جوان آنلاین: مذاکره و گفتوگو اگرچه روشی برای حل و فصل مشکلات و اختلافات در روابط بین دولتهاست، لیکن این مفهوم مدتی است دچار انحراف در معنا شده و عملاً به ابزاری برای تهدید و فشار دولتهای استکباری تبدیل شده که نمونههای فراوانی از این زورگویی و بدعهدی را میتوان مثال زد که یک طرف مذاکره، بیتوجه به تعهدات پذیرفته شده، زیر میز زده و عملاً مذاکره را بیمعنا و تهی از کارکرد کرده است.
تجربه تلخ برجام تنها یک نمونه روشن از این انحراف است که جمهوری اسلامی ایران برای اثبات حسن نیت خود، با پنج قدرت عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد و آلمان وارد مذاکرهای فرسایشی شد و نهایتاً پس از دوسال پرچالش، به برنامه جامع اقدام مشترک یا همان برجام منتهی شد که دو طرف مذاکره بر اساس آن متعهد به اجرای تعهداتی شدند، لیکن با روی کار آمدن دولت بعدی امریکا، همه آن مناسبات بینالمللی با یک امضای ترامپ بیاثر و بلکه از اعتبار تهی شد و دیگر شرکای امریکا نیز به رغم وعده و وعیدهایی که برای تداوم توافق برچام داده بودند، عملاً همان مسیری را رفتند که ترامپ دیکته کرد. این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران از فردای امضای برجام به همه تعهدات خود عمل کرد و مطالبات او از طرفهای مقابل تاکنون از روی کاغذ فراتر نرفته و نقد نشده است.
طنز تاریخ این است که دولت بدعهد امریکا، اکنون مدافع مذاکره شده و جمهوری اسلامی ایران را متهم به ماجراجویی و برهم زدن امنیت منطقه و جهان میکند. آنهم دولتی که برجام را به آتش کشید. اکنون هم که مدافع مذاکره شده و هیبت صلح طلبی به خود گرفته، این مذاکرهطلبی را با چاشنی تهدید پیش میبرد!
جمهوری اسلامی ایران، اما با درک واقعیات تاریخی و سابقه بدعهدی طرفهای غربی، اگرچه سخت معتقد است، نسخه حل مشکلات کشور از مسیر خارج و مذاکره با امریکا نمیگذرد و «تجربه» هم همین را میگوید، لیکن حکیمانه باب مذاکره را نبسته است. کسی که منطق گفتوگو را میداند و به قواعد آن احترام میگذارد و از طرفی در موضع حق نشسته است، ابایی از مذاکره ندارد. اما طرف مذاکره هم باید اثبات کند که حداقلهای یک مذاکره را پذیرفته و به لوازم آن متعهد است، بنابراین مادامی که چنین نشانهای در طرف امریکایی دیده نشود، روش پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر مذاکره غیر مستقیم، عین عقلانیت سیاسی است. موضوعی که بارها در کلام و مواضع مسئولان عالی جمهوری اسلامی ایران مورد تأکید قرار گرفته و رئیسجمهور نیز بار دیگر آن را تکرار کرد.
دکتر پزشکیان با بیان اینکه ما به مذاکره باور داریم، اما به هر قیمت مذاکره نمیکنیم، تصریح کرد: ما دنبال جنگ، ناآرامی و بمب هستهای نیستیم، به دنبال مذاکره هستیم، اما امریکاییها هم باید ثابت کنند که به دنبال مذاکره هستند. اینکه ایران قصد استفاده غیرصلحآمیز از توانمندیهای هستهای خود را ندارد، صرفاً حرف من نیست، بلکه فتوای شرعی رهبر معظم انقلاب است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دفتر ریاست جمهوری، دکتر مسعود پزشکیان شامگاه یکشنبه در نشستی با نمایندگان احزاب و تشکلهای مردمی، در تشریح برنامههای دولت در زمینه سیاست خارجی گفت: به مناسبت عید سعید فطر با همه سران منطقه گفتوگوی تلفنی داشتم، اکنون ارتباط ما با این کشورها خیلی بهتر از گذشته شده است، اما موضوع مذاکره با امریکا متفاوت است؛ وقتی کشوری مثل امریکا ما را تحت فشار همه جانبه گذاشته و هر روز هم تهدید میکند، چگونه میشود با او مذاکره کرد!
رئیسجمهور اضافه کرد: ما به مذاکره باور داریم، ولی نه با ذلت. ما با همه دنیا مذاکره میکنیم و با کسی دعوا نداریم، اما زیر بار ذلت نمیرویم و به هر قیمت مذاکره نمیکنیم. ما دنبال جنگ، ناآرامی و بمب هستهای نیستیم، دیگر چگونه به دنیا اطمینان دهیم؟ ما به دنبال مذاکره هستیم، اما آنها هم باید ثابت کنند که به دنبال مذاکره هستند. اینکه ایران قصد استفاده غیرصلحآمیز از توانمندیهای هستهای خود را ندارد، صرفا حرف من نیست، بلکه فتوای شرعی رهبر معظم انقلاب است.
دولت با تغییر رفتار سازمانی اصلاح میشود، نه افراد
دکتر پزشکیان در ادامه این نشست با اشاره به ضرورت تغییر رفتار سازمانی، درباره راهکار اصلی تحقق این هدف، اظهار داشت: دولت با تغییر افراد اصلاح نمیشود، تغییر رفتار سازمانی نیز در مدت یک یا دو سال محقق نخواهد شد، بلکه به یک دهه زمان نیاز دارد. براساس تحقیقات علمی، هیچ سازمانی براساس رفتار یک مدیر، تغییر رفتار نمیدهد. وی در ادامه با اشاره به تلاش دولت برای حل مشکلات اجتماعی، تصریح کرد: مسائل اجتماعی به صرف نسخه نوشتن حل نمیشود. ما برای حل مشکلاتی از جمله کمبود مدارس، مشکلات معیشتی، اشتغال و ناترازیها برنامه داریم، ولی صرف برنامه داشتن برای حل مشکلات کفایت نمیکند. دستورالعمل برای حل مشکلات وجود دارد، ولی اجرا چندان راحت نیست. پزشکیان با بیان اینکه تلاش برای کسب قدرت، با تلاش برای حل مشکلات کشور تفاوت دارد، خاطرنشان کرد: اقدامات خوبی در دولت در زمینههای مختلف در حال انجام است و شخصاً در حال پیگیری برای جذب سرمایه از جمله جذب سرمایههای داخلی و حل مشکلات سرمایهگذاران هستم.
برای رفع ناترازیها برنامه داریم
رئیسجمهور همچنین با بیان اینکه برای رفع ناترازی در زمینه تأمین برق، توسعه خطوط ریلی و تکمیل کریدورها برنامههای خوبی تهیه شده است، افزود: همچنین برنامهریزی کردهایم تا همه کمبودها در عرصه فضاهای آموزشی را با مشارکت مردم تأمین کنیم، چون دولت به تنهایی منابع مالی کافی برای این منظور در اختیار ندارد. در زمینه تأمین معیشت مردم نیز برنامههای لازم تهیه شده و در حال اجراست. هر کس میتواند کمکی کند به میدان بیاید، یک بخش را در اختیار بگیرد و مشکلات آن را حل کند. اگر کسی برنامهای برای حل ناترازیها دارد، آن را میپذیریم، ولی این مشکل صرفاً با دستورالعمل حل نمیشود، چراکه راهحل آن بسته به هر منطقه و اقلیم فرق دارد و نمیشود یک نسخه برای همه مناطق کشور نوشت و اجرا کرد. ما در حال تهیه برنامه براساس وضعیت هر منطقه کشور هستیم، ولی به هر حال ایجاد تیمهای تخصصی و ایجاد نگاه واحد برای حل این مشکلات نیز زمانبر است.
