاب شده است؛ شعاری که اگر به درستی فهم و اجرا شود، میتواند موتور محرک توسعه و شکوفایی اقتصادی کشور باشد. سرمایهگذاری در تولید نه تنها به معنای ورود منابع مالی به بخشهای صنعتی، کشاورزی و فناورانه است، بلکه نگاهی به آینده دارد؛ آیندهای که در آن ایران دیگر وابسته به واردات کالاهای اساسی و مصرفی نیست و با اتکا به تولید ملی، امنیت اقتصادی و استقلال واقعی را تجربه میکند. تجربه کشورهایی مانند چین، ترکیه، هند و حتی برزیل نشان داده است رشد اقتصادی زمانی پایدار و قابل اتکا خواهد بود که بر تولید داخلی تکیه داشته باشد. در ایران نیز ظرفیتهای عظیمی در صنایع مختلف، نیروی کار جوان و متخصص، منابع طبیعی فراوان و بازار مصرفی گسترده وجود دارد. تنها چیزی که لازم است، انسجام در سیاستگذاری و تسهیل مسیر سرمایهگذاری است. در این مسیر، تولیدکنندگان داخلی باید به جایگاه واقعی خود بازگردند. آنها نهتنها عامل اشتغال و رشد اقتصادیاند، بلکه ستون فقرات اقتصاد مقاومتی نیز محسوب میشوند. حمایت از آنها سرمایهگذاری در آینده ایران است.
موانع موجود و لزوم اصلاح زیرساختها
اگرچه ظرفیتها و انگیزههای ملی برای جهش تولید فراهم است، اما تحقق کامل شعار «سرمایهگذاری برای تولید» بدون رفع موانع ساختاری و اصلاح برخی فرایندهای اقتصادی ممکن نیست. یکی از مهمترین مشکلات، بوروکراسی پیچیده و طولانیمدت در مسیر صدور مجوزها، تخصیص تسهیلات بانکی و دریافت حمایتهای دولتی است. بسیاری از تولیدکنندگان از زمانبر بودن این روندها گلایه دارند و معتقدند بخش زیادی از انرژی و منابع خود را صرف عبور از موانع اداری میکنند، نه توسعه کسبوکار. از سوی دیگر، کمبود نقدینگی و دشواری در دسترسی به تسهیلات بانکی مناسب، یکی دیگر از چالشهای جدی پیشروی تولیدکنندگان است. نرخهای بالای سود بانکی، شرایط سخت ضمانت و نبود برنامهریزی هدفمند برای تأمین مالی صنایع کوچک و متوسط، موجب شده است بسیاری از واحدهای تولیدی با ظرفیت پایین کار کنند یا حتی تعطیل شوند. در کنار این، فشارهای مالیاتی نیز یکی از موانع مهم سر راه تولید است. تولیدکنندهای که باید بخش بزرگی از درآمد خود را صرف مالیات، بیمه و هزینههای جانبی کند، انگیزهای برای توسعه کسبوکار نخواهد داشت. در نتیجه، اصلاح نظام مالیاتی با رویکرد تشویقی برای تولیدکنندگان میتواند گام مهمی در حمایت از تولید باشد. از سوی دیگر، موانع خارجی مانند تحریمها نیز تأثیر مستقیمی بر روند تولید دارند. با وجود این محدودیتها، بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی نشان دادهاند میتوان با خلاقیت، خوداتکایی و تکیه بر دانش بومی، مسیر تولید را ادامه داد. حمایت و هدفمند بودن دولت از این گروههای پیشرو، میتواند الگویی برای دیگر بخشها باشد. بنابراین اگر هدف نهایی، افزایش تولید و اشتغال است، باید مجموعهای از سیاستهای حمایتی و تسهیلگر بهطور هماهنگ اجرا شود. حذف یا تعدیل مقررات دستوپاگیر، ارائه بستههای حمایتی هدفمند و ایجاد ثبات در سیاستهای اقتصادی از جمله اقداماتی است که اعتماد سرمایهگذاران را جلب خواهد کرد.
نقش مردم و بخش خصوصی در تحقق شعار سال
موفقیت شعار «سرمایهگذاری برای تولید» تنها در گرو اقدامات دولت نیست. مردم و بخش خصوصی نیز در این مسیر نقشآفرینی اساسی دارند. حمایت مردم از تولید داخلی بهویژه در شرایطی که بازار پر از کالاهای خارجی است، میتواند انگیزهای بزرگ برای تولیدکنندگان باشد تا کیفیت محصولات خود را ارتقا دهند و برای رقابت با نمونههای خارجی آماده شوند.
از سوی دیگر، بخش خصوصی بهعنوان بازوی اجرایی اقتصاد، باید در میدان سرمایهگذاری و تولید حضور پررنگتری داشته باشد، اما این مشارکت زمانی محقق میشود که اعتماد سرمایهگذاران جلب شود. ثبات در تصمیمگیریهای اقتصادی، کاهش ریسکهای سرمایهگذاری و ارائه مشوقهایی مانند معافیتهای مالیاتی، تسهیلات بانکی و تسهیل در واردات مواد اولیه میتواند بخش خصوصی را به موتور محرک تولید تبدیل کند. همچنین توجه به فناوری و نوآوری، نقشی کلیدی در ارتقا و بهرهوری تولید دارد. ورود شرکتهای دانشبنیان و استارتاپها به عرصه تولید، نهتنها باعث افزایش کیفیت محصولات میشود، بلکه راه را برای حضور در بازارهای جهانی باز میکند. ایران با نیروی انسانی جوان، متخصص و خلاق خود، توان آن را دارد که در بسیاری از حوزهها، نه تنها نیاز داخلی را تأمین کند، بلکه به صادرکننده تبدیل شود. در همین راستا نهادهای حمایتی، صندوقهای سرمایهگذاری جسورانه و پارکهای علم و فناوری میتوانند با تمرکز بر پروژههای تولیدی نوآورانه، حلقه اتصال میان دانش و صنعت را تقویت کنند. با این اقدامات، زمینهسازی برای رشد تولید دانشبنیان و اشتغال پایدار بهویژه برای نسل جوان فراهم خواهد شد.
