جوان آنلاین: شاید هنوز هم برخی از افراد وقتی صحبت از اشتغال زنان میشود، زنان خانه را به عنوان افرادی که کارشان ارزش مادی واقتصادی دارد و میتواند در تولید ملی اثرگذار باشد، نپذیرند! این در حالی است که فارغ از ساعات طولانی کار خانهداری و رتق و فتق امور خانه و خانواده، بسیاری از زنان خانهدار در کنار کار خانهداری خود مشغول فعالیتهای اقتصادی متعدد و متنوعی هم هستند که در عمل به درآمدزایی و تولید ثروت منجر میشود. بسیاری از زنان خانهدار به خصوص در روستاها به فعالیتهایی همچون کشاورزی یا دامپروری مشغولند. علاوه بر این خیلی وقتها این زنان به تولید کالا برای تجارت همسرانشان مشغولند. امور خانه و خانهداری در کنار بسیاری از کارهایی نظیر خیاطی و تهیه اقلام مورد نیاز خانواده برای مدیریت هزینهها یا آشپزی و تهیه چیزهایی که باید از بیرون تدارک دیده شود همه و همه فعالیتهایی است که یک زن خانهدار با انجام آنها در عمل خلق پول میکند و موجب صرفه جویی قابل توجهی در هزینههای خانواده میشود.
بر اساس پژوهشهای موجود زمانی که زنان برای کارها چه کارهایی که با پرداخت دستمزد همراه است و چه کار خانگی بدون پرداخت پول اختصاص میدهند، نشان میدهد آنها نسبت به مردان زمان بیشتری را به کار اختصاص میدهند. مطالعهای که در ۱۹۷۶ در فیلیپین انجام شد نشان داد با احتساب کار خانه و مراقبت از بچهها، مادران به طور متوسط ۷۰ ساعت در هفته کار میکنند، اما پدران فقط ۵۷ ساعت کار میکنند. همین مطالعه نشان داده در بسیاری از کشورهای در حال توسعه زنان به خصوص اقشاری با درآمد کمتر بین ۶۰ تا ۹۰ ساعت در هفته کار میکنند، اما در مجموع در همه جای دنیا کاری فعالیت اقتصادی محسوب میشود که به ازای آن مزد دریافت شود. این در حالی است که اگر بنا باشد کارهایی که یک زن خانهدار انجام میدهد به سازمانها و مؤسسات خدماتی سپرده شود، هزینه بسیار بالایی خواهد داشت، بنابراین کار خانهداری در عمل درآمد پنهان بالایی تولید میکند و با زحمات زن خانه این پول ذخیره میشود تا برای همه اعضای خانواده خرج شود.
علاوه بر این از نقشهای مهم زنان پرورش و تربیت انسانهایی است که قرار است به عنوان نیروی کار وارد جامعه شوند. بدیهی است هر قدر نیروی کار به لحاظ روحی و جسمی از سلامت بالاتری برخوردار باشد، کاراییاش هم بالاتر خواهد رفت، بنابراین خدمات زنانه خانه در زمینه تربیت فرزندان و ایجاد فضای آرامش در خانواده به شکلی غیرمستقیم روی افزایش بهرهوری و حمایت از تولید ملی در جامعه تأثیرگذار است.
بر اساس پژوهشهای صورت گرفته سهم قابل توجهی از تولید ناخالص ملی را میتوان برای کار زنان خانهدار در نظر گرفت، به گونهای که صرفنظر از درآمد حاصل از فروش نفت که به عنوان ثروت ملی کشور به درآمد ملی تزریق میشود، میزان تولید ناشی از فعالیتهای اقتصادی زنان خانهدار در رتبه سوم بعد از بخش خدمات و کشاورزی قرار میگیرد که به عبارتی حدود ۲۰درصد از تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص میدهد.
با این پیشنگاه اگرچه وقتی صحبت از اشتغال زن ایرانی میشود عددی که به آن اشاره میشود، حدود ۱۶درصد است، اما اشتغال غیررسمی زنان نقش مهمی در تولید ناخالص ملی دارد و همچنانکه در خانواده درآمدی پنهان به شمار میرود، در سطح کلان و در جامعه هم درآمد پنهانی برای کشور محسوب میشود و همین امر هم موجب شده است زنان با وجود اثرگذاری قابل توجه در حوزه اقتصادی، فقط در صورتی از دستمزد رسمی و حمایتهایی نظیر بیمه، بازنشستگی و سایر خدمات برخوردار باشند که در مشاغل رسمی فعالیت داشته باشند و چالشهای حقوقی و نگرانی از آینده موضوعی است که همواره همراه زنان خانهدار است.
حمایتهای بیمهای و مسائلی از این قبیل نیز تاکنون درحد حرف باقی مانده و زنان خانهدار برای بیمه شدن باید تمام حق بیمه خود را پرداخت کنند و این طرح در پیچ و خمهای بودجهای اجرایی نشده است، با وجود این با عنایت به اینکه جامعه ایرانی در سراشیبی سالمندی قرار گرفته و سیمای پیری جمعیت هم زنانه است، انتظار میرود هر چه سریعتر فکری به حال حمایت از زنان خانهدار شود؛ زنانی که بیهیچ چشمداشتی کار میکنند و زحمت میکشند، اما ماحصل کارشان در هیچ کجا ثبت و ضبط نمیشود و هم درآمدی ندارند و هم قرار نیست هیچ گاه بازنشسته شوند!