با وجودي كه مسئولان بهداشت و درمان كشور سونامي شيوع سرطان را در كشور رد مي‌كنند اما بر اساس آمار ارائه شده از سوي معاون تحقيقات و فناوري وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، سالانه 85 هزار نفر در ايران به سرطان مبتلا مي‌شوند كه 55 هزار نفر آنها جان خود را از دست مي‌دهند؛ آمار تكان‌دهنده‌اي كه بي‌شباهت به سونامي نيست. با وجود اين بنا به تأكيد رضا ملك‌زاده 30 درصد از سرطان‌ها قابل پيشگيري و 50 درصد از آنها قابل درمانند.
سرطان به كابوس قرن ما تبديل شده است. يك بيماري ترسناك كه هر‌چند از آن وحشت داريم اما در عمل با سبك زندگي نادرست، كم‌تحركي، تغذيه نامناسب و مصرف دخانيات آگاهانه زمينه گسترش اين بيماري صعب‌العلاج و پر‌هزينه را فراهم كرده‌ايم. به گفته معاون تحقيقات و فناوري وزارت بهداشت سالانه 85 هزار نفر در ايران به سرطان مبتلا مي‌شوند كه 55 هزار نفر آنها جان خود را از دست مي‌دهند. ملك‌زاده در عين حال مي‌گويد: هم‌اكنون در جهان ميزان ابتلا به سرطان 182 نفر در 100 هزار و در ايران 132 نفر به ازاي هر 100 هزار نفر است كه در مقام مقايسه شرايط ما آنچنان كه تبليغ مي‌شود وخيم نيست اما همچنان آمار ابتلا بسيار بالاست و بايد چاره انديشي شود.
بالا رفتن سن، زمينه‌ساز شيوع سرطان با بالا رفتن سن و سال ميزان شيوع بيماري‌ها هم افزايش مي‌يابد. از سوي ديگر هرم سني جمعيت كشورمان نيز به سمت و سوي ميانسالي و پيري در حركت است. بنا به تأكيد دكتر اكبر سياري، معاون بهداشتي وزير بهداشت، «سن»، شايع‌ترين علت ابتلا به سرطان است چراكه با افزايش سن، تغييرات ژنتيكي را شاهد هستيم. از طرف ديگر جامعه ما در حال مسن شدن است. بنابراين انتظار آن است كه در سال‌هاي آتي افزايش بروز موارد سرطان را شاهد باشيم. وي با اشاره به آمار 300 هزار بيمار سرطاني ساكن در كشور از آلودگي هوا نيز به عنوان يكي از متهمان اصلي سرطان ياد مي‌كند.
اردبيل ركورد‌دار سرطان معده در كشور شايد برايتان جالب باشد كه سرطان هم زنانه مردانه دارد. به گفته ملك‌زاده شايع‌ترين سرطان در مردان در ايران سرطان معده و در زنان سرطان سينه است، حتي ميزان شيوع سرطان در مناطق مختلف كشور نيز متفاوت است به گونه‌اي كه در شهرهاي شمالي كشور و در استان اردبيل ميزان شيوع سرطان معده بالاست به همين خاطر هم بنا به اظهار معاون تحقيقات و فناوري وزير بهداشت قرار است مركز تحقيقات سرطان در اين منطقه راه‌اندازي شود. دكتر فرهاد پورفرضي، رئيس دانشگاه علوم پزشكي اردبيل نيز با اشاره به بالا بودن آمار ابتلا به سرطان معده در اردبيل مي‌گويد: محققان و اساتيد دانشگاه علوم پزشكي آمادگي دارند در برنامه پيشگيري و درمان سرطان در برنامه كشوري كوهورت، همكاري‌هاي لازم را با وزارت بهداشت داشته باشند. به گفته وي، در صورت صدور مجوز براي احداث انستيتو سرطان از سوي معاونت تحقيقات و فناوري وزارت بهداشت اين مكان با همكاري دستگاه‌هاي ذي‌ربط استاني مشخص و با كمك خير اردبيلي اين مركز احداث مي‌شود.
پيشگيري از مرگ 55 هزار نفر در سال بي‌ترديد مقابله با شيوع سرطان و مرگ سالي 55 هزار نفر بر اثر اين بيماري تكليفي بر عهده وزارت بهداشت و ساير نهادهاي مرتبط است.
معاون تحقيقات و فناوري وزير بهداشت درباره اقدامات اين وزارتخانه براي مقابله و كنترل سرطان مي‌گويد: با تشكيل كميته ملي كنترل سرطان در وزارت بهداشت اقدامات خوبي در سطح ملي در حال اجراست، به طوري كه در چهار برنامه شامل پيشگيري از سرطان، ثبت سرطان، غربالگري براي برخي از سرطان‌ها و درمان سرطان راهكارهايي پيش‌بيني شده است و به صورت تحقيقاتي و عملياتي درحال اجراست. به گفته ملك‌زاده طول عمر بيشتر، ترياك، سيگار، قليان، مصرف فست‌فودها، غذاهاي چرب و برشته، نوشابه، مواد غذايي و آب‌هاي حاوي نيترات و مصرف بيش از حد نمك از ديگر عوامل مؤثر بر شيوع سرطان هستند و در مقابل مصرف كلسيم، لبنيات، سبزيجات و گوشت سفيد ماهي و ساير غذاهاي دريايي مي‌تواند در پيشگيري از سرطان مؤثر باشد.
