سرویس اقتصادی جوان‌آنلاین: تامین مالی به شکل عمده در اقتصاد ایران از سه طریق بازار پول (نظام بانکی)، بازار سرمایه و تامین مالی خارجی انجام می‌شود. آمارها نشان می‌دهد اقتصاد ایران کاملا بانک‌محور بوده و بخش عمده‌ای از مسئولیت تامین مالی سرمایه ثابت و سرمایه در گردش بنگاه‌های اقتصادی و تولیدی کشور برعهده بانک‌هاست، چنانکه اخیرا رئیس‌کل بانک مرکزی گفته است ۸۴ درصد تامین مالی در ایران توسط سیستم بانکی انجام می‌شود که اگر منابع صندوق‌ها و درآمد ثابت بورس را که سپرده بانکی است به آن اضافه کنیم، این رقم به بیش از ۹۰ درصد می‌رسد. در این راستا آنچه درخصوص نظام‌های مالی بانک‌محور اهمیت می‌یابد، فرآیند‌ها و سازوکار‌های توزیع تسهیلات بین بخش‌های مختلف اقتصادی است. درواقع در بازار‌های غیررقابتی با ویژگی اطلاعات ناقص و ناکامل هر نوع توزیع تسهیلات که برمبنای حداکثرسازی سود بانک‌ها صورت می‌گیرد، اعطای تسهیلات لزوما به حداکثرسازی منافع جمعی منجر نمی‌شود و می‌تواند تبعات منفی برای کلیت جامعه داشته باشد، به‌ویژه آنکه بین بخش‌های اقتصادی نیز عدم توازن وجود داشته باشد. در گزارش پیش‌رو آنچنان‌که در ادامه می‌آید با اطلاعاتی که از ۱۵ بانک در دسترس بود، مشخص شد رقم مانده تسهیلات و تعهدات کلان ۴۵۶ شخص حقیقی و حقوقی، حدود ۳۶۳ هزار میلیارد تومان یعنی رقمی معادل بودجه جاری دولت در لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ است. البته به‌لحاظ عدم دسترسی به اطلاعات تسهیلات کلان بسیاری از بانک‌های بزرگ کشور مانند بانک ملی ایران، بانک آینده، بانک شهر، بانک سپه، قوامین و... اگر آمار‌های دیگر بانک‌ها نیز به این ۱۵ بانک اضافه شود، قطعا با اعداد و ارقام درشت‌تری مواجه خواهیم بود. این گزارش نتایج قابل‌تاملی دارد: ۱-نام‌هایی، چون ریخته‌گران، صدرهاشمی‌نژاد و رسول دانیال‌زاده جزء پرتکرار‌های نظام بانکی در دریافت تسهیلات هستند که مشخص نیست چگونه میلیارد‌ها تومان از چندین بانک در مقاطع مختلف دریافت کرده‌اند و حالا در صدر بزرگ‌ترین پرونده‌های نظام قضایی کشور هستند، ۲-برخی شرکت‌های دولتی و شبه‌دولتی همچون شرکت ملی نفت ایران، سازمان تامین اجتماعی و شستا رکوددار دریافت تسهیلات در نظام بانکی هستند که به‌نظر می‌رسد آنان تسهیلات بانکی را نه برای تامین سرمایه در گردش واحد‌های تولیدی خود، بلکه برای تامین هزینه‌های جاری و اداری دریافت می‌کنند. تسهیلات دریافتی این شرکت‌های دولتی و شبه‌دولتی از این منظر دارای اهمیت است که این شرکت‌ها به‌واسطه تحمیل برخی هزینه‌ها از سوی دولت (مانند تامین اجتماعی) و عدم پرداخت به‌موقع مطالبات‌شان از سوی دولت وارد این چرخه معیوب دریافت تسهیلات برای جبران هزینه‌های جاری شده‌اند، ۳-این بررسی نشان می‌دهد تسهیلات اغلب بانک‌های مورد بررسی عمدتا مربوط به ۲۰ تا ۳۰ شرکت اصلی و اشخاص حقیقی است، همان شرکت‌ها و افرادی که همواره پای ثابت دریافت تسهیلات ازبانک‌های‌مذکور هستند. یعنی بانک‌ها هم شرکای خاص خود را دارند که حتی ممکن است همان‌هایی باشند که بانک منافع مشترک با آنان دارد و ۴-بررسی صورت‌های مالی بانک‌های مختلف کشور نشان می‌دهد از سال‌های گذشته به‌رغم تکالیف قانونی، بسیاری از بانک‌های کشور بخش تسهیلات و تعهدات خود را منتشر نمی‌کنند و برخی نیز این آمار و ارقام را به‌صورت مخدوش و ناخوانا منتشر می‌کنند. اینکه دلیل این عدم انتشار یا انتشار مخدوش آمار چیست، پاسخ آن بماند با بانک مرکزی که ظاهرا پاسخگو نیست. ممکن است گفته شود دستاورد شفاف‌سازی ارقام و اعداد تسهیلات کلان بانکی چیست؟ به‌نظر می‌رسد شفاف‌سازی اطلاعات تسهیلات کلان نظام بانکی چند نتیجه در پی خواهد داشت؛ اولا در اقتصاد ایران که با ویژگی اطلاعات ناقص و ناکامل شناخته می‌شود، هر نوع توزیع تسهیلات برمبنای حداکثرسازی سود بانک‌ها بوده و لذا تمایل بانک‌ها برای اعطای تسهیلات به بخش‌های مولد کمتر از بخش غیرمولد است؛ لذا اگر نظام بانکی در تامین نقدینگی و سرمایه در گردش بنگاه‌های تولیدی و بخش‌های خدماتی روی چند بخش خاص متمرکز شود، سایر بخش‌ها در رقابت با این بخش‌های حمایت‌شده، قدرت رقابت را از دست خواهند داد، بنابراین لازم است بانک‌ها به‌طور شفاف در مقاطع مختلف جزئیات تسهیلات کلان خود را منتشر کنند و در معرض دید پژوهشگران، رسانه‌ها و افکارعمومی قرار دهند. همچنین این عدم شفاف‌سازی موجب شده بانک‌ها متهم ردیف اول سرمایه‌گذاری در بخش‌های غیرمولد همچون سفته‌بازی در بازار مسکن، زمین، سکه و طلا باشند. ثانیا اگر شفاف‌سازی انجام شود می‌توان کم‌کار‌ها را که دارای تسهیلات غیرجاری انباشته زیادی در نظام بانکی هستند، مشخص کرده و برای حل معضل قفل‌شدگی تسهیلات در دست کم‌کار‌ها چاره اندیشی کرد. ثالثا همان‌طور که گفته شد برخی افراد و شرکت‌ها در اغلب بانک‌ها جزء افراد و شرکت‌های پرتکرار هستند که در این صورت می‌توان از اتفاق‌هایی که امثال رسول دانیال‌زاده، ریخته‌گران و... رقم زدند، جلوگیری کرد.
۳۶۳ هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی در اختیار ۴۵۶ نفر
براساس داده‌های آماری که از صورت‌های مالی بانک‌های کشور استخراج‌شده، مانده مجموع تسهیلات و تعهدات کلان ۱۵ بانک کشور در نیمه اول (۶ ماهه اول) سال جاری حدود ۳۶۳ هزار و ۳۸۵ میلیارد تومان بوده است. برای درک اهمیت این رقم کافی است بدانیم رقم مذکور تنها ۳.۸ هزار میلیارد تومان کمتر از کل بودجه جاری ۳۶۷ هزار میلیارد تومانی دولت در لایحه بودجه سال ۹۹ و همچنین معادل ۴۷ درصد کل تسهیلات اعطایی ۷۷۳ هزار میلیارد تومانی بانک‌های کشور در سال ۹۷ است. بین ۱۵ بانکی که در این گزارش جزئیات تسهیلات و تعهدات کلان آن‌ها بررسی شده است، بانک ملت با نزدیک به ۱۳۰.۷ هزار میلیارد تومان تسهیلات و تعهدات کلان در رتبه اول، بانک پاسارگاد با نزدیک به ۵۰.۹ هزار میلیارد تومان در رتبه دوم، بانک رفاه با حدود ۲۹.۹ هزار میلیارد تومان در رتبه سوم، بانک صادرات با حدود ۲۸.۴ هزار میلیارد تومان در رتبه چهارم، بانک گردشگری با بیش از ۲۷.۱ هزار میلیارد تومان در رتبه پنجم، بانک تجارت با حدود ۲۶ هزار میلیارد تومان در رتبه ششم، بانک سرمایه با ۱۶.۲ هزار میلیارد تومان در رتبه هفتم، بانک اقتصادنوین با نزدیک به ۱۳.۲ هزار میلیارد تومان در رتبه هشتم، بانک دی با حدود ۱۱.۴ هزار میلیارد تومان در رتبه نهم، بانک کشاورزی با ۸.۸ هزار میلیارد تومان در رتبه دهم، بانک سینا با ۵.۸ هزار میلیارد تومان در رتبه یازدهم، بانک سامان با ۵.۶ هزار میلیارد تومان در رتبه دوازدهم، بانک خاورمیانه با ۴.۷ هزار میلیارد تومان در رتبه سیزدهم، بانک مسکن با ۲.۹ هزار میلیارد تومان در رتبه چهاردهم و پست‌بانک نیز با ۱.۸ هزار میلیارد تومان در رتبه پانزدهم قرار دارند.
شرکت‌های دولتی مشتری تسهیلات ۱۳۰ هزار میلیاردی بانک ملت
بررسی صورت مالی بانک ملت نشان می‌دهد مانده مجموع تسهیلات و تعهدات کلان این بانک تا پایان شهریور سال جاری حدود ۱۳۰.۷ هزار میلیارد تومان است که این رقم مربوط به ۲۳ شرکت یا شخص حقیقی می‌شود. بین دریافت‌کنندگان تسهیلات از بانک ملت، ۸۷ درصد این میزان یعنی حدود ۱۱۳ هزار میلیارد تومان از کل تسهیلات و تعهدات کلان مربوط به ۱۰ شرکت می‌شود که بیشتر آن‌ها شرکت‌های بزرگ دولتی هستند. شرکت ملی نفت با حدود ۲۹.۲ هزار میلیارد تومان در رتبه اول، شرکت توسعه نفت‌وگاز صبای‌کنگان با ۱۹.۲ هزار میلیارد تومان در رتبه دوم، شرکت پتروسیناآریا با بیش از ۱۴ هزار میلیارد تومان در رتبه سوم، مهندسی و ساختمان صنایع نفت با حدود ۱۳.۷ هزار میلیارد تومان در رتبه چهارم، شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران با ۱۰.۵ هزار میلیارد تومان در رتبه پنجم و شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی با حدود ۱۰.۴ هزار میلیارد تومان در رتبه ششم با بیشترین تسهیلات و تعهدات به بانک ملت قرار دارند.
۵۰ هزار میلیارد تسهیلات بانک پاسارگاد برای ۱۵ شرکت
طبق صورت مالی بانک پاسارگاد، مانده مجموع تسهیلات و تعهدات کلان این بانک در پایان شهریور سال جاری حدود ۵۰.۹ هزار میلیارد تومان است. این رقم تسهیلات و تعهدات کلان مربوط به ۱۵ شرکت اصلی بوده که هلدینگ میدکو با ۲۰.۷ هزار میلیارد تومان در رتبه اول، گروه تامین مسکن با ۵.۶ هزار میلیارد تومان در رتبه دوم، گروه انرژی پاسارگاد با بیش از ۵ هزار میلیارد تومان در رتبه سوم، گروه ارزش‌آفرینان با بیش از ۵ هزار میلیارد تومان در رتبه چهارم، گروه گرامی با ۲.۷ هزار میلیارد تومان در رتبه پنجم و شرکت تدبیرگران راستین کاسپین شمال نیز با ۱.۹ هزار میلیارد تومان در رتبه ششم با بیشترین تسهیلات و تعهدات به بانک پاسارگاد قرار دارند.
۳۰ هزار میلیارد تسهیلات بانک رفاه در قبضه تامین اجتماعی و خودروسازان
طبق صورت مالی متنهی به پایان ۶ ماهه سال جاری، مانده مجموع تسهیلات و تعهدات کلان بانک رفاه ۲۹.۹ هزار میلیارد تومان است که این میزان مربوط به ۱۴ شرکت اصلی می‌شود. بین شرکت‌هایی که بیشترین تسهیلات و تعهدات کلان را در بانک رفاه داشته‌اند، تامین اجتماعی و چند شرکت زیرمجموعه‌اش (شستا، صدرتامین، دارویی‌تامین و نوین‌تامین)، ایران‌خودرو و شرکت‌های زیرمجموعه، سایپا و شرکت‌های زیرمجموعه، بازرگانی دولتی ایران، فولاد هیبربد زرندیه و کرمان‌موتور مجموعه‌هایی هستند که تسهیلات و تعهدات ۲۹.۹ هزار میلیارد تومانی بانک رفاه مربوط به آنهاست.
۲۸ هزار میلیارد تومان تسهیلات بانک صادرات برای ۲۱ شرکت
براساس صورت مالی ۱۲ ماهه سال ۹۷ (آخرین صورت مالی دارای داده‌های تسهیلات کلان) بانک صادرات، مانده تسهیلات و تعهدات کلان این بانک در پایان اسفندماه سال گذشته حدود ۴/۲۸ هزار میلیارد تومان بوده که این میزان مربوط به ۲۱ شرکت و شخص حقیقی است. شرکت ملی نفتکش ایران، صنایع خودروسازی کرمان، توسعه بین‌المللی صنعت گردشگری پدیده شاندیز، شرکت خودروسازی سایپا، مخابرات ایران، ایران‌خودرو، فولاد آلیاژی ایران و تولیدات بتن اصفهان ازجمله شرکت‌هایی هستند که بین ۲۱ شرکت، بیشترین تسهیلات و تعهدات مربوط به این شرکت‌هاست.
۲۷ هزار میلیارد تومان تسهیلات بانک گردشگری
طبق اطلاعات صورت مالی منتهی به پایان شهریورماه سال جاری، مانده مجموع تسهیلات (فقط تسهیلات) این بانک حدود ۲۷.۱ هزار میلیارد تومان است که این میزان مربوط به ۱۰۳ شرکت و شخص حقیقی است. نکته قابل‌تامل در گزارش تسهیلات (جاری و غیرجاری) این بانک، عدم تقسیم‌بندی دریافت‌کنندگان تسهیلات در قالب شرکت اصلی است که موجب شده تعداد دریافت‌کنندگان تسهیلات بیش از دیگر بانک‌ها به‌نظر برسد. به‌عبارت دیگر، یکی از ترفند‌های قابل‌تامل این بانک عدم جمع‌بندی تسهیلات گروه شرکت‌ها در یک ردیف است. برای مثال شرکت‌های آسان‌خودرو، جیلران‌موتور و اطلس‌خودرو که مربوط به گروه گرامی هستند، هرکدام به‌طور جداگانه یک گروه محاسبه شده‌اند در حالی که در همه بانک‌ها، همه شرکت‌های زیرمجموعه یک گروه شرکت‌ها یا یک هلدینگ علاوه‌بر ذکر جزئیات تک‌تک شرکت‌ها، نمایی از کل تسهیلات هلدینگ نیز ارائه می‌شود. در این بانک نیز شرکت هولارجی با بیش از ۱۶۰۰ میلیارد تومان، گروه صنعتی ایرانیان پارتیان آرارات با بیش از ۲۳۰۰ میلیارد تومان، شرکت نیرو برق الوند با بیش از ۲۴۰۰ میلیارد تومان، شرکت الماس شهراد شرق با نزدیک به ۱۴۹۰ هزار میلیارد تومان و شرکت نگین گردشگری ایرانیان از زیرمجموعه‌های بانک با ۶۰۷ میلیارد تومان بیشترین تسهیلات را از بانک گردشگری دریافت کرده‌اند (تعهدات جداگانه و محاسبه نشده است). همچنین شرکت‌های گروه گرامی با حدود ۱۲۳ میلیارد تومان تسهیلات جاری و غیرجاری، از نام‌های پرتکرار نظام بانکی کشور هستند. فولاد کاویان از دیگر شرکت‌های مشهوری است که ۸۳ میلیارد تومان بدهی به بانک گردشگری دارد. دلیل شهرت فولاد کاویان نیز مربوط به مالک قبلی آن یعنی رسول دانیال‌زاده می‌شود که ازجمله بزرگ‌ترین بدهکاران نظام بانکی است، همان فردی که در سال ۹۷ از کشور گریخت و اخیرا توسط نیرو‌های امنیتی-اطلاعاتی بازداشت و به کشور بازگردانده شده است.
۲۶ هزار میلیارد تومان تسهیلات بانک تجارت و ۲۳ شرکت
براساس صورت مالی منتهی به پایان بهار سال جاری (آخرین آمار قابل دسترس)، مانده تسهیلات و تعهدات کلان بانک تجارت تا پایان خردادماه سال جاری حدود ۲۶ هزار میلیارد تومان است که این مبلغ در اختیار ۲۳ شرکت و شخص حقیقی است. بین شرکت‌ها و افرادی که از بانک تجارت تسهیلات دریافت کرده‌اند، ۶۰ درصد آن مربوط به هشت شرکت و شخص حقیقی است. بین این هشت شرکت یا شخص حقیقی، شرکت مولد نیروگاهی تجارت فارس با ۵/۳ هزار میلیارد تومان در رتبه اول، شرکت سرمایه‌گذاری ایرانیان با نزدیک به سه‌هزار میلیارد تومان در ردیف دوم، شهرداری مشهد با ۲.۱ هزار میلیارد تومان در رتبه سوم، جواد توکلی‌طرقی با ۱.۸ هزار میلیارد تومان در رتبه چهارم، فولادمبارکه اصفهان با ۱.۵ هزار میلیارد تومان در رتبه پنجم، مخابرات ایران با حدود ۱.۴ هزار میلیارد تومان در رتبه ششم، شهرداری تهران با ۱.۱ هزار میلیارد تومان در رتبه هفتم و یک زیرمجموعه ایران‌خودرو با بیش از هزار میلیارد تومان در رتبه هشتم با بیشترین تسهیلات و تعهدات قرار دارند. همچنین در بانک تجارت رسول دانیال‌زاده همان بدهکار مشهور نظام بانکی از طریق شرکت فولاد گیلان با نزدیک به ۹۱۲ میلیارد تومان تسهیلات ازجمله بدهکاران مشهور این بانک است. البته لازم به ذکر است این بدهی جزء بدهی جاری بوده و جزء معوقات بانکی قید نشده است.
۱۶ هزار میلیارد سرمایه‌ای که به خاک سیاه نشاندند
بین ۱۵ بانکی که در گزارش حاضر به بررسی تسهیلات و تعهدات کلان آن‌ها پرداخته‌ایم، بانک سرمایه سرنوشت وحشتناکی دارد، چراکه براساس آخرین آمارها، زیان انباشته این بانک از ۲۳ هزار میلیارد تومان عبور کرده و یک رکورد تاریخی در نظام بانکی ایران از خود به‌جا گذاشته است. طبق داده‌های آماری، صورت مالی این بانک در پایان سال ۹۷ (آخرین آمار قابل استناد) مانده مجموع تسهیلات و تعهدات این بانک در پایان اسفندماه سال ۹۷ حدود ۱۶.۲ هزار میلیارد تومان بوده که حدود ۹۸ درصد آن جزء تسهیلات غیرجاری (شامل معوقات، سررسید گذشته و مشکوک‌الوصول) است. همچنین اگرچه ۱۶.۲ هزار میلیارد تومان تسهیلات و تعهدات کلان این بانک مربوط به ۶۸ شرکت و شخص حقیقی است، اما بیش از ۵۰ درصد آن مربوط به ۱۰ شرکت و شخص حقیقی است که در راس آن‌ها می‌توان به محمود جهانبانی اشاره کرد که مانده تسهیلات و تعهدات کلان وی ۱۹۹۳ میلیارد تومان است. حسین هدایتی با نزدیک به ۱۶۰۰ میلیارد تومان، سامان مدلل با بیش از هزار میلیارد تومان، بهروز ریخته‌گران با ۸۸۰ میلیارد تومان، حسن شاملویی با ۷۷۸ میلیارد تومان، سه شرکت وابسته به بانک سرمایه ۷۰۴ میلیارد تومان، محمدجواد اقدامیان با ۵۱۱ میلیارد تومان، احمد حاجی‌محمدجواد با ۴۹۰ میلیارد تومان، اعضای مشترک صندوق ذخیره فرهنگیان و شرکت‌های سامان مدلل با ۴۶۷ میلیارد تومان و صرافان (گروه محسن) با نزدیک به ۳۳۸ میلیارد تومان به ترتیب افرادی هستند که در رتبه‌های دوم تا دهم با بیشترین تسهیلات و تعهدات به بانک سرمایه قرار دارند. در بانک سرمایه ردپای رسول دانیال‌زاده دیده می‌شود که بیش از ۶۲ میلیارد تومان بدهی معوق به این بانک دارد. سیدمحمد صدرهاشمی‌نژاد از گروه ساختمانی استراتوس نیز از دیگر بدهکاران مشهور بانکی است که تا پایان اسفندماه سال ۹۷ نزدیک به ۱۰۵ میلیارد تومان به بانک سرمایه بدهکار بوده است.