به استانداران اختیار میدهم و برنامه راهبردی میخواهم
رئیسجمهور همچنین با اشاره به برنامه دولت برای تفویض اختیار به استانداران، گفت: به استانداران اختیار میدهیم و از آنها برای استان برنامه راهبردی میخواهیم. دولت برای توسعه منطقه مکران هم برنامه دارد و قرار است از مشاوران خارجی نیز در این زمینه بهره بگیریم، ولی به نتیجه رسیدن این اقدامات به زمان نیاز دارد.
پزشکیان تصریح کرد: میتوانیم در زمینه سرمایهگذاری، حل ناترازیها، مدیریتهای میانی و سیاست خارجی هم نشست برگزار کنیم و شما پیشنهاد و راهحلهای خود را ارائه کنید. با این روند ناترازیها، کشور قابل اداره نیست؛ ما این ناترازیها را ایجاد نکردهایم، بلکه وارث آنها هستیم، با این حال مردم بحق از ما توقع حل این ناترازیها را دارند و دولت نیز در این زمینه در حال تلاش است.
حل مشکلات کشور را به دانشگاه میبریم
رئیسجمهور همچنین با بیان اینکه در حال عقد قرارداد با دانشگاهها و دانشجویان، برای حل مشکلات کشور هستیم، خاطرنشان کرد: این قراردادها براساس مشکلات هر منطقه است. پزشکیان با تأکید بر اینکه معتقدم مسائل اجتماعی را نمیتوان با امر و نهی حل کرد و باید با مردم با مهربانی و عطوفت صحبت کنیم، به موضوع برکناری معاون پارلمانی خود اشاره کرد و گفت: نمیخواستم معاون پارلمانی را کنار بگذارم، ولی مردم و اعتقاد خود را بر دوستی ترجیح دادم. پزشکیان همچنین با بیان اینکه واقعیات جامعه و نارضایتیهای مردم را قبول دارم، تصریح کرد: ما مشکلات زیادی داریم، ولی دولت به جای پاک کردن صورت مسئله دنبال حل مشکلات است.
دنبال کوچک کردن دولت هستیم
رئیسجمهور در ادامه با بیان اینکه حامیان انتخاباتی خود را فراموش نکردهام، گفت: آنها هم به میدان بیایند و به ما کمک کنند، اما نمیخواهیم ساختار اداری را بزرگ کنیم، بلکه دنبال کوچک کردن دولت هستیم؛ شما در این زمینه راهحل ارائه دهید. دکتر پزشکیان در پایان اظهار داشت: هدف من جمع کردن رأی و نگاه من معطوف به انتخابات بعدی نیست، من برای خدمت به کشور و مردم به صحنه آمدهام و علاقه دارم مردم و کشورم به عزت برسند. ما مشکلات متعددی داریم، به عنوان مثال ادامه توسعه تهران به شکل فعلی ممکن نیست یا در زمینه تنش آبی، مشکل با انتقال آب از دریا به طور کامل قابل رفع نیست؛ باید همه کمک کنیم تا این مشکلات حل شود.
انتقاد از عدم شایستهگزینی در برخی انتصابات
حاضران در این نشست نیز پیش از سخنان رئیسجمهور در سخنانی به تشریح دیدگاهها، دغدغهها، انتقادات و پیشنهادات خود پرداختند که انتقاد از سیاستهای پولی و مالی دولت، کیفیت جذب سرمایههای داخلی و خارجی، تداوم فروش تراکم در شهرها، انفعال در برابر کنار رفتن برخی چهرههای مهم از دولت، عدم شایستهگزینی در برخی انتصابات، عدم تحقق وعده رفع فیلترینگ، ضعف بخش رسانهای و اطلاعرسانی، ضرورت نظارت دقیق و مستقیم بر پروژههای با ارزش بالاتر از ۱۰۰ میلیون یورو، ضرورت پایش دورهای رضایتمندی مردم از عملکرد دولت و مدارای رئیسجمهور در برابر تیغ تند انتقادات بخشی از مهمترین مباحث مطرح شده در جلسه بود.