جوان آنلاین: سحابی پروانه یکی از سحابی‌های بسیار جذاب و زیباست که در آسمان شب قابل رؤیت است. این سحابی در صور فلکی «شهریار» واقع شده و جزء مقصد‌های محبوب علاقه‌مندان به آسمان شب و علم‌جویان است. سحابی پروانه در واقع یک سحابی قرار گرفته در فاصله حدود ۱۳۰۰ سال نوری از زمین است. اندازه این سحابی حدوداً ۵/۲ سال نوری در قطر است که یک اندازه بزرگ برای یک سحابی به حساب می‌آید. در زمینه زیبایی، سحابی پروانه به علت شکل منحصربه‌فرد و ظاهری که شبیه به بال پروانه دارد، بسیار مشهور است. شکل آن مانند یک دیسک با ساقه‌های طولانی به نظر می‌رسد که آن را به صورت پروانه تشبیه می‌کند. در ادامه معرفی جزئی و ساده‌ای از این سحابی را به استناد مقاله‌ای از وب‌سایت «mynepton» مرور کرده‌ایم.
سحابی پروانه نشانه چیست؟
این سحابی در دسته سحابی‌های پلانتاری قرار دارد. ساختار آن شامل دیسک مرکزی که از گاز‌های فعال مانند هیدروژن و هلیم تشکیل شده است و ساقه‌های طولانی که از مرکز سحابی به سمت خارج امتداد دارند. ساقه‌های سحابی پروانه به دلیل نور و گرمایی که از سوی ستاره‌های درون آن ایجاد می‌شود، درخشان و قابل رؤیت هستند. سحابی پروانه از نظر علمی نیز بسیار جالب است. این سحابی نشان می‌دهد چگونه یک ستاره بزرگ در اثر انفجار خود و تبدیل شدن به سوپرنوا، گاز‌ها و ذرات اطراف خود را تکان می‌دهد و شکل سحابی پروانه را به وجود می‌آورد. این فرایند نشان می‌دهد چگونه مواد موجود در ستاره‌های در حال انفجار با فشار و حرارت بسیار بالا به شکل ساقه‌های طولانی و دیسکی در سحابی تبدیل می‌شوند. سحابی پروانه، شکلی بسیار شگفت‌انگیز و زیبا دارد؛ شبیه به بال پروانه که روی دیسکی مرکزی قرار دارد. این سحابی در حقیقت نتیجه ترکیبی از نوری است که از سوی ستاره‌های داغ و جوان درون آن ایجاد می‌شود و گاز‌های فعال مانند هیدروژن و هلیم که در آن وجود دارند.
سحابی پروانه چگونه تشکیل می‌شود؟
سحابی پروانه از نظر علمی نیز بسیار جالب است. این سحابی مربوط به دوره نهایی زندگی یک ستاره است. وقتی یک ستاره بزرگ به نهایت خود می‌رسد و انرژی‌اش تمام می‌شود، یک انفجار عظیم به نام سوپرنوا رخ می‌دهد. این انفجار باعث ایجاد امواج فشاری شدید و اختلافات دما در اطراف ستاره می‌شود. این امواج فشار، گاز‌ها و ذرات موجود در اطراف ستاره را تکان می‌دهند و شروع به جمع شدن آنها به صورت دیسکی می‌کنند که نتیجه آن شکل سحابی پروانه است.
سحابی پروانه با داشتن رنگ‌های زیبا و شفافیت مناسب، در تصاویر آسمان شب بسیار جذاب به نظر می‌رسد. از این رو، تلسکوپ‌های علمی و عکاسان آسمان شب به طور گسترده از آن استفاده می‌کنند تا تصاویر زیبا و هنری را ثبت کنند. در مجموع، سحابی پروانه با شکل منحصربه‌فرد و زیبایی خاص خود، یکی از جاذبه‌های دیدنی و مورد تحقیق علاقه‌مندان به آسمان شب است. مشاهده این سحابی می‌تواند تجربه‌ای خارق‌العاده و الهام‌بخش باشد و به ما در درک عمیق‌تری از رشد و تکامل ستاره‌ها در کیهان کمک کند.
