رئيس‌جمهور امريكا در گفت‌وگو با راديو ملي امريكا گفت كه مي‌خواهد با امضاي توافق هسته‌اي با ايران نيروهاي ميانه رو را تقويت كند؛ نيروهاي ميانه رويي كه به گفته او معتقدند نفوذ ايران در كشورهايي مانند سوريه، لبنان يا يمن و از بين بردن اسرائيل كار سازنده‌اي نيست.
به گزارش «جوان»، باراك اوباما نه تنها از مشاوران خود خواسته وارد يك كمپين گسترده با هدف متقاعد كردن نمايندگان كنگره و لابي‌هاي مخالف توافق هسته‌اي با ايران شوند، بلكه خود نيز شخصاً وارد يك كمپين رسانه‌اي گسترده شده است. اوباما روز يك‌شنبه با نيويورك تايمز گفت‌وگويي تفصيلي انجام داد كه سراسر آن درباره ايران بود و روز دوشنبه هم با راديو ملي امريكا (NPR) گفت‌وگو كرد. از لابه‌لاي گفت‌وگوهاي اوباما نكات قابل توجهي درباره چشم‌انداز‌هاي سياست خارجي او در قبال ايران به دست مي‌آيد از جمله اينكه او تلويحاً گفته به اين دليل وارد مذاكرات هسته‌اي با ايران شده كه معتقد است قادر به تغيير ماهيت حكومت ايران نيست: «ما دقيقاً به اين دليل مي‌خواهيم ايران سلاح هسته‌اي نداشته باشد كه نمي‌توانيم روي ماهيت تغيير رژيم حساب كنيم.» اوباما همچنين در اين گفت‌وگو كه استيو اينسكيپ آن را اجرا كرده، مي‌گويد با اين اميد به دنبال توافق هسته‌اي با ايران است كه اين توافق، نيروهايي كه او آنها را ميانه رو مي‌خواند در داخل ايران تقويت شوند: «به نظر من تندروهايي در داخل ايران حضور دارند كه فكر مي‌كنند مخالفت با ما (امريكا)، تلاش براي از بين بردن اسرائيل، ايجاد ناامني در جاهايي مثل سوريه يا يمن يا لبنان كار درستي است. به نظر من در داخل ايران كسان ديگري هم هستند كه معتقدند اين كار سازنده نيست. اگرما اين توافق هسته‌اي را امضا كنيم، اين امكان وجود دارد كه موضع اين نيروهاي ميانه رو را در داخل ايران تقويت كنيم.» البته اوباما مي‌گويد اينكه او مي‌خواهد با ايران توافق كند براي اين نيست كه چنين تغييراتي را در ايران جلو بيندازد. رئيس‌جمهور امريكا تلويحاً گفته به اين دليل وارد روند توافق هسته‌اي با ايران شده كه تضميني براي تغيير ماهيت حكومت در ايران (تغيير رژيم ) وجود ندارد: «اگر آنها (ايراني ها) هيچ تغييري هم نكنند، باز هم توافق كردن با آنها بهتر است. ما دقيقاً به اين دليل مي‌خواهيم ايران سلاح هسته‌اي نداشته باشد كه نمي‌توانيم روي ماهيت تغيير رژيم حساب كنيم. اينكه ما نمي‌خواهيم آنها سلاح هسته‌اي داشته باشند، دقيقاً به همين دليل است ولي اگر ايران يكباره تبديل به (كشوري مثل) آلمان، سوئد يا فرانسه مي‌شد، بحث‌ها در باره زيرساخت‌هاي هسته‌اي آنان تغيير مي‌كرد. بنابر اين شما مي‌بينيد كه مسئله كليدي اين نيست كه چقدر مي‌توان توقع تغييرات در ايران داشت. البته اين (تغييرات) چيزي است كه ممكن است نتيجه ضمني اين توافق باشد ولي فراتر از آن، (مسئله اصلي) اطمينان از دستيابي به توافقي قابل راستي‌آزمايي است كه زمينه آن چيزي را كه مي‌تواند براي آنها (ايران) يك تغييردهنده بازي باشد و آنها به سلاح هسته‌اي دست پيدا كنند، سد كند.»
