جوان آنلاین: عملکرد ضعیف در هماهنگیهای توسعهای، ناتوانی در پاسخگویی به نیازهای روز بنادر و عدمتحقق برنامهها، سازمان بنادر و کشتیرانی را در یکی از بدترین دورههای خود قرار داده است. بررسیها نشان میدهد حجم ورود و خروج کالا از مهمترین بنادر ایران به کمتر از یکدرصد رسیده است. در بحبوحه این مشکلات و همچنین اعمال جدید تحریمها که وظیفه تدبیر و مقابله با آن در وهله نخست بر عهده سازمان بنادر و کشتیرانی است، رئیس این سازمان ابتدای بهمن ماه، استعفا کرده است و این سازمان در شرایط کنونی با سرپرست و به صورت بلاتکلیف اداره میشود!
مدیرعامل پیشین «سازمان بنادر و کشتیرانی» که آبان۱۴۰۰ با حکم وزیر فقید راهوشهرسازی منصوب شده بود، آبان۱۴۰۳ با تأیید شورای عالی سازمان بنادر و دریانوردی برای سه سال دیگر در این مسئولیت ابقا شد، اما اول بهمن ماه امسال در پی اختلاف با وزیر راهوشهرسازی استعفا کرد! در پی این تصمیم، فرزانه صادق وزیر راهوشهرسازی، معاون حمل و نقل سازمان بنادر و دریانوردی را با حفظ سمت به سرپرستی این سازمان راهبردی منصوب کرد.
این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده که هم اکنون سازمان بنادر و کشتیرانی با چالشهای متعددی روبهرو است و بر اساس دادههای مرجع جهانی «پورت واچ» ضعیفترین عملکردها در کارنامه این سازمان به ثبت رسیده است و انتظار میرود وزیر راهوشهرسازی بدون هیچ گونه تعلل و البته تحمیل، رئیسی متناسب با استراتژی این سازمان انتخاب کند.
گستردگی وظایف و غفلت خانم وزیر از سازمانی مهم؟
سازمان بنادر و دریانوردی یکی از سازمانهای مهم و تخصصی کشور است و حدود ۸۰ تا ۹۵درصد تبادلات تجارت خارجی کشور از طریق دریا و بندر و حمل ونقل دریایی شکل میگیرد، اما به نظر میرسد گستردگی وظایف وزارت راهوشهرسازی که اخیراً نیز در موضوع تفکیک این وزارتخانه بسیار مورد انتقاد قرار گرفته بود، موجب شده است فرزانه صادق برای سامان دادن به این سازمان اولویتی قائل نباشد که در غیر این صورت رها کردن این سازمان مهم و اداره کردن آن با سرپرست حدود یک ماه بلاموضوع خواهد بود.
سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان سازمانی پیشرو در زمینه جذب فعالان اقتصادی بخش غیردولتی میتواند اقدامات گستردهای در راستای رشد و توسعه مناطق بندری و افزایش حضور سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی در عرصه خدمات بندری و دریایی و ایجاد صنایع با ارزش افزوده انجام دهد.
این سازمان در سالهای اخیر با هدف بهبود زیرساختها و افزایش ظرفیتهای اقتصادی، پروژههای متعددی را در بنادر کشور آغاز کرده است که برخی بیثمر و برخی بلاتکلیف هستند.
مجتبی یوسفی، عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی پیش از این گستردگی فعالیتهای وزارت راهوشهرسازی را موجب نگرانی درباره نحوه مدیریت حوزه مسکن، توسعه راهها، کریدورهای ترانزیتی و اجرای قوانین برنامهای مانند ستاد ملی گذر و ترانزیت دانسته و گفته بود حجم بالای وظایف و پراکندگی امور، کار را برای وزیر دشوار کرده است.
روز یکشنبه ۲۸ بهمن نمایندگان مجلس شورای اسلامی با ۱۵۳رأی مخالف با کلیات طرح تفکیک وزارت راهوشهرسازی مخالفت کردند و حالا که تکلیف این وزارتخانه عریض و طویل به نوعی در موضوع تفکیک مشخص شده است انتظار میرود ساماندهی سازمان بنادر و کشتیرانی در دستور کار جدی خانم وزیر قرار گیرد.
«سازمان بنادر» چشمانتظار سکانداری با نگاه جدید
توسعه بنادر و کریدورهای ترانزیتی نیازمند ارتقای سطح فناوری، تقویت همکاری با بخشخصوصی، بهبود مدیریت و شفافیت در فرایندهای اجرایی است، همچنین دیپلماسی اقتصادی و سرمایه گذاریهای بین المللی نقش کلیدی در جذب سرمایه و تقویت توان اقتصادی بنادر دارند.
تحریمهای بین المللی نیز یکی از موانع توسعه به شمار میروند که نیاز به همکاری با کشورهای همسو و استفاده از ظرفیتهای داخلی را برجستهتر میکند.
با توجه به وظیفه سازمان بنادر و اهمیت جذب فعالان اقتصادی بخش غیردولتی این سازمان ضروری است این مجموعه هر چه سریعتر از بلاتکلیفی خارج و سیاستگذاری دقیقتری برای رسیدن به اهداف در نظر گرفته شده برای آن محقق شود.
طی سالهای گذشته یکی از دغدغههای اصلی سرمایهگذاران، احساس رقابت با سازمان بنادر و دریانوردی بوده است.
در حالی که سازمان باید به عنوان حامی و مشوق بخش خصوصی عمل کند، در سالهای اخیر در بسیاری از موارد سرمایهگذاران انتقاداتی داشتهاند که سازمان به جای تسهیل فرایندها، رقیب آنها شده است، بنابراین انتخاب مدیری کارآمد برای این سازمان که به مشکلات واقف و برای رفع آنها اهتمام جدی داشته باشد، بیش از پیش در شرایط فعلی افزایش محدودیتهای بینالمللی برای تجارت ایران از اهمیت زیادی برخوردار است.
تا اینجای امر، استعفای رئیس سابق این سازمان در شرایطی که به تازگی برای مدتزمان سه سال تمدید شده بود، شائبهبرانگیز به نظر میرسد. امید است وزیر راهوشهرسازی بدون هیچ گونه فشار و تحمیل، فردی غیرسنجاقشده برای این سازمان انتخاب کند.
آنچه از اهمیت زیادی برخوردار است، توجه به این مسئله است که بهره مندی ایران از بنادر ساحلی متعدد بدون شک موقعیتی استراتژیک را برای کشور رقم میزند و اهمیت تجارت جهانی و توسعه ناوگان حمل ونقل دریایی را دوچندان میکند.