جوان آنلاین: چند هفتهای است که با کاهش دما بسیاری از استانها با کمبود گاز و برق مواجه شده و براساس اعلام سازمان هواشناسی ۲۸ استان دمای زیر صفر درجه را تجربه کردهاند؛ پدیدهای که باعث افزایش مصرف گاز در کشور شده است. در این میان بسیاری از صنایع در استانهای کشور با قطعی گاز مواجه شدند که میتوانست لطمات زیادی به تولیداتشان وارد کند. گلخانهداران یکی از این بخشها به شمار میآیند که نسبت به تأمین سوخت خود گلایهمند بوده و گرانی سوخت، قطعی گاز و برق و نبود سوخت جایگزین را از جمله چالشهای این صنف عنوان میکنند. خبر خوب اینکه مدیرکل دفتر امور گلخانهها، گیاهان دارویی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده براساس مصوبه هیئت دولت در بهمنماه تعرفه هر مترمکعب گاز از حدود ۵۷۰ تومان به تقریباً ۱۷۵ تومان کاهش یافت.
از اوایل زمستان سال جاری و با کاهش محسوس دما، دو سوم کشور درگیر سرمای شدید شده و بقیه استانها هم روزهای یخبندانی را تجربه کردند. اتفاقی که موجب افزایش مصرف برق و گاز و بروز ناترازی در حوزه انرژی کشور شد.
درست چند روز مانده به دیماه، رئیس مرکز کنترل شبکه راهبری گاز کشور اعلام کرد که مصرف روزانه گاز خانگی و تجاری از ۵۶۰ میلیون متر مکعب ظرف دو روز سرد با افزایش ۸۰ میلیون متر مکعب به ۶۴۰ میلیون متر مکعب رسید و حتی در روزهای آینده پیشبینی میشود به ۶۷۰ تا ۶۸۰ میلیون متر مکعب برسد.
در همان زمان غلامرضا کوشکی از مردم درخواست کرد تا در شرایط سرما و افزایش مصرف، شرکت گاز را در پیوستن به پویش دو درجه دمای کمتر منزل و محل کار یاری رسانند تا از شرایط سرما گذر کرده و مشکلی در شبکه گاز کشور پیش نیاید.
حرکت به سمت واقعیشدن تعرفهها
قطع برق و گاز، چند سالی است که میهمان دائمی تابستان و زمستان صنایع شده است. اگرچه حدود ۱۰ سال قبل و در جریان تصویب قانون بهبود محیط کسبوکار، ماده ۲۵ این قانون برای حل این معضل صنایع و با هدف متوقفکردن قطع برق، گاز و مخابرات صنایع یا دستکم جبران خسارات صنایع در صورت قطع این خدمات به تصویب رسید، اما این ماده قانونی هیچوقت اجرا نشد. طی ماههای اخیر مصرف بالای گاز از سوی بخش خانگی موجب شد تا اجباراً گاز بخش صنعت سهمیهبندی و در مواردی با قطعی مواجه شوند.
در این میان فعالان حوزه کشاورزی از جمله گلخانهداران نسبت به تأمین سوخت خود گلایهمند بودند و گرانی سوخت، قطعی گاز و برق، نبود سوخت جایگزین و... از جمله مسائلی است که فعالان این صنف را هنوز هم درگیر خود کرده است، اما آنطور که اعلام شده گویی براساس مصوبه هیئت دولت در بهمنماه، تعرفه هر مترمکعب گاز از حدود ۵۷۰تومان به تقریباً ۱۷۵ تومان کاهش یافت.
در همین رابطه مدیرکل دفتر امور گلخانهها، گیاهان دارویی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی در خصوص تأمین گاز گلخانهها با تعرفه پایین میگوید: «مصوبهای آبان امسال از سوی هیئتوزیران صادر شد که در راستای آییننامه اجرایی تبصره ۸ قانون بودجه بود. این آییننامه از سوی مجلس شورای اسلامی مصوب شده و باید از سوی هیئت دولت تصویب و ابلاغ میشد. در یک بند از این مصوبه آمده بود، تعرفه گازبهای واحدهای گلخانهای مطابق ۵ درصد بالاترین تعرفه گاز شش ماهه گذشته در کشور باید تعیین شود.»
