تصمیم FIVB جهت به رسمیت شناختن اتحادیه والیبال عرب، بیتردید فرصتی طلایی برای کشورهای عربزبان حاشیهخلیج همیشه فارس است تا با بهرهگیری از این حمایت، استعدادیابی و توسعه والیبال پایه و همچنین برگزاری رقابتهای منطقهای را در دستور کار خود قرار دهند. اتفاقی که نشان میدهد کشورهای عربی منطقه که همواره روی توسعه فوتبال تمرکز داشتهاند و طی سالهای اخیر هزینه هنگفتی نیز در این مسیر صرف کردهاند، اکنون در پی گسترش و توسعه والیبال منطقه هستند. تحولی که میتواند هشداری جدی برای والیبال ایران باشد که طی چند سال اخیر به جای پیشرفت، اگر نخواهیم بگوییم پسرفت کرده، درجا زده است. همین مسئله در پی به رسمیت شناختن اتحادیه والیبال عرب توسط فدراسیون جهانی، نگرانیهایی را به دنبال داشته است، چراکه در صورت رخ دادن تغییرات احتمالی در منطقه، جایگاه والیبال ایران که در گذشته نهچندان دور یکی از قطبهای اصلی ورزش منطقه بوده به مخاطره خواهد افتاد، مگر آنکه تا قبل از دست به کار شدن جدی کشورهای عربی برای غولسازی از تیمهای خود، والیبال ایران سروسامانی به اوضاع خود بدهد و به عنوان آقای آسیا به پیشواز تیمهای والیبال کشورهای عربی برود که سودای توسعه و پیشرفت در سر دارند.
واقعیت را نمیتوان منکر شد. والیبال ایران که تا همین چند سال پیش درخشش چشمگیری در آسیا و حتی جهان داشت، اکنون با کاستیها و ناکامیهای غیرقابل انکاری روبهروست که باعث به خطر افتادن جایگاهش شده است. ضعف در برنامهریزی بلندمدت، عدم توجه کافی و اصولی به استعدادیابی و تیمهای پایه، کاهش حمایت مالی و مدیریتی و تصمیمات پراشتباه، شرایط را چنان بغرنج کرده که انتشار یک خبر میتواند باعث ایجاد نگرانی و دغدغه جامعه والیبال ایران شود. شاید، چون کشورهای عربزبان ثابت کردهاند در مسیر توسعه و پیشرفت ورزش از هیچ هزینهای فروگذار نیستند، درست برخلاف ورزش ایران که یا درحال شعار دادن است یا خوابیدن در باد موفقیتهای قدیمی!
البته میتوان نیمه پر لیوان را هم دید، چراکه این هشدار میتواند فرصتی برای بازنگری در سیاستها، افزایش حمایت مالی و تمرکز بر آموزش و توسعه والیبال پایه باشد. بیتