سحر داوودي: درنمايشگاه بينالمللي كتاب امسال، رمانهاي متعددي در زمينه انقلاب و دفاع مقدس به چشم ميخورد؛ داستانهايي كه برگرفته از موضوعاتي از دل تاريخ ماندگار ايران زمين در ادبيات پارسي كشور به جا ميماند. داستان هايي كه همواره با نظرات متفاوت نويسندگان روبهرو است. در اين گزارش به برخي از اين كتابها و نظرات نويسندگان در اين باره پرداختهايم.
امسال ناشران زيادي به موضوع دفاع مقدس و انقلاب توجه نشان دادند تا جايي كه برخي ناشران همچون اميركبير به اختصاص عناوين متعددي در اين حوزه پرداخته بود.
«روز تاريك» يكي از اين كتاب هاست كه ويژگي تازهاي را در زمينه دفاع مقدس دنبال ميكند. نويسنده در اين رمان ۱۱۹ صفحهاي تلاش ميكند تا با نگاهي متفاوت مقوله جنگ را بررسي كند. ليلا جعفري نويسنده اين رمان زندگي زني را روايت ميكند كه در سالهاي دور آينده زندگي ميكند و به وسيله زندگي شهيد فلاحي تصميم بزرگي را در زندگي خود ميگيرد. در واقع اين نويسنده با ايجاد ابتكاري سعي ميكند تا به وسيله بهرهگيري از دنياي فانتزي وارد دنياي شخصيتي ارتشي شود كه تأثير زيادي در موفقيت ايران داشته است.
برخي نويسندگان حوزه دفاع مقدس از اينكه نگارش در اين حوزه علاوه بر قلم فرسايي نياز به باور عميقي از سوي نويسنده دارد، اعتقاد دارند كه اين نوع ادبيات را نبايد به هركسي سپرد.
محمد علي گوديني در اين باره معتقد است اين حوزه را بايد به نويسندگان قدر سپرد. وي كه تا كنون كتابهاي بسياري را در حوزه ادبيات داستاني دفاع مقدس نوشته و جوايزي را در اين رابطه كسب كرده است، ميگويد: ادبيات داستاني دفاع مقدس بايد به نويسندگان قدر سپرده شود.
گوديني كه به تازگي «سرباز وطن» را از سوي انتشارات آجا روانه بازار كرده است، ميگويد: متأسفانه بسياري از مراكز دولتي، براي بالا بردن كميت چاپ كتابهاي دفاع مقدس اقدام به سفارش موضوعاتي در اين زمينه ميكنند. اين روند باعث كاهش كيفيت اين كتابها شده است.
اين نويسنده داستانهاي دفاع مقدس در ادامه ميگويد: براي نگارش كتابهاي دفاع مقدس بايد از نويسندگان قدر بهره برد و اين حوزه را به دست هر كسي نسپرد.
از طرفي برخي از نويسندگان اعتقاد دارند كه پرداختن به مقوله جنگ نه تنها از نظر ارزشي كه از نظر تاريخي نيز اهميت دارد. اين اهميت به حدي است كه نميتوان از آن گذشت. اين حوزه لازمه سرمايه گذاري و تاملي مناسب است. در تمام دنيا ارزشهاي تاريخي محفوظ نگه داشته ميشود. جنگ ايران و عراق نيز با ويژگيهاي منحصر به فرد خود و قابليتهاي زيادي كه عمده آن مربوط به دلاوري و رشادت مردان ايراني است بايد در تاريخ حفظ شده و به نحوي شايسته به آن پرداخت شود.
رضوان كريمي نويسنده كتابهاي متعددي در زمينه كودكان و بزرگسالان در اين باره ميگويد: بهترين راه جذب مخاطب در ادبيات داستاني دفاع مقدس و همينطور بالا برده كيفيت اين حوزه دعوت نويسندگان قدر در رابطه با نگارش داستانهاي آن است. وي در اين باره ادامه ميدهد: ادبيات دفاع مقدس با گستردگي و عظمتي كه دارد نبايد به هركسي سپرده شود.
كريمي كه در اين رابطه با گوديني موافق است، ادامه ميدهد: وقتي هركسي كه از راه برسد، به خاطر مطرح شدن خود از اين حوزه استفاده كند به نوعي از داستانهاي دفاع مقدس و نگارش آن سوء استفاده كرده است. علاوه بر اين خيلي از نويسندگاه با دريافت موضوعات متعدد در اين حوزه از سوي نويسندگان دولتي اين حوزه را به دكاني براي خود تبديل كردهاند، مخصوصاً كه اين افراد به دليل عدم تسلط به نگارش يا حجم زياد كار بسياري از سوژه هايي را كه دريافت كردهاند در ازاي حقوقي هنگفت و تخصيص مبلغ چشمگيري از حق التأليف به ديگر نويسندگان ميسپارند.
وي بهترين راه حل اين مشكل را اعلام فراخواني ميداند كه به وسيله آن به جذب نويسندگاني در اين حوزه پرداخت كه شايسته قلم فرسايي در آن هستند. او ادامه ميدهد: با ايجاد فراخوان ميتوان از سود جويي برخي كه با واسطهگري در حوزه دفاع مقدس دكان و بازار راه انداختهاند، جلوگيري كرد.
در زمينه داستانهاي انقلاب كه در نمايشگاه امسال به چشم ميخورد، ميتوان به «خلوت مدير» نيز در انتشارات نيستان اشاره كرد. علي اكبر والايي در اين رمان موضوعي اجتماعي و سياسي را در حوزه انقلاب دنبال ميكند.
نويسنده «خلوت مدير» همزمان با بيان روايتي متفاوت از اتفاقات سالهاي ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۷ به دنبال روايات انساني و عاطفي نيز هست.