اگر تغيير شد، چه بهتر
رئيس‌جمهور امريكا مي‌گويد كه هر چند در توافق هسته‌اي با ايران روي تغيير در ايران حسابي باز نكرده ولي چشم خود را به كلي به روي امكان چنين تغييري هم نبسته است: «اگر در طول زمان، فرصت‌هايي وجود داشته باشد كه ما شاهد تغيير در رژيم ايران باشيم، خب چه بهتر ولي ما روي آن حساب نمي‌كنيم. ما بايد مطمئن شويم كه حتي اگر ايران تغيير هم نكند، مردم اسرائيل امنيت دارند.» او اين مسئله را درباره اختلاف نظر خود با نتانياهو هم مطرح كرده و در واكنش به اظهارات نتانياهو كه خواستار اين شده كه به رسميت شناختن اسرائيل نيز در توافق هسته‌اي با ايران بگنجد، مي‌گويد: «تصور اينكه ما دست نيافتن ايران به سلاح هسته‌اي در يك توافق قابل راستي‌آزمايي را به رسميت شناختن اسرائيل مشروط كنيم، درست مثل اين است كه بگوييم ما توافق هسته‌اي با ايران را امضا نمي‌كنيم مگراينكه ماهيت رژيم ايران به طور كامل تغيير كند. اين به نظر من يك سوء قضاوت بنيادين است... ما دقيقاً به اين خاطر مي‌خواهيم ايران سلاح هسته‌اي نداشته باشدكه نمي‌تواند روي تغيير ماهيت رژيم ايران حساب كرد.» البته اوباما اين را هم گفته كه معتقد است اصل اينكه ايران بايد اسرائيل را به رسميت بشناسد، مسئله‌اي منطقي است.
حزب‌الله ثروتمند‌تر و...
استيو اينسكيپ مجري راديو ملي امريكا در بخشي از گفت‌وگوي خود از رئيس‌جمهور پرسيده كه آيا برداشته شدن تحريم‌ها موجب ثروت بيشتر براي ايران و صرف اين ثروت براي تشديد حمايت از بشار اسد در سوريه، حمايت از حزب‌الله، يمن و در جاهاي ديگر نخواهد شد؟ اوباما گفته كه ايران حتي در دوره‌اي كه اقتصادش تحت فشار بوده نيز از اين كشورها حمايت كرده است: «ما شاهد كاهش حمايت آنها از حزب‌الله يا اسد در طول چهار يا پنج سال گذشته نبوده‌ايم كه اقتصاد آنها خراب بود.» اوباما ادعا كرده: «اگر آنها (ايراني‌ها) درگير تجارت بين‌المللي بشوند و سرمايه‌گذاراني در آنجا حاضر شوند و اقتصادشان در اقتصاد جهاني بيشتر ادغام شود، از بسياري جهات برايشان سخت خواهد بود كه رفتارهايي داشته باشند كه بر خلاف نرم‌هاي بين‌المللي است.»
اگر تغيير نكنند
اوباما درباره جزئيات توافق احتمالي با ايران گفته كه هنوز جزئيات زيادي وجود دارد كه بايد روي آنها كار شود: «من نمي‌خواهم اين درك را به وجود بياورم كه همه چيز حل شده است.» اوباما در عين حال مدعي شد كه الان وضعيتي به وجود آمده كه «ايران با بازرسي‌ها و راستي‌آزمايي‌هاي بي‌سابقه براي برنامه هسته‌اي‌اش موافقت كرده است كه اين اطمينان را فراهم مي‌كند كه ماهيت (برنامه هسته‌اي‌اش) صلح آميز است.» اوباما مي‌گويد: «آنها در حال عقب راندن تعدادي از راه‌هايي هستند كه در حال حاضر براي فرار به سمت دستيابي به يك سلاح هسته‌اي در دسترس است. ما اطمينان مي‌يابيم كه ذخيره اورانيوم بيشتر غني‌سازي شده (20 درصد) آنها در وضعيتي است كه نمي‌توان با آن سلاح هسته‌اي ساخت و اين (موضع) نه تنها حداقل براي 10 سال اول ادامه پيدا مي‌كند بلكه بازرسي‌ها و راستي‌آزمايي‌هاي بي‌سابقه‌اي براي يك دهه بعد از آن نيز ادامه مي‌يابد.» اوباما مدعي است كه نقطه فرار ايران بر اساس محاسبات اطلاعاتي امريكا در حال حاضر دو تا سه ماه است ولي امريكا به دنبال توافقي است كه اين نقطه فرار براي 13 تا 15 سال، حداقل يك سال باشد: «در آخر اين دوره، ممكن است آنها (ايراني ها) تغيير كنند و ممكن هم است كه تغييري نكنند. اگر آنها تغييري نكردند كه ما گزينه‌هايي را كه من در اختيار دارم و رئيس جمهور آينده نيز در اختيار دارد، خواهيم داشت.»
او اطمينان داد كه از امنيت اسرائيل در مقابل ايران حفاظت خواهد كرد: «مهم‌ترين چيز براي اسرائيلي‌ها اين است كه بدانند مي‌توانند از خودشان دفاع كنند و امريكا را هم در كنار خودشان دارند... قبلاً هم گفته‌ام كه اگر به سابقه من از زماني كه كار را تحويل گرفته ام نگاه كنيد، همكاري نظامي و اطلاعاتي بسيار بيشتري از هر يك از دولت‌هاي قبلي (امريكا) داشته ام.»
كاخ سفيد: لغو تحريم‌ها تدريجي است
دو مقام كاخ سفيد در اظهاراتي مدعي شدند كه در صورت نقض توافق هسته‌اي از سوي ايران، همه گزينه‌ها روي ميز بوده و لغو تحريم‌ها تدريجي خواهد بود. به گزارش روزنامه صهيونيستي هاآرتص، «بن رودز» در سخنان خود در اين‌باره اظهار داشت: در صورتي كه ايران به توافق عمل نكند، باراك اوباما همه گزينه‌ها از جمله حمله نظامي را مورد بررسي قرار خواهد داد. از سوي ديگر جاش ارنست، سخنگوي كاخ سفيد نيز اعلام كرد كه امريكا در زمان مذاكرات با ايران بر لغو تدريجي تحريم‌ها تأكيد خواهد داشت و زمانبندي برداشتن تحريم‌ها هنوز مشخص نشده است. ارنست مونيز وزير انرژي امريكا نيز گفت، توافق هسته‌اي كه با ايران مورد مذاكره قرار مي‌گيرد نبايد به عنوان يك توافق ده ساله در نظر گرفته شود بلكه از همان مراحل آغازين بايد يك «موافقتنامه هميشگي» توصيف شود. مونيز روز دوشنبه در گفت‌وگو با خبرنگاران در كاخ سفيد اعلام كرد، اين توافق بر اساس اعتماد به ايران نيست بلكه بر اساس محدوديت‌هاي محكم به منظور جلوگيري از اقدام ايران به ساخت سلاح هسته‌اي است.
فشار تل‌آويو، مخالفت رياض
يوال استاينيتز وزير امور راهبردي رژيم صهيونيستي مي‌گويد، اسرائيل در ماه‌هاي آينده بايد با قدرت‌هاي جهاني كه با ايران در حال مذاكره هستند رايزني كند تا زمان توافق نهايي قوي‌تر و محدودكننده‌تر شود. او همچنين گفت اسرائيل ديپلماسي را ترجيح مي‌دهد اما «گزينه نظامي مطرح بوده، مطرح هست و مطرح هم خواهد بود.»روزنامه صهيونيستي «هاآرتص» هم نوشت: اسرائيل تلاش خواهد كرد اعضاي كنگره و سناتورهاي امريكايي را متقاعد كند تا بندي را به طرح خود اضافه كنند كه براساس آن توافق با ايران بايد به منزله يك پيمان بين‌المللي و نه يك توافق تلقي شود و مستلزم تأييد سنا باشد. از طرف ديگر، عادل الجبير سفير عربستان در امريكا گفت كه او نسبت به توافق هسته‌اي نهايي كه توانايي غني‌سازي ايران را محدود كند خوشبين است ولي تأكيد كرد، رياض از توافقي حمايت مي‌كند كه ايران را تحت بازرسي‌هاي شديد و ناگهاني قرار دهد و تحريم‌ها را تا زماني كه ايران ثابت كند به تعهدات خود پايبند بوده، نگه دارد.
