اخبار ضد و نقيضي از فرآيند پشت پرده مذاكرات سياسي و ديپلماتيك حول محور بحران سوريه منتشر شده، در حالي كه به‌نظر مي‌رسد مقامات روسي در‌صدد هستند از طريق همراه كردن تركيه پرونده سوريه را پيش ببرند اما به نظر مي‌رسد مقامات تهران و دمشق نسبت به نيت آنكارا خوش‌بين نيستند.
وزارت خارجه روسيه ديروز طي بيانيه‌اي از گفت‌وگوي تلفني سرگئي لاوروف، وزير خارجه اين كشور با «مولود چاووش‌اوغلو» همتاي ترك خود خبر داد. در بيانيه منتشر شده از سوي وزارت خارجه روسيه آمده است: «طرفين بر اهميت جمع‌بندي اوليه پارامترهاي عملي توقف درگيري‌ها، جداسازي معارضان ميانه‌رو از گروه‌هاي تروريستي و تمهيدات براي ديدار در آستانه (پايتخت قزاقستان) تأكيد كردند. » مقامات روسيه پس از پايان نبرد حلب تلاش‌هاي ديپلماتيك را براي دستيابي به يك راه‌حل سياسي از طريق همراه كردن تركيه تشديد كرده‌اند. سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه روز گذشته گفت دولت سوريه در حال انجام مذاكراتي با مخالفان سوري پيش از نشست احتمالي گسترده ميان دو طرف در شهر آستانه پايتخت قزاقستان است؛ مسئله‌اي كه مخالفان سوري درباره آن اظهار بي‌اطلاعي كرده‌اند. جرج صبرا از مسئولان اين گروه اپوزيسيون سوري گفت كه مسكو هيچ اطلاعي از برگزاري چنين نشستي به آنها نداده است. با وجود اين ميخائيل بوگدانوف، معاون وزير خارجه روسيه نيز تأكيد كرد كه تهران، مسكو و آنكارا در اجلاس معارضان سوري با دولت سوريه كه در ژانويه آينده در شهر آستانه برگزار خواهد شد، ميانجيگري مي‌كنند. وي افزود: قرار است نمايندگان نيروهاي مسلح از جمله نيروهاي مخالف و نيروهاي دولت سوريه كه در حال جنگ هستند در اين اجلاس شركت كنند.
مقامات روسيه طي چند روز گذشته تحرك قابل‌توجهي به تلاش ديپلماتيك خود داده‌اند و در تلاش هستند از طريق متقاعد كردن تركيه، به يك آتش‌بس سراسري در سوريه دست پيدا كنند. تركيه مهم‌ترين حامي گروه‌هاي تروريستي در سوريه محسوب مي‌شود و ناظران معتقدند اگر تركيه حمايت‌هاي خود را از تروريست‌ها قطع كند مي‌توان به پايان سريع‌تر جنگ سوريه اميدوار بود اما ناظران نسبت به نيت مقامات آنكارا ترديد جدي دارند و معتقدند دولت تركيه به رهبري رجب طيب اردوغان نشان داده كه غيرقابل پيش‌بيني است و به سختي مي‌توان به آن اعتماد كرد. خبرگزاري «نووستي» به نقل از يك منبع ديپلماتيك ناشناس گزارش داد كه نمايندگان ارتش‌هاي روسيه و تركيه نيز رايزني‌هايي را با مخالفان سوري در شهر آنكارا درباره آتش‌بس سراسري احتمالي در سوريه داشته‌اند. يك منبع روسي نيز به الميادين گفت: حضور نيروهاي هم‌پيمان ارتش سوريه و نيروهاي مورد حمايت تركيه محوري مهم در ديدار آستانه است. وي افزود: مسكو روي متن توافقي كه قرار است در آستانه ميان مخالفان و دولت سوريه امضا شود، كار مي‌كند. پيشتر ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهور روسيه گفته، روسيه، ايران و تركيه به همراه بشار اسد، رئيس‌جمهور سوريه همگي پذيرفته‌اند كه شهر آستانه، پايتخت قزاقستان، ميزبان دور بعدي مذاكرات صلح سوريه باشد.