۱۳ هزار میلیارد تسهیلات بانک اقتصادنوین
طبق داده‌های صورت مالی منتهی به پایان ۱۲ ماهه سال ۹۷، مجموع مانده تسهیلات و تعهدات کلان بانک اقتصادنوین حدود ۱۳.۲ هزار میلیارد تومان است که این رقم مربوط به ۳۳ شرکت و شخص حقیقی است. گروه سرمایه‌گذاری ساختمان ایران، سرمایه‌گذاری دارویی تامین، سرمایه‌گذاری خوارزمی و چند زیرمجموعه ایران‌خودرو ازجمله شرکت‌هایی هستند که بیشترین سهم را در این تسهیلات و تعهدات دارند. در بانک اقتصادنوین نیز به یک نام آشنا برمی‌خوریم، که او کسی نیست جز سیدمحمد صدرهاشمی‌نژاد که از طریق گروه ساختمانی استراتوس نزدیک به ۸۰۳ میلیارد تومان تسهیلات و تعهدات در بانک اقتصادنوین دارد. متاسفانه یکی از مشکلات استخراج داده از صورت مالی این بانک به‌ویژه در بخش تسهیلات، ناخوانی اعداد و ارقام است که گویی به‌صورت تعمدی رخ داده است.
بانک دی و ۱۱ هزار میلیارد تومان تسهیلات
بانک دی پس از بانک سرمایه و بانک شهر جزء بانک‌های دارای بالاترین میزان زیان انباشته است، به‌طوری که زیان انباشته این بانک تا پایان نیمه اول سال جاری به حدود ۱۰.۷ هزار میلیارد تومان رسیده است. اما در بخش تسهیلات و تعهدات کلان نیز بررسی‌ها نشان می‌دهد مانده تسهیلات و تعهدات کلان این بانک در پایان سال ۹۷ (آخرین آمار قابل استناد) حدود ۴/۱۱ هزار میلیارد تومان بوده است. اگرچه اغلب آمار‌های بخش تسهیلات و تعهدات این بانک ناخواناست، اما در این بانک نیز یک چهره تکراری دیده می‌شود که بازهم او کسی نیست جز سیدمحمد صدرهاشمی‌نژاد، مالک و سرمایه‌گذار گروه ساختمانی استراتوس. براساس داده‌های صورت مالی بانک دی، مانده تسهیلات و تعهدات صدرهاشمی‌نژاد در پایان سال گذشته بیش از ۲۷۷ میلیارد تومان بوده است.
۸.۸ هزار میلیارد تسهیلات بانک کشاورزی
براساس صورت مالی منتهی به پایان سال ۹۷ (آخرین آمار ارائه‌شده)، مانده تسهیلات و تعهدات کلان بانک کشاورزی ۸.۸ هزار میلیارد تومان است که بخشی از آن نیز مربوط به شرکت‌های زیرمجموعه خود بانک است. در میان این شرکت‌ها، شرکت کشت‌وصنعت کارون با حدود یک‌میلیارد و ۲۵۳ میلیارد تومان بیشترین تسهیلات و تعهدات را دارد. شرکت‌های دولتی مادر تخصصی بازرگانی دوتلی و شرکت سهامی پشتیبانی امور دام کشور و سازمان مرکزی تعاون روستایی نیز از دیگر شرکت‌های دولتی هستند که سهم قابل‌توجهی در این تسهیلات و تعهدات دارند. شرکت ذوب‌آهن اصفهان و شرکت زرکام نیز از دیگر شرکت‌های مشهور این لیست هستند.