آینده روشن در گرو اراده ملی
تجربه سالهای گذشته نشان داده است هرگاه نگاه ملی با اولویت تولید همراه بوده، نتایج ملموسی در اقتصاد کشور بهوجود آمده است. از دوران سازندگی تا جهش تولید در سالهای اخیر، هر جا که سرمایهگذاری هدفمند، حمایت از کارآفرینان و تولیدکنندگان و اصلاح ساختارها صورت گرفته، گامهای مثبتی در جهت بهبود معیشت و اشتغال برداشته شده است. اکنون با آغاز سال ۱۴۰۴ و انتخاب شعار «سرمایهگذاری برای تولید»، بار دیگر این فرصت برای کشور فراهم آمده است با عزم و همدلی، فصل تازهای از توسعه اقتصادی را رقم بزند. بدون تردید، موانع و مشکلات فراوانند، اما اراده و امید میتوانند موتور محرکه عبور از این چالشها باشند. رسانهها، نخبگان، دانشگاهیان و فعالان اقتصادی میتوانند در تبیین اهمیت این راهبرد و جلب مشارکت عمومی نقش بسزایی داشته باشند. جامعهای که نسبت به آیندهاش امیدوار باشد و بداند که تلاشش در مسیر توسعه اثرگذار است، قطعاً نقش خود را در پیشرفت کشور با جدیت بیشتری ایفا خواهد کرد. در پایان باید تأکید کرد سرمایهگذاری برای تولید، نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت ملی است؛ ضرورتی که اگر امروز به آن پاسخ داده شود، فردایی روشنتر برای نسلهای آینده رقم خواهد خورد.
صدای تولید از دل میدان، تولیدکنندگان چه میگویند؟
سراغ چند فعال اقتصادی و تولیدکننده رفتیم تا نظر آنها را درباره فرصتها، چالشها و راهکارهای اجرایی این راهبرد بشنویم. نقطه اشتراک همه این گفتوگوها، امید به بهبود شرایط در سال ۱۴۰۴ است، به شرطی که حمایتها واقعی باشد و موانع از سر راه برداشته شود.
علیرضا حسینی، فعال حوزه لوازم خانگی: «سالهاست با همه سختیها در خط تولید ایستادهایم. اگر حمایت دولتی واقعی باشد، میتوانیم دو برابر ظرفیت فعلی تولید و حتی به صادرات فکر کنیم، اما مشکلاتی مثل تأمین مواد اولیه، واردات بیرویه و بوروکراسی دستوپاگیر، کار ما را دشوار کرده است. امیدوارم امسال با این شعار، دولت تصمیمات جدیتری بگیرد.»
سمانه قاسمی، کارآفرین حوزه پوشاک: «ما ظرفیت بالایی برای تولید پارچه و لباس داریم؛ نیروهای جوان، طراحیهای بهروز و بازارهای داخلی و حتی منطقهای، اما آنچه لازم داریم، تسهیلات کمبهره، حذف مالیاتهای سنگین و حمایت در بازاریابی است. تولیدکننده اگر بداند پشتش خالی نیست، با دل و جان کار میکند. این شعار میتواند نقطه شروعی برای بازسازی اعتماد تولیدکنندگان باشد.»
محمدرضا جلالی، فعال اقتصادی: «واقعیت این است که سرمایهگذاری در تولید باید به پروژهای ملی تبدیل شود. نمیتوان انتظار داشت بخش خصوصی تنها پیش برود. دولت باید زمین بازی را آماده کند، مسیر را هموار و ثبات تصمیمگیری را تضمین کند. اگر این مسیر فراهم شود، سرمایهگذار داخلی و حتی خارجی تمایل دارد وارد تولید شود.»
لیلا شریفی، فعال حوزه صنایعدستی: «ما در مناطق غربی کشور ظرفیت بالایی در صنایعدستی داریم که با حمایت میتواند منبع درآمد و اشتغال گسترده باشد. شعار امسال برای ما یک پیام امید است. اگر بخشی از حمایتها به کسبوکارهای کوچک برسد، میتوانیم با صادرات صنایعدستی هم فرهنگ را صادر کنیم و هم ارزآوری داشته باشیم.»
ناصر طالبی، استاد اقتصاد توسعه: «سرمایهگذاری برای تولید باید از یک شعار سالانه به راهبرد دائمی تبدیل شود. اگر هدف کاهش بیکاری، رشد اقتصادی و کاهش فاصله طبقاتی است، هیچ راهی جز تقویت تولید نداریم، اما برای موفقیت، دولت باید با صداقت، شفافیت و ثبات وارد میدان شود. خوشبختانه امروز تولیدکنندگان آمادهاند، فقط باید زیرساختها را برایشان مهیا کنیم.»