جوان آنلاین: دلیل راهبردی عزاداری برای سیدالشهدا زنده نگه‌داشتن یاد امام مظلوم و فریاد مظلومیت اوست که باید به گوش جهانیان برسد. همانطور که اگر در موضوع غدیر هم اینگونه حماسه‌وار فریاد می‌کردیم، شاید برخی مسائل پیش نمی‌آمد و برخی از نکات مهم تاریخ اسلام فراموش نمی‌شد.
نگاه به عاشورا در حوزه سبک زندگی روابط بین اهل‌بیت (ع) است. رابطه بین علی‌اکبر (ع) و سیدالشهدا (ع) رابطه بین قمربنی‌هاشم (ع) و اهل خیام، رابطه بین‌سیدالشهدا (ع) و حضرت زینب (س) که روابط بسیار خاصی است. اگر این‌ها را در سبک زندگی رعایت کنیم، شاید بسیاری از معضلات حل شود و الگوی خوبی برای جوانان ما نسبت به والدین و مطیع‌بودن آن‌ها شود. البته صرفاً امر و نهی نیست، بلکه مهم است که پدر‌ها یاد بگیرند چطور با فرزندان رابطه عاطفی داشته باشند و رابطه خوب را مورد توجه قرار دهند یا روابط عاطفی بین خواهر و برادر، بین دو برادر که شاهدیم این روابط کمرنگ شده است. اینکه افراد از الفاظ محبت‌آمیز استفاده کنند و اینگونه با محبت همدیگر را خطاب کنند مانند حضرت که در کربلا می‌فرمودند: جانم فدای تو. این‌ها در زندگی ما کمرنگ شده است و متأسفانه گاهی فرزندان این محبت‌ها را خارج از کانون خانواده دنبال می‌کنند. پس یکی از موارد مهم، رابطه عاطفی بین اهل‌بیت (ع) است.
برای ارسال پیام‌های فرهنگی حسینی، دو مسئله وجود دارد؛ یک شیوه انتقال که برای جوان جذاب باشد و دیگر اینکه چه پیامی را انتقال دهیم. در مورد اول هیئت‌ها خوب عمل می‌کنند، شعر و شعور با هم تلفیق است، در کنارش باید از جذابیت‌های کربلا هم گفت. از صحنه‌های عاطفی و حماسی، اما در مورد دوم باید به چگونگی واقعه کربلا بپردازیم. چگونه رفتند کربلا، چگونه راه‌شان بسته شد، چگونه شهید شدند و... امروز ما به شدت تشنه این مباحث تربیتی هستیم، به چرایی کربلا پرداختن نه به چگونگی‌اش. پرداختن به چرایی کربلا اصل تربیت حسینی است. بفهمیم چطور زندگی کنیم تا به اعلی‌علیین برسیم. در این صورت جوان و نوجوان جذب این موضوعات می‌شود، چون دنبال روشنگری هستند و می‌خواهند حقایق را بفهمند.
البته ممکن است در این مسیر هم انحرافاتی پیش بیاید. همانطور که ممکن است در هر جریانی انحرافاتی پیش بیاید و در سنت‌های عزاداری بدعت‌هایی ایجاد شود. در این شرایط می‌توان با تبیین‌گری از سوی علما و مبلغین و مربیان، جوانان را آگاه کرد که شاید یک مربی همیشه در کنار متربی خود نباشد! همانطور که شاید والدین همیشه کنار فرزندان‌شان نباشند. اگر این جوانان با بدعت‌ها آشنا و با مسیر صحیح عزاداری آشنا شوند، به اصطلاح آن‌ها را استریلیزه کرده‌ایم؛ بنابراین این تبیین‌گری واجب است تا راه‌شان را گم نکنند.
بعد از تبیین باید ایجاد جاذبه کرد. باید سبک سخنرانی و مداحی مورد پسند جوان و نوجوان باشد. استفاده از ملودی و محتوا‌های جذاب که پر از داستان‌های حماسی و هیجان‌انگیز، اما آموزنده باشد، ضروری است. بنابراین نوآوری و به روز شدن شیوه‌های عزاداری مهم است، اما، چون مسئله دینی، اعتقادی و تاریخی است، باید دقت کرد تا شاهد انحرافات و بدعت‌ها نباشیم. نوآوری باید با نظارت علما صورت بگیرد. حضرت آقا جمله‌ای در این مورد می‌فرمایند که هیئت باید هیئت بماند. افراد گاهی هیئت را از شاکله خود خارج می‌کنند و عرصه نمایش می‌شود که دیگر نمی‌توانیم هیئت بنامیم. پس با دقت و نظارت بزرگان می‌توان مدل‌های اجرایی برنامه را به روز کرد تا مخاطب بیشتری استفاده کند. طبیعتاً اگر افراد را به حال خودشان رها کنیم تا آنطور که دوست دارند، تصمیم بگیرند و اتفاقات را رقم بزنند، قطعاً به انحراف کشیده خواهند شد. در نتیجه بزرگان باید جوانان را همراهی کنند، بنشینند با هم مدل‌های اجرا را طراحی کنند تا از هر انحرافی جلوگیری شود. در اصل علم و تجربه بزرگان، شور، نشاط و انرژی جوانان با هم تلفیق شود تا آن اتفاق خوب رقم بخورد. نه شور کافی و نه شعور کافی به تنهایی به نقطه مطلوب نمی‌رسد و باید با هم باشد.
امروز متأسفانه با برخی بدعت‌های عزاداری مواجه هستیم که مورد استقبال جوانان است و جذابیت‌های خودش را دارد. به طور مثال در برخی مجالس آنقدر حماسه در عزاداری زیاد می‌گردد که از حالت عزاداری خارج می‌شود. اگر کسی آگاه بر دین نباشد، متوجه نمی‌شود که این‌ها محزون هستند یا دارند شادی می‌کنند! این‌ها بدعت است، مانند عریان‌شدن در هیئت‌ها که بار‌ها بزرگان دین توصیه کرده‌اند، غلط است. یا در برخی هیئت‌ها به واسطه حماسه و شوری که ایجاد می‌شود به مقدسات بزرگان دیگر اهانت می‌کنند هرچند معتقدیم به اهل بیت (ع) ظلم شده است، ولی به خاطر نگرش وحدت بین ادیان نباید
اتفاق بیفتد.
در آخر باید گفت، جوان و نوجوان دوست دارند ایفای نقش کنند. دوست دارند میدان‌داری کنند و کنش داشته باشند و در یک کلام نمی‌خواهند فقط مخاطب باشند. بنابراین باید به آن‌ها میدان دهیم و از آن‌ها مطالبه کنیم، اما متأسفانه شاهد هستیم که برخی بزرگان در مساجد و هیئت‌ها می‌گویند تجربه ندارید، بلد نیستید و... اینطور دستمان خالی می‌ماند و آن تربیت کادری نوجوان و جوان که غنیمت مجالس عزاداری است آنگونه که باید صورت بگیرد.
انجام نمی‌شود.
* مدیرمراکز فرهنگی هنری منطقه ۱۸
فعال فرهنگی حوزه نوجوانان
