جوان آنلاین: پدافند غیرعامل عبارت است از مجموعه اقدامات غیرمسلحانه‌ای که باعث افزایش قدرت بازدارندگی، کاهش آسیب‌پذیری، تداوم فعالیت‌های ضروری، ارتقای پایداری ملی و تسهیل مدیریت بحران در مقابل تهدیدات و اقدامات نظامی می‌شود. با توجه به اینکه ۱۸تهدید از ۴۰ حادثه طبیعی در قم شناسایی شده ۱۱کارگروه پدافند غیرعامل در این استان تشکیل شده و فعال است.
پدافند غیرعامل یا همان دفاع بدون اسلحه یکی از بخش‌های مهم و نوین الگوی دفاع در جمهوری اسلامی ایران است که متولی صیانت از مردم و حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی در برابر تهدیدات است. استان قم در حوزه پدافند غیرعامل با هشت عنصر اصلی رو‌به‌رو است که این حوزه‌ها به بخش‌های عمومی (استتار، اختفا، فریب، جابه‌جایی و نظامی)، سایبری، کالبدی، الکترونیک، زیستی، پرتویی، مردم محوری و شیمیایی تقسیم می‌شود. حوزه تهدیدات به دو دسته انسانی و طبیعی تقسیم‌بندی می‌شود که نوع اول نشئت گرفته از فعالیت‌های انسانی است و بخش دوم نیز مربوط به بلایای طبیعی از جمله زلزله، سیل و طوفان بوده که استان قم در این بخش با ۱۸ تهدید رصد شده مواجه است. ایران به عنوان شش کشور حادثه‌خیز دنیا شناخته می‌شود که از میان ۴۰ نوع حادثه طبیعی که تاکنون بشر تجربه کرده، ۱۸ مورد در استان قم امکان وقوع دارد و یکی از این ۱۸مورد بلایای طبیعی که سایه سنگینش بر سر مردم قم افتاده، زلزله است. وجود زلزله‌های بزرگ در پیشینه زلزله‌خیزی محدوده استان قم و همجواربودن استان با استان پر خطر تهران لزوم بررسی لرزه زمین ساخت و لرزه خیزی منطقه را آشکار می‌سازد. کارشناسان می‌گویند، بیشتر گسل‌ها در قسمت جنوبی استان قم قرار دارند. محدوده جنوب غربی منطقه لرزه‌خیزی بالاتری نشان می‌دهد و زمین‌لرزه‌های نسبتاً بزرگ منطقه هم در این محدوده رخ داده‌اند. براساس اساسنامه پدافند غیر عامل که به تأیید مجلس شورای اسلامی و فرماندهی کل قوا رسیده است، مسئولان دستگاه‌ها و نهاد‌های هر استان مسئولیت پدافند را بر عهده دارند و مسئول پدافند غیرعامل هر استانی، استاندار آن است که دبیر آن با حکم وی مشخص می‌شود.
تشکیل ۱۱ کارگروه برای پدافند غیرعامل
پدافند غیر عامل استان قم دارای ۱۱گروه در بخش‌های اصلی از قبیل عمومی (استتار، اختفا، فریب، جابه‌جایی و نظامی)، سایبری، کالبدی، الکترونیک، زیستی، پرتویی، مردم محوری، شیمیایی و فرهنگی است. اسناد رسمی برای اعمال برخی مقتضیات هرساله به مدیران استانی ابلاغ می‌شود و سازمان پدافند غیرعامل هر استانی وظیفه رصد و بررسی دیگر دستگاه‌ها را بر عهده دارد. طرح‌های نظیر شهید فخری زاده (حوزه پرتویی)، شهید باکری (زیر ساخت‌های استانی)، شهید زاهدی (حوزه سایبری)، شهید کاظمی (حوزه آمادگی) و شهید حجازی (صیانت از مردم) در استان قم در راستای سیاست‌های پدافند غیر عامل در حال اجراست. براساس اساسنامه پدافند غیرعامل دستگاه‌های استانی موظف هستند تا ۲ درصد بودجه و اعتبارات خود را در این راستا هزینه کنند که در تابستان سال جاری برای تأمین برق ادارات و دستگاه‌های این امر محقق شده است. هشتم آبان ماه، سالگرد دستور مقام معظم رهبری برای تشکیل کمیته دائمی پدافند غیرعامل است و بنابراین، شورای عالی انقلاب فرهنگی، یک هفته از ماه آبان را هفته پدافند غیر عامل نامگذاری کرده تا سازمان‌های دولتی و نهاد‌های حکومتی با برگزاری برنامه‌های گرامیداشت این هفته به آگاهی‌رسانی در رابطه با پدافند غیرعامل بپردازند.
۶۵۰ برنامه برای هفته پدافند غیرعامل
مدیرعامل پدافند غیرعامل استان قم می‌گوید: شعاری تحت عنوان «تدبیر امروز امنیت فردا» برای هفته پدافند غیرعامل امسال از پنجم تا ۱۱آبان ماه انتخاب شده است که در استان قم طی این هفته بیش از ۶۵۰برنامه ضمن افزایش تاب‌آوری مردم در شرایط بحران اجرا خواهد شد. مهدی متقیان با بیان اینکه واژه پدافند به معنای ضدحمله و غیرعامل نیز به معنای بدون اقدام است که پدافند غیرعامل مجموعه اقدامات پیشگیرانه‌ای است که موجب تسهیل مدیریت بحران می‌شود، ادامه می‌دهد: در سراسر دنیا تهدیدات به دو دسته انسانی و طبیعی تقسیم می‌شوند که در تهدید اول انسان قصد دشمنی و ضربه زدن به حریم امنی ما را دارد. وی تصریح می‌کند: در این هفته بیش از ۶۵۰ برنامه فرهنگی، آموزشی، رزمایشی و همایشی در استان ازسوی دستگاه‌های اجرایی، حوزه‌های علمیه و مدارس برنامه‌ریزی کرده‌ایم. مدیرعامل پدافند غیرعامل استان قم تأکید می‌کند: پدافند غیر عامل با توجه به اینکه در کشور موضوع جدید و ذاتاً در قالب انسان وجود دارد، به صورت سازمان یافته در سال ۱۳۸۲ با تدبیر رهبر ایجاد و در استان قم نسبت به سال گذشته پیشرفت خوبی محقق شده است. به گفته این مسئول، بعد از سه سال طرح جامعه پدافند غیرعامل به اتمام و به تصویب رسید و امروز می‌دانیم که در چه حوزه‌ای باید اقدام انجام شود تا تاب‌آوری افزایش پیدا کند. متقیان با بیان اینکه پدافند غیرعامل خروجی نهایی حفاظت از جان مردم است، عنوان می‌کند: یکی از بند‌های اساسنامه پدافند غیرعامل ترک فعل مدیران است که در صورت مشاهده و با تأیید استانداران می‌توانند به دستگاه قضایی معرفی شوند. وی با بیان اینکه مسائل اقتصادی و تغییر باور‌ها از جمله اقداماتی است که در اولویت پدافند غیرعامل استان قم قرار دارد، می‌گوید: جنگ شناختی با محوریت جنگ ترکیبی از جمله مقولاتی است که شهروندان با آن درگیر هستند که کارگروه فرهنگی به ریاست صدا و سیمای استان قم و کارگروه‌های مرتبط برای مرتفع کردن این موضوع اهتمام دارند. به گفته مدیرعامل پدافند غیرعامل استان قم، سطح امنیتی استان قم خوشبختانه در حوزه‌های مختلف نسبت به سالیان گذشته براساس ایدیولوژی‌های دستگاه‌ها ارتقا پیدا کرده است.
