جوان آنلاین: صداوسیمای مرکز کرمانشاه این روز‌ها حال‌وهوای خوبی در عرصه برنامه‌سازی دارد؛ برنامهسازان این مرکز همواره می‌کوشند تا تولیدات ارزشمندی را در قالب‌های مختلف تولید و روانه آنتن کنند. نمونه آن هم مستند فاخر و ارزشمندی به نام «کرمانشاه گهواره تمدن» است که در چند فصل، تصویرگر میراث تمدنی کشورمان در استان کرمانشاه است؛ البته آنچه بیش از همه در حوزه تولیدات شبکه استانی زاگرس، امسال خودنمایی میکند، سرعت گرفتن چرخه تولید در عرصه پویانمایی است که از ابتدای امسال تاکنون فعالیت‌های خوبی در این عرصه صورت گرفته و آثار زیبایی همراه با مفاهیم عمیق زندگی و جامعه تولید و روانه آنتن شده یا در دست تولید است. پویانمایی «بلوط طلایی» قصه‌ای برگرفته از زیست‌بوم استان کرمانشاه، «چرخ جادویی» با رویکرد شعار سال، «افسانه دشت هزار گل» که راوی قصه دفاع مقدس با زبانی ساده و قابل‌درک برای کودکان است، یا اثری دیگر با عنوان «نامآوران کرمانشاه» با هدف معرفی افراد مشهور و نام‌آور این خطه از کشورمان و «ماجرا‌های کوچولو» با داستانی دیگر برای کودکان با رویکرد رشد شخصیتی آنان، همه و همه نشان از تلاش پویانماسازان مرکز زاگرس در این عرصه دارد.
چرخ نخریسی جادویی تماشایی شد
پویانمایی «چرخ جادویی» به تهیهکنندگی توران کولیوند با داستانی برگرفته از موضوع تولید ملی و اهمیت آن به زبانی ساده و روان می کوشد تا ضمن شکوفا کردن قوه تخیل کودکان، آنان را از همین دوران کودکی با مفاهیم مهم این حوزه آشنا کند و روشنایی بخش مسیر زندگیشان در آینده باشد.
توران کولیوند که تهیهکنندگی این اثر را به کارگردانی علیرضا عبدالی بر عهده دارد، متولد سال ۱۳۵۱ در کرمانشاه است. کولیوند فارغالتحصیل رشته هنر‌های نمایشی از دانشکده هنر‌های زیبای دانشگاه تهران با گرایش عروسکی است و کار‌های زیادی در زمینه تهیه و کارگردانی برنامه‌های پویانمایی و عروسکی و فیلم کوتاه داستانی انجام داده است که ازجمله میتوان به پویانمایی «قصه‌های پنجره»، «بلفنجک»، «سیگار»، «ماهی طلایی من»، «حرکت» و «عافیت باشه» و عروسکی «بچه‌های پردردسر»، «پیرهن بیبی نازنین»، «شادمانه» و «قصه‌های شیرین» اشاره کرد.
علاقه کولیوند به این حوزه به دوران کودکیاش بازمیگردد که عاشق هنر نقاشی بوده و جوایز بسیاری نیز در این زمینه کسب کرده است. او بعد‌ها که وارد صنعت پویانمایی شد با حضور در جشنواره‌های مختلف ملی و بینالمللی به توفیقات ارزشمندی دست یافت. کولیوند با آثاری ازجمله «پلهپله تا ماه»، «ماجرا‌های کوچولو»، «تولد»، «درخت سیب» و «گیوه‌های قلی» در جشنواره‌های «فیلم‌های ورزشی»، «نماز و نیایش»، «وارش» و جشنواره‌های متعدد سالیانه صداوسیما و در کنار آن جشنواره بینالمللی «پروین اعتصامی»، «راه روشن» و ... شرکت کرد و عناوین برتر و جوایز متعددی در زمینه کارگردانی، تهیهکنندگی و نویسندگی دریافت کرد.
پویانمایی محبوب بزرگ و کوچک
کولیوند علت محبوبیت بسیار بالای پویانمایی در بین کودکان و نوجوانان دنیا و حتی بزرگسالان را در ویژگی‌های آن میداند. به گفته وی قالب و ساختار پویانمایی به دلیل بهرهمندی از ویژگی‌های بصری ازجمله رنگ‌ها و تصاویر زیبا و پر جنبوجوش و همچنین محتوای جذاب و ساده و نیز ازآنجاکه ذهنیت باز و پر از خلاقیت و تخیل کودکان در آن انعکاس مییابد، در بین کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان طرفداران زیادی دارد. البته عوامل دیگری همچون موسیقی، حرکتسازی (انیمیت) شخصیت‌ها (کاراکترها) و صداگذاری متناسب با فیلم نیز از جذابیت‌های این قالب برنام‌های است.
