جوان آنلاین: همکاری قطب علم و فناوری با بخش صنعت نفت و گاز، زمینه تحقق رشد اقتصادی بیشینه بخش نفت و گاز در نیمه اول سال ۱۴۰۲ را فراهم کرد. نکته مورد تأکید کارشناسان در زمینه به‌کارگیری ظرفیت داخلی، داخلی‌سازی بیش از ۸۵درصدی تجهیزات نفت و گاز است که علاوه بر کاهش ارزبری، اثرگذاری مؤثری در صادرات خدمات فنی و مهندسی حوزه نفت و گاز داشته و بستر اصلی تحقق رشد اقتصادی بالا بوده است.
دولت در شرایطی روی کار آمد که تحریم‌های حوزه نفتی به بیشترین میزان خود رسیده بود و تجارت نفت‌خام و گاز طبیعی با بن‌بست مواجه بود. با وجود چنین شرایطی، دولت تصمیم گرفت به جای مذاکره برای رفع تحریم‌ها، به سمت خنثی‌سازی حداکثری تحریم‌ها برود. گزارش رشد اقتصادی شش ماهه اول سال جاری که اخیراً بانک مرکزی و مرکز آمار ایران آن را منتشر کردند، نشان از رشد اقتصادی ۵/۷ درصدی کشور دارد. بر اساس این گزارش، بیشترین رشد اقتصادی مربوط به بخش نفت است. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز اعلام کرده که طی دو سال متوالی وزارت نفت بیشترین استفاده را از تولیدات بار اول داشته است. از رهگذر دانش‌بنیان‌شدن صنایع بزرگ کشور، بستر برای رفع نیاز‌های داخلی به اقلام راهبردی در صنایع مختلف از جمله صنعت نفت و گاز مهیا شد و ایران توانست به ارتقای بهره‌برداری‌ها و افزایش تولید مبادرت کند.
به گفته احسان ثقفی، رئیس هیئت مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران (استصنا)، صنعتگران کشور با داخلی‌سازی فناوری و دانش فنی تولید تجهیزات مورد نیاز صنعت نفت، ۸۵درصد از اقلام و تجهیزات این صنعت را بومی‌سازی کرده‌اند. همچنین به گفته وحیدرضا زیدی‌فر، معاون وزیر نفت در امور مهندسی، پژوهش و فناوری، بسته خدمات فنی- مهندسی به ونزوئلا ارسال شد که نتیجه انسجام و همکاری دولت با شرکت‌های خصوصی است و توانستیم با حمایت صحیح به سمت صادرات و ارزآوری حرکت کنیم. طبق اظهارات محمد رضوانی‌فر، رئیس گمرک کل کشور، سه قلم عمده کالا‌های صادراتی در ۹ماهه سال جاری، گاز طبیعی مایع‌شده با ۲میلیاردو۷۰۰میلیون دلار، پروپان مایع‌شده با ۲میلیاردو۳۰۰میلیون دلار و متانول با یک‌میلیاردو۷۰۰میلیون دلار است.
بسترسازی دانش‌بنیان‌شدن صنعت نفت و گاز در تحقق رشد اقتصادی
حمیدرضا صالحی، عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با «جوان» با اشاره به این موضوع که میزان فروش نفت طی نیم‌سال اول سال جاری افزایش یافت و این موضوع در افزایش رشد اقتصادی اثرگذار بود، تصریح کرد: صنایع نفت و گاز دانش‌بنیان‌محور هستند و به نوعی تکنولوژی‌بر محسوب می‌شوند. شرکت‌های زیادی در کشور داریم که می‌توانند بخشی از بار تکنولوژی را در کشور بر دوش بکشند. نیاز به سیاستگذاری‌هایی داشتیم که از این ظرفیت استفاده کنیم.
وی افزود: در بخش سازندگان، برخی محصولات از استاندارد‌های بالایی برخوردارند و در صنایع نفت و گاز به کمک‌مان آمده‌اند. برخی تجهیزات ضدانفجار برای اولین بار در کشور تولید شده‌اند و عملکرد خوبی دارند. در سایه حمایت از دانش‌بنیان‌ها و تولیدات بار اول بستری برای تولید انبوه محصولات برای شرکت‌ها به وجود می‌آید. اتفاقات خوبی در این حوزه افتاده است. باید اقدامات جدی در خصوص جذب سرمایه‌گذاران نیز انجام دهیم. با ایجاد مشوق‌های قوی برای سرمایه‌گذاران می‌توانیم شرایط را بهبود بخشیم.
عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران خاطرنشان کرد: ایجاد رقابت بین تولیدکنندگان امری لازم است، اما حمایت از دانش‌بنیان‌ها که در ابتدای راه هستند نیز ضروری است. تسهیل شرایط برای عرضه محصولات دانش‌بنیان‌ها به سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی بدون نیاز به تشریفات مناقصه نوعی بازارسازی برای دانش‌بنیان‌ها و به نفع کشور است. وی ادامه داد: قانون ترک تشریفات مناقصه بستری برای ارائه محصولات دانش‌بنیان و تولیدات بار اول به سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی به وجود آورد. از آنجا که صنایع نفت و گاز فناوری‌بر هستند، بیشترین استفاده از این تجهیزات در این صنایع صورت گرفت. در نهایت به تولید تجهیزات راهبردی در داخل کشور و حتی صادرات برخی اقلام مانند کاتالیست‌ها رسیدیم. حمایت حداکثری از دانش‌بنیان‌ها بستری برای شکوفایی اقتصادی در کشور به وجود می‌آورد. دانش‌بنیان‌ها بازو‌های اقتصاد در هر کشوری به شمار می‌روند و حمایت از آن‌ها به نفع کشور است.
عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران در پایان تأکید کرد: خنثی‌سازی تحریم‌های صنعتی در سایه اتکا بر توان داخلی و دانش‌بنیانی کشور محقق شد. ظرفیت‌های زیادی در حوزه دانش‌بنیانی و تولیدات بار اول در کشور داریم و با استفاده از آن‌ها می‌توانیم حجم زیادی از نیاز‌های کشور به اقلام راهبردی را رفع کنیم. حرکت به سمت دانش‌بنیان‌شدن صنعت نفت و گاز و حمایت حداکثری این صنعت از دانش‌بنیان‌های حوزه نفت سبب شد به شکوفایی و رشد اقتصادی برسیم.
اعتماد به توان داخلی در صنعت نفت و گاز برای توسعه اقتصادی
الله‌وردی دهقانی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز در گفتگو با «جوان» با اشاره به این موضوع که سیاست‌های کلی دولت مبتنی بر اتکا بر توانمندی‌های داخلی و همکاری با شرکت‌ها و کشور‌های همسو ما را به رشد اقتصادی شش ماهه اول سال جاری رساند، تصریح کرد: هر چقدر بیشتر بر ظرفیت‌های خودمان متمرکز شویم و به استفاده از حداکثر توانمندی‌های‌مان بپردازیم، رشد را اجتناب‌ناپذیرتر می‌کنیم. این امری مسلم است که وقتی کشور‌ها را در شرایط تحریم صددرصدی قرار دهیم یا راهی برای فرار از این وضعیت پیدا می‌کنند یا راهی می‌سازند. هر کشوری راهکاری در پیش خواهد گرفت و تلاش خواهد کرد خودش را از این وضعیت رها کند.
وی افزود: تحریم‌ها به هیچ عنوان مورد تأیید ما نیستند و از آن‌ها استقبال نمی‌کنیم، اما در هر تهدیدی یک فرصت نهفته است که می‌توانیم از آن استفاده کنیم. تحریم‌ها باعث شدند ما روی پای خودمان بایستیم و از طریق اتکا بر توان داخلی و دانش‌بنیانی به سمت خودکفایی حرکت و نیاز‌های خود را در صنایع مختلف به اقلام راهبردی و تجهیزات استراتژیک رفع کنیم. دهقانی گفت: ما نمی‌توانیم راکد بمانیم. پویایی ذات جوامع انسانی است و تحریم‌ها نمی‌تواند آن‌ها را در یک نقطه نگه دارد و از حرکت‌شان به سمت جلو ممانعت کند. به منظور بازارسازی برای فروش نفت به سمت همکاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی رفتیم. این سیاستی است که در کشور‌های مختلف به اجرا گذاشته شده و کارایی خود را ثابت کرده است.
وی ادامه داد: همکاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی به ما کمک می‌کند از فروش نفت‌خام دوری کنیم و از تحریم‌پذیری این ماده بکاهیم. همکاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی بر اثر اتکا بر توان داخلی و دستیابی به یکسری توانمندی‌ها به دست آمد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس خاطرنشان کرد: از طریق استفاده از ظرفیت‌های قانون ترک تشریفات مناقصه، شرکت‌های دانش‌بنیان در کشور فعال شدند. به این ترتیب، به تولیدات بار اول پرداختیم. در ادامه زمینه برای صدور خدمات فنی و مهندسی به کشور‌های دیگر و تجهیز پالایشگاه‌های آن‌ها به وجود آمد. این سیاست به وابستگی اقتصادی و سیاسی کشور‌های هدف به ما منجر می‌شود و مزیت‌های فراوانی برای‌مان دارد.
