جوان آنلاین: اسم امتحان نهایی درست مثل کنکور به تنهایی برای دانش‌آموزان استرس‌زاست، واهمه طراحی سؤالات از یک سو و عدم آموزش یکسان و باکیفیت از سوی دیگر باعث ایجاد دغدغه و نگرانی برای محصلان می‌شود. نگرانی‌هایی که امسال گرفتن کارت ورود به جلسه و همچنین تعویق چندباره امتحانات بر شدت آن افزوده، به طوری که حالا بسیاری از دانش‌آموزانی که خود را مهیا می‌دیدند هم به جرگه محصلانی پیوستند که استرس ناشی از حضور در این امتحانات آنها را در این روز‌های سخت و دشوار به چالش کشیده‌است.
اهمیت امتحانات نهایی همیشه و در تمام دوره‌ها اهمیت ویژه‌ای داشته، اما امسال این اهمیت دوچندان شده‌است. این امتحانات پیش از برگزاری با فراز و نشیب زیادی همراه بود و دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان را دچار تنش کرد، حال قرار است از امروز این امتحانات، یک به یک برگزار شود و سرنوشت دانش‌آموزان را برای ورود به دانشگاه تعیین کند. در این بین مسئولان برگزارکنندگان این امتحانات نهایی تلاش می‌کنند با بیان جملاتی مثل اینکه «سؤالات از کتب درسی است»، گامی برای کاهش این استرس بردارند، اما تجربیات تلخ دانش‌آموزان و نتایج امتحانات نهایی در سال گذشته، سبب می‌شود آنها نسبت به این حرف‌ها چندان خوش‌بین نباشند.
اصلاحیه برنامه امتحانی پایه نهمی‌ها
به تازگی برنامه جدید امتحانات هماهنگ کشوری پایه ششم ابتدایی و پایه نهم اعلام شد. امتحانات دانش‌آموزان به دلیل برگزاری مراسم وداع با پیکر شهدای خدمت از روز سه‌شنبه اول خرداد تا روز پنجشنبه سوم خرداد لغو شد. به این ترتیب طبق برنامه جدید، امتحانات هماهنگ کشوری ریاضی پایه ششم که قرار بود روز سه‌شنبه اول خرداد برگزار شود، به روز یکشنبه ۶ خرداد ۱۴۰۳ موکول شد. همچنین امتحان علوم تجربی پایه نهم در روز یکشنبه ۶ خرداد برگزار خواهد شد. امتحان درس فارسی روز سه‌شنبه ۸ خرداد و درس ریاضی روز یکشنبه ۱۳ خرداد برگزار خواهد شد.
همچنین روز گذشته، آموزش و پرورش شهر تهران برنامه جدید امتحانات هماهنگ کشوری و استانی دانش‌آموزان «پایه نهم» را اعلام کرد. بر اساس برنامه منتشر شده، دروس علوم تجربی، فارسی و ریاضی پایه نهم به‌صورت هماهنگ کشوری و آزمون‌های سایر دروس به صورت هماهنگ استانی برگزار می‌شوند. طبق اعلام آموزش و پرورش شهر تهران؛ تاریخ امتحانات کشوری علوم روز یکشنبه ۶ خرداد، فارسی روز سه‌شنبه ۸ خرداد و ریاضی نیز روز یکشنبه ۱۳ خرداد برگزار می‌شود. لازم به ذکر است امتحان درس نگارش که قرار بود اول خرداد برگزار شود به روز سه‌شنبه ۲۲ خرداد موکول شده‌است.
گلایه دانش‌آموزان
یکی از دانش‌آموزان به نام شمیم که قرار است در امتحانات نهایی شرکت کند، در این باره به «جوان» می‌گوید: «از روز‌های قبل خودم را آماده امتحانات کرده‌بودم، همیشه قبل از امتحانات قید حضور در دورهمی‌های خانوادگی و تفریحات معمول را می‌زنم تا مشکلی برای امتحان نداشته‌باشم، اما این‌بار درست وقتی که آماده امتحان بودم، متوجه تغییر زمان آن شدم، اما نه یکبار بلکه چند بار. این مسئله به لحاظ روحی مرا تحت‌تأثیر قرار داد. شاید تصور کنید در پایان امتحانات با یک دوره ساده می‌توانم امتحانات به تعویق افتاده را پشت سر بگذارم، اما این برای دانش‌آموزی که روز‌ها و ساعت‌ها برای یک درس زمان گذاشته، اما حالا کتاب را بسته و بدون امتحان دادن کنار بگذارد و خود را آماده امتحان بعدی کند، اصلاً اتفاق ساده‌ای نیست.»