فیلمنامه، پایه و اساس هر کار دلنشینی است اینکه فیلمنامه و قصه فیلم مهمتر و جذابتر است یا شخصیت‌های (کارکترهای) یک اثر پویانمایی، موضوع سؤال دیگری را شکل داد که کولیوند در پاسخ گفت: در پویانمایی هم فیلمنامه و هم طراحی شخصیت‌ها اهمیت زیادی دارند و هر یک نقش خود را در ایجاد یک اثر موفق ایفا میکنند. با این حال اگر بخواهیم اهمیت نسبی آنها را مقایسه کنیم ازنظر بنده فیلمنامه اولویت بیشتری دارد. فیلمنامه پایه و اساس ساختار کلی پویانمایی است و بدون داشتن داستانی قوی و جذاب، شخصیت‌ها و انیمیت‌های فوقالعاده هم نمیتوانند توفیق زیادی کسب کنند. داستان باید بهقدری قوی باشد که مخاطب را تا پایان فیلم همراه خودش نگه دارد. طراحی شخصیت‌ها نیز نقش مهمی دارد و در واقع مکمل یک فیلمنامه پرقدرت و جذاب است؛ موضوعی که در پویانمایی «چرخ جادویی» نیز سعی شد بهدرستی به آن توجه شود تا در انتقال مفاهیم مورد نظر نیز علاوهبر جذب حداکثری مخاطب، موفق باشد.
دانا و شکیبا در شهر خیاط‌ها
به گفته کولیوند، موضوع این اثر در باره تولید ملی و اهمیت آن است که مقام معظم رهبری در سال‌های اخیر بیاناتی در خصوص آن فرمودهاند. قصه هم درباره دانا و شکیبا، برادر و خواهری نخبه و درسخوان و زرنگ است که پدر و مادرشان مدتی است برای شرکت درس‌های آموزش کنترل کیفی محصولات نساجی و پوشاک به تهران سفر کردهاند و کارگاه آنها در آستانه تعطیلی قرار دارد. به همین دلیل دانا و شکیبا مدتی است که نزد مادربزرگ دوستداشتنیشان «ننه جیران» که بانویی ۸۰ ساله و با تجربه است، در شهرکی به نام شهر خیاط‌ها زندگی میکنند. در این شهرک مردی بسیار منفعتطلب به نام «جابر» که فقط کارش دلالی منسوجات است و با قاچاق کالا، موانعی بر سر راه تولیدکنندگان ایجاد میکند، به چشم میخورد. جابر بزرگترین عامل تعطیلی کارخانه‌ها محسوب میشود. از طرفی دانا و شکیبا که دائم در حال کشف مسائل تازهاند، تصمیم میگیرند در این زمینه فکری کنند و راهی بیابند. آنها به یک وسیله جدید دست پیدا میکنند که مکمل آن چرخ نخریسی جادویی مادربزرگ است. از اینجا به بعد، قصه وارد مرحله جدیدی میشود که بسیار تماشایی است. بهطور کلی پویانمایی «چرخ جادویی» در ۱۳ قسمت با موضوع تولید ملی درزمینه منسوجات تولید شده است.
کولیوند در ادامه گفت: در تولید این مجموعه نزدیک به ۲۵ نفر بنده را همراهی کردهاند که از همینجا از همه آنها به خاطر تلاش و صمیمیت و روحیه خستگیناپذیرشان با وجود مشکلات فراوان ساخت این اثر، قدردانی و تشکر می کنم.
وی در پایان نیز با بیان خواستهاش از علیرضا کیخا، معاون امور استان‌ها گفت: بنده از معاون امور استان‌ها میخواهم نگاهی ویژه به حوزه تولید پویانمایی استان‌ها داشته باشد و به مسائل و مشکلاتی که بر سر راه ساخت و تولید سازندگان اینگونه آثار وجود دارد، توجه بیشتری بشود.