همچنين منابع خبري از بررسي موضوع همگرايي روسيه، ايران و تركيه براي حل و فصل بحران سوريه و همچنين تهديدات پيش روي كشورهاي اين منطقه در نشست سازمان پيمان امنيت جمعي خبر دادند. بنا به اعلام رسانه‌هاي روسي، «ولاديمير پوتين» رئيس‌جمهور روسيه در همايش سران سازمان پيمان امنيت جمعي، همتايان خود را از اقدامات كشورش همراه با ايران و تركيه جهت برقراري صلح فراگير در سوريه آگاه كرد. مقامات تركيه نيز از نشست سه‌جانبه استقبال كردند. ابراهيم كالين، سخنگوي رجب طيب اردوغان رئيس‌جمهور تركيه در يك كنفرانس خبري با اشاره به رايزني‌هاي ايران، روسيه و تركيه براي يافتن راه‌حلي در سوريه گفت: مذاكرات آستانه علاوه بر تلاش‌هاي سازمان ملل خواهد بود. تهران، مسكو و آنكارا نيز به عنوان ضامن در اين روند شركت خواهند كرد و با دولت سوريه و مخالفانش رايزني خواهند كرد. باوجود اين رسانه‌هاي تركيه اذعان كردند كه آنكارا با چالش‌هاي جدي در سوريه مواجه است. روزنامه «حريت» چاپ تركيه در يادداشتي به بررسي مداخله نظامي اين كشور در شمال سوريه تحت عنوان عمليات «سپر فرات» پرداخته و تأكيد مي‌كند شرايط براي نظاميان تركيه در اين ميدان نبرد، روز به روز سخت‌تر مي‌شود. حريت در يادداشت خود آورده است: مرگ هر سرباز ترك در سوريه اين سؤال را بيشتر رواج مي‌دهد كه تركيه در اين كشور چه مي‌كند. با اينكه عمليات تركيه در الباب با چراغ سبز روسيه است اما تضميني نيست كه مسكو بعد از توافق با دولت جديد امريكا، از هدف غايي آنكارا در سوريه حمايت كند. تركيه هنوز راه طولاني براي رسيدن به اهدافش در سوريه دارد.
تكذيب نشست مسكو
پيشتر يك منبع آگاه در گفت‌وگو با پايگاه خبري «عصرايران» وجود برنامه ملاقات سه‌جانبه سران ايران، تركيه و روسيه در شهر آستانه قزاقستان را تكذيب كرد. اين منبع آگاه اضافه كرد: خبر منتشر شده به نقل از وزارت خارجه روسيه درباره اين نشست نادرست است و چنين خبري از سوي اين وزارتخانه منتشر نشده است. در همين حال بعضي منابع سعودي مدعي اختلاف نظر بين روسيه و ايران درباره روند مذاكرات سياسي شدند. روزنامه فرامنطقه‌اي الحيات كه وابسته به عربستان سعودي است به نقل از منابع آگاه گزارش داد «مسكو به گروه‌هاي اسلامگرا و مخالفان به اصطلاح ميانه‌رو در سوريه پيشنهاد داده كه با فراهم كردن بستر انساني و اقتصادي مشتركي زمينه انتقال كالاها و آزادي عبور و مرور كاميون‌ها ميان مناطق تحت كنترل مخالفان و مناطق تحت كنترل دولت سوريه را فراهم كنند و همچنين شوراهاي محلي كه منتخب ساكنان منطقه هستند، تشكيل شده و طرف‌هاي ضمانت‌كننده توافقنامه يعني تركيه و روسيه از طريق اين شوراها مديريت مناطق تحت كنترل خود را بر عهده گيرند و همزمان مسكو تعهد دهد از دمشق ضمانت بگيرد كه مخالفان و فعالان را تحت پيگرد قرار ندهد. » اين پيشنهاد روسيه از سوي دمشق رد شده است.