بانک سامان و ۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات کلان
طبق آمار‌های صورت مالی منتهی به پایان سال ۹۷ (آخرین آمار قابل استناد)، مانده تسهیلات و تعهدات کلان این بانک حدود ۵.۶ هزار میلیارد تومان بوده که این میزان مربوط به ۲۱ شرکت و شخص حقیقی است. بین شرکت‌ها و افراد، شرکت‌های زیرمجموعه بانک با ۷۱۸ میلیارد تومان در رتبه اول، محمود اسمعیل‌زاده با ۵۶۳ میلیارد تومان در رتبه دوم و خودروسازی مدیران با ۴۴۱ میلیارد تومان در رتبه سوم با بیشترین تسهیلات و تعهدات قرار دارند. در این بانک نیز گروه گرامی با ۲۱۶ میلیارد تومان و برادران ریخته‌گران با ۱۳۳ میلیارد تومان از نام‌های پرتکرار در نظام بانکی هستند که ریخته‌گران به جهت بدهی‌ها و تخلفاتی که داشته، پس از محاکمه قضایی هم‌اکنون در زندان است.
بانک سینا و تسهیلات ۵.۸ هزار میلیاردی
بانک سینا نیز از دیگر بانک‌هایی است که مانده تسهیلات و تعهدات کلان این بانک در پایان شهریور سال جاری حدود ۵.۸ هزار میلیارد تومان بوده است. گلرنگ، ایران‌خودرو، سرمایه‌گذاری ری، مخابرات ایران، سرمایه‌گذاری غدیر، فولاد مبارکه اصفهان و برخی شرکت‌های وابسته به نهاد‌های عمومی ازجمله اشخاص حقوقی هستند که بالاترین رقم تسهیلات و تعهدات کلان این بانک مربوط به آنهاست.
بانک خاورمیانه و ۴.۷ هزار میلیارد تسهیلات کلان
براساس صورت مالی منتهی به پایان شهریورماه سال جاری، مانده تسهیلات و تعهدات کلان بانک خاورمیانه حدود ۴.۷ هزار میلیارد تومان بوده که این میزان مربوط به ۳۷ شرکت است. کوبل دارو، صنایع غذایی میهن و شرکت گلستان از گروه گرامی، کوبل دارو، گلرنگ، کاله و گروه تامین (زیرمجموعه تامین اجتماعی) ازجمله شرکت‌های دارای بیشترین مانده تسهیلات و تعهدات کلان در این بانک هستند.
بانک مسکن و ۲ نام آشن
براساس صورت مالی که بانک مسکن ارائه کرده است، مانده تسهیلات و تعهدات کلان این بانک در پایان شهریورماه سال جاری نزدیک به ۲.۹ هزار میلیارد تومان است که این میزان مربوط به هفت شرکت است. گروه عمرانی کوزو پارس با ۹۲۴ میلیارد تومان و گروه قطعه‌سازی عظام (به مالکیت عباس ایروانی) با ۵۴۳ میلیارد تومان و در رتبه سوم شرکت خواب‌نوش با ۴۰۵ میلیارد تومان شرکت‌هایی هستند که بیشترین مانده تسهیلات و تعهدات کلان بانک مسکن مربوط به آنهاست. به‌جز شرکت عظام، شرکت گروه امیرمنصور آریا نیز با بیش از یک‌میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان مانده تسهیلات و تعهدات ازجمله شرکت‌های مشهور در این بانک هستند.
پست‌بانک و ۲ نام آشنا
طبق صورت مالی منتهی به پایان شهریورماه سال جاری، مانده تسهیلات و تعهدات پست‌بانک حدود ۱.۸ هزار میلیارد تومان بوده که این میزان مربوط به هشت شرکت است. در بین این شرکت‌ها، سازمان تامین اجتماعی با ۵۵۰ میلیارد تومان در رتبه اول، مخابرات ایران با ۴۰۰ میلیارد تومان در رتبه دوم، ارتباطات سیار با ۳۵۰ میلیارد تومان در رتبه سوم و شرکت دولتی پشتیبانی امور دام کشور با ۳۰۰ میلیارد تومان در رتبه چهارم شرکت‌هایی هستند که بیشترین مانده تسهیلات و تعهدات پست‌بانک مربوط به آنهاست.