«ماجرا‌های کوچولو» در آپارتمانی متفاوت
شبکه استانی زاگرس در ادامه روند رو به افزایش تولیدات خود در حوزه پویانمایی، این روز‌ها اثر دیگری را نیز تولید و آماده پخش کرده است. این اثر با عنوان «ماجرا‌های کوچولو» به تهیهکنندگی حیدر ویسی و کارگردانی حامد محبی، داستان پسربچ‌های است که در یک مجموعه آپارتمانی ساکن است و در هر قسمت با یکی از مسائل و مشکلاتی که کودکان فرضی همسن او با آن درگیر هستند، در قالب طنز و فانتزی روبهرو میشود. سرانجام هم با عواقب عملش رو در رو و همین امر باعث درسآموزی و رشد شخصیتی او میشود.
حیدر ویسی، تهیه کننده «ماجرا‌های کوچولو» به مدت ۱۶ سال است که در واحد پویانمایی کرمانشاه مشغول فعالیت است. از مهمترین آثار وی میتوان به «قصه‌های جنگ» درباره هشت سال دفاع مقدس و «حنظله» با موضوع داستان یک کاریکاتوریست لبنانی اشاره کرد. ویسی که از نامآوران جشنواره‌های مختلف نیز هست، از همان ابتدا به دلیل علاقه زیادی که به هنر داشته است، در هنرستان، رشته گرافیک را انتخاب میکند. در دانشگاه هم به خاطر علاقه زیادی که به این رشته داشت، آن را ادامه داد و ازآنجاکه با استفاده از قدرت تصویرسازی و داستانگویی پویانمایی، میتوان پیام‌ها و ارزش‌های مورد نظر را به جامعه منتقل و تغییرات اجتماعی را ایجاد کرد، بهصورت حرف‌های وارد صنعت پویانمایی میشود. البته او بیشتر به ساخت موضوعات اجتماعی، تربیتی و دفاع مقدس علاقهمند است و اینگونه موضوعات را برای جامعه و نسل جوان بسیار مفید میداند.
ویسی درباره جایگاه صنعت پویانمایی در ایران هم گفت: صنعت پویانمایی در ایران خیلی پیشرفت کرده، اما باید باز هم با توجه به عصر فناوری اطلاعات، در این زمینه بیشتر بکوشیم تا بتوانیم از قالب پویانمایی بهعنوان ابزاری برای آگاهیبخشی در مسائل محیطی، تربیت اخلاقی و موارد دیگر استفاده کنیم. پرسش بعدی درباره جایگاه ادبیات داستانی کشورمان در تولیدات و برنامه‌های مختلف بود؛ موضوعی که ویسی برای آن اهمیت بسیاری قائل است و گفت: حکایات ادب فارسی بهویژه در کتبی همچون «جامعالحکایات» سرشار از ایماژ و تصویرسازی‌های بکر و ویژگی‌های سینمایی است. زمانی که حیوانات شخصیت‌های حکایتند، مانند انسان‌ها سخن میگویند و احساسات انسانی از خود بروز میدهند. حکایت‌ها معمولاً طوری نوشته میشوند که خواننده به سادگی آنها را درک کند. بنمایه این حکایت‌ها بنمایه تعلیمی است و با در نظر داشتن این ویژگی‌ها و با توجه به استقبال کودکان از مجموعه‌های کارتونی همچون «پوریای ولی»، جای شگفتی دارد که برنامهسازان و نویسندگان از مجموعه حکایت‌های نمادینی همچون «کلیله و دمنه» و «مرزبان نامه» غافل بمانند که در جذابیت آنها برای بزرگ و کوچک تردید نیست.
آینده پویانمایی درگرو حمایت و سرمایه گذاری امروز است
حامد محبی هم که کارگردانی فصل دوم «ماجرا‌های کوچولو» را در ۱۳ قسمت بر عهده داشته است، در معرفی این اثر و چگونگی شکلگیری فکر اولیه آن گفت: فصل دوم «ماجرا‌های کوچولو» در ادامه فصل قبل با رویکرد جدیدی شکل گرفته، اما فکر اولیه آن برگرفته از زندگی اطرافمان است. به گفته محبی در تولید این اثر که از پشتوانه تحقیقی و پژوهشی خوبی نیز برخوردار است، یک گروه ۱۵ نفره کار کردهاند. البته محبی همچون دیگر فعالان این حوزه تأکید بسیاری بر اهمیت حمایت از پویانمایی بهویژه در صداوسیمای استان‌ها داشت و گفت: آینده صنعت پویانمایی کشورمان به حمایت مستقیم مسئولان امر، بستگی دارد و در صورت در نظر گرفتن برآورد مناسب و سرمایهگذاری در این حوزه، ارزآوری هم خواهد داشت.
