جوان آنلاین: «نگاهی به تاریخ جهان» شامل نامههای جواهر لعل نهرو به دخترش ایندیرا گاندی، در هشت دهه گذشته آنقدر معروف و مؤثر بوده که تنها بهانههایی، چون ارجاع نسل جدید به آن میتواند ما را به معرفی آن متقاعد سازد. این اثر با ترجمه دکتر محمود تفضلی به ایران آمد و از سوی انتشارات امیرکبیر همچنان بازنشر میشود. تارنمای رهبر معظم انقلاب اسلامی در باب محتوای این اثر آورده است:
«در تابستان سال ۱۹۲۸ ایندیرا، دختر نهرو که در آن وقت ۱۰ ساله بود در شهری ییلاقی دور از پدرش به سر میبرد. در آن تابستان نهرو یک سلسله نامه برای دخترش نوشت که در آنها با زبانی ساده داستان آفرینش زمین و پیداشدن زندگی و تشکیل نخستین قبایل و اجتماعات بشری را نقل کرد. بعد مجموعه آنها را که ۳۰ نامه کوتاه بود به صورت کتابی منتشر کرد. نشیب و فراز زندگی اجتماعی و سیاسی نهرو - که اهداف بلند انقلابی را در سر داشت- بارها و بارها او به زندان کشاند. در سال ۱۹۳۰ که نهرو یکی از دورانهای متعدد زندانش را میگذراند، درصدد برآمد از فرصت و فراغتی که در زندان پیش میآید، استفاده کند و نامههای تازهای برای دخترش بنویسد. این نامههای تازه در مدتی نزدیک سه سال از اکتبر ۱۹۳۰ تا اوت ۱۹۳۳، در دو دوران مختلف زندان نوشته شد و در آنها یک دوره تاریخ جهان منعکس میگشت. در اواخر سال ۱۹۳۳ که نهرو زندان خود را به پایان رساند، نامههای خود را مروری کرد و آماده چاپ ساخت، اما، چون به زودی در ۱۲ فوریه ۱۹۳۴ یکبار دیگر زندانی شد، خواهرش ویجایالکشمی پاندیت مجموعهآنها را تنظیم کرد، نگاهی به تاریخ جهان نامید و در دو جلد به چاپ رساند. استقبال از این کتاب به حدی بود که در سال ۱۹۳۸ نگاهی به تاریخ جهان نایاب شد! نهرو بار دیگر نوشتههایش را برای تجدید چاپ مورد بازنگری قرار داد و اصلاحاتی در آن به عمل آورد و یک فصل هم بر آن افزود. بدین ترتیب کتاب بار دیگر روانه بازار کتاب شد و آنقدر اعتبار یافت که هنوز پس از گذشت ۷۵ سال، همچنان جزو کتابهای خوب تاریخ به شمار میآید. نهرو با مقاومت و پافشاری بر اهداف استقلالطلبانه و مبارزه برای ایجاد هندوستان بزرگ و پس از طی سالها مرارت و سختی بعد از استقلال هند، اولین نخست وزیر و رهبر انقلابی هند نو شد. بنابراین بسیاری از تحلیلها و توضیحات جواهر لعل نهرو برای کسانی که میکوشند از تاریخ برای خود الهام و راهنمایی کسب کنند و برای آیندهای که میسازند درس بیاموزند، معنی و مفهوم بزرگتری یافته است. نهرو در این کتاب، خود را تاریخنویس نمیداند. او یادداشتهایی را برای دخترش نوشته که پر از توضیح و تعلیل و روشنگری درباره رخدادهای تاریخی است. در واقع نوعی تاریخ تحلیلی است، با تأکید بر حفظ نگاه به هند و آسیا. مترجم کتاب به فارسی، مرحوم محمود تفضلی است. او مردی فرهنگی و کاردان بود که سالها در قامت رایزن فرهنگی ایران در کشورهای آسیایی از جمله هند، خدمت کرده بود و نظر به دغدغه و شناخت خود از آثار مهم فرهنگی کشورها دست به ترجمه آثار بسیاری به زبان فارسی زد. نگاهی به تاریخ جهان، در سه جلد ترجمه و بطبع رسیده است. بخش اول شامل ۹۵ نامه، از تاریخ باستان آغاز و تا اواخر قرن هجدهم و تا آستانه انقلابهای بزرگ آن قرن ادامه یافته است. بخش دوم ۶۰ نامه در خود دارد و تا جنگ اول جهانی را روایت کرده است. بخش سوم هم ۴۲ نامه و شامل دنیای پس از جنگ میباشد. این تقسیمبندی که از سوی مترجم صورت گرفته به جهات فنی و عملی کار انتخاب شده است و الا کتاب یک واحد متصل و به هم پیوسته است....»