الهام فتاحیفر ادامه میدهد: «در واقع هر بخش یا فعالیتی که بالاترین تعرفه گاز بها را دارد باید ۵ درصد آن برای تعیین تعرفه گاز واحدهای گلخانهای لحاظ شود. هنگامی که این مصوبه ابلاغ شد درصد افزایشی که نسبت به وضعیت فعلی، واحدهای گلخانهای باید پرداخت میکردند، جهشی حدود هفت تا هشت برابری داشت.»
این مسئول دولتی با بیان اینکه این امر گلخانهداران را تا حدودی دچار نگرانی کرده بود، تصریح میکند: «موضوع آذرماه از طریق خود گلخانهداران با اشاره به پیامکهایی که از طریق شرکت گاز منطقهای برای آنها ارسال شده بود به وزارت جهاد کشاورزی منعکس شد. وزارتخانه به این موضوع ورود کرد و پیگیر مسئله شد تا بتواند مبنای محاسباتی و همینطور میزان افزایش را تعدیل کند.
در همان مقطع زمانی براساس هماهنگیهای انجام شده جلسات مشترکی با سازمان برنامه و بودجه، وزارت نفت و شرکت ملی گاز برگزار و با حضور نمایندگان این نهادها توافق شد، وزارت جهاد کشاورزی برای تعدیل بند ۴ ماده ۱۰ مصوبه آبانماه پیشنویس اصلاحیه را آماده و ارسال کند.»
وی میگوید: «به هر حال از یک سو باید تکلیفی که مجلس شورای اسلامی طبق قانون بودجه برای دولت تعیین کرده بود، اجرایی میشد و نمیتوانستیم درخواست لغو آن را داشته باشیم. از سوی دیگر به دنبال حل مشکل گلخانهداران و بهرهبرداران هم بودیم. به این ترتیب، با شیب ملایمتری و با فرصتی که به بهرهبرداران داده شد هزینه گاز بها افزایش مییابد.»
فتاحیفر با اشاره به مصوبه دوم بیان میکند: «بهمن ماه، مصوبه دوم در هیئت دولت ابلاغ شد که براساس این مصوبه جدید، تعرفه هر متر مکعب گاز که با مصوبه قبلی حدود ۵۷۰ تومان میشد به حدود ۱۷۵ تومان تقلیل یافت. همچنین ۵ درصد بالاترین نرخ تعرفه هم که در مصوبه اول آمده بود به ۳ درصد کاهش یافته و قرار شد طی سالهای آینده هر ساله ۵/۰ درصد به این عدد افزوده شده تا سقف ۵ درصد پر شود.»
مدیرکل دفتر امور گلخانهها، گیاهان دارویی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی یادآور میشود: «اما نرخ تعرفههای حاملهای انرژی در تمام بخشها به مرور به سمت واقعیشدن خواهد رفت و باید این آمادگی را بهرهبرداران داشته باشند که به سوی بهینهسازی مصرف انرژی حرکت کنند.»
به گفته دکتر سیدمریم میرامینی، کارشناس کشاورزی، گلخانهها محیطی گرم و سرپوشیده برای رشد گیاهان میخواهند و دمای مناسب برای گیاهان و محصولات در گلخانه، حدود ۶۵ تا ۷۰درجه فارنهایت است، اما گرمای زیاد هم میتواند به گیاهان آسیب برساند. این کارشناس ادامه میدهد: «در کنار دمای مناسب، اطمینان از آب کافی برای رشد گیاهان گلخانهای مهم است، اما گلخانه باید به خوبی تهویه شود تا از مقدار مناسب رطوبت هوا اطمینان حاصل شود. در طول ماههای زمستان، به خصوص زمانی که هوا سرد است، خطر بروز عدم تعادل رطوبت در گلخانه بیشتر است.»
میرامینی تصریح میکند: «برای کمک به کاهش رشد قارچهای مضر در گلخانه، لازم است مراقب شرایط دمایی بود و اگر داخل گلخانه در طول زمستان، علائمی از مرطوب شدن نشان میدهد، تجهیزات تولید گرما استفاده شود. به عنوان مثال، یک بخاری گلخانهای ساده، حتی در حرارت کم، میتواند به کاهش مشکل تراکم هوا کمک کند و خطر تشکیل کپک، قارچ یا باکتریهای مضر را کاهش دهد.»