آنیتا نیز یکی دیگر از دانش‌آموزانی است که از این وضعیت گلایه دارد و می‌گوید: «امتحانات اول امتحانات حفظی بود. ساعت‌ها و روز‌های زیادی را برای حفظ کردن یک درس زمان گذاشتم، چراکه موفقیت در امتحانات نخست باعث می‌شود شرایط برای امتحانات بعدی هم بهتر شود، اما وقتی امتحان به تعویق می‌افتد، هاج و واج می‌مانیم که چه باید بکنیم، امتحاناتی که به تعویق افتاد یادگیری نبود که بگوییم یکبار برای همیشه یاد گرفتهایم و ملکه ذهنمان شده‌است. امتحانات حفظی فرار است. این یعنی باید دوباره تمام زمانی که صرف مطالعه این درس‌ها شده روز امتحان مجدداً تکرار شود. این هم وقت و هم انرزی ما را می‌گیرد. ضمن اینکه دیگر مثل روز اول مطمئن نیستم در زمان بعدی هم بتوانم به این خوبی برای آن درس‌ها وقت بگذارم.»
منابع امتحانات نهایی فقط کتاب‌های درسی است
روز جمعه، محسن زارعی، رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت وزارت آموزش و پرورش با اعلام آغاز امتحانات نهایی دانش‌آموزان پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم از شنبه گفت: منابع آزمون‌های نهایی فقط کتاب‌های درسی است و دانش‌آموزان نگران نباشند.
او ادامه داد: «به هیچ عنوان نیاز به دریافت کارت ورود به جلسه مجدد برای دانش‌آموزان از طریق سامانه نیست.»
زارعی اظهار داشت: «بیش از ۶ هزار حوزه برای آزمون‌ها تجهیز شده‌است و دانش‌آموزان از همراه داشتن هرگونه وسایل الکترونیک و سایر وسایل ممنوعه خودداری کنند.»
هشدار دادستانی درباره مشکلات احتمالی امتحانات نهایی
اواسط اردیبهشت ماه بود که غلامعباس ترکی، معاون قضایی دادستان کل کشور در پیگیری حقوق عامه و پیشگیری از وقوع جرم در نامه‌ای خطاب به رضامراد صحرایی، وزیر آموزش و پرورش نوشت: «مطابق مصوبه شماره ۸۶۳ مورخ ۱۷ خرداد ۱۴۰۱ شورای‌عالی انقلاب فرهنگی با موضوع تکمیل و اصلاح موادی از سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی و با توجه به مفاد بند‌های چهارم و پنجم آن پیرامون سهم نمره سابقه تحصیلی برای سنجش و پذیرش متقاضیان مذکور و تکالیف وزارت آموزش و پرورش در این خصوص و به منظور ایجاد سابقه تحصیلی برای تأثیر نمرات در نتایج آزمون سراسری دانشگاه‌های کشور، لذا امتحانات پایانی مقاطع تحصیلی دهم تا دوازدهم دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم در سال جاری به‌صورت نهایی برگزار خواهد شد. اگرچه اقدامات قابل‌توجهی از جمله برگزاری آزمون‌های شبه‌نهایی و دیگر اقدامات مرتبط از سوی آن وزارتخانه به منظور فراهم کردن شرایط برای فرایند جدید ارزشیابی دانش‌آموزان انجام گرفته‌است، لیکن بر اساس برخی گزارش‌های دریافتی موضوعاتی از قبیل امنیت آزمون از حیث انتشار پرسش‌ها، کمبود مدارس دولتی متوسطه دوم جهت انتخاب به‌عنوان حوزه امتحانات نهایی، فقدان بستر‌های فنی و تجهیزات و امکانات موردنیاز برای برگزاری آزمون، عدم‌کفایت برگزاری دوره‌های آموزش تخصصی موردنیاز برای کادر آموزشی، عدم‌آگاهی مناسب دانش‌آموزان و اولیا نسبت به روند جدید کنونی و همچنین احتمال عدم همراهی مناسب کادر اداری و آموزشی برای برگزاری آزمون‌های نهایی در مقاطع مذکور به‌دلیل مطالبات مالی و صنفی از جمله چالش‌ها و مشکلاتی است که محتمل است، موجب اخلال در روند برگزاری آزمون‌های نهایی مذکور شود که تحقق این شرایط بدون تردید، علاوه بر بی‌اعتمادی و آسیب به نظام آموزشی کشور و آینده تحصیلی و علمی دانش‌آموزان، تبعات اجتماعی و امنیتی قابل‌توجهی را نیز برای نظام در پی خواهد داشت.»
عملکردی که رضایت‌بخش نیست
متأسفانه در روز‌های اخیر مشکلات سامانه آموزش و پرورش منجر به عدم دریافت کارت امتحانات نهایی از سوی برخی دانش‌آموزان و داوطلبان ترمیم نمرات شد که در نهایت، امتحانات نهایی در روز‌های ۳۰ و ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ لغو شد. این مشکلات برای آزمونی پیش آمده که قرار است به صورت سراسری برگزار شود و میزان پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان را محک بزند، همچنین نتایج این آزمون قرار است راهی برای ورود محصلان به دانشگاه‌های سراسری باشد. پرواضح است تا امروز عملکرد رضایت‌بخشی در تدارکات برگزاری امتحانات نهایی وجود نداشته‌است. حال باید منتظر ماند و دید این امتحانات چگونه برگزار می‌شود؟ و آیا مسئولان برگزارکننده کارنامه موفقی از خود به جا خواهند گذاشت یا نه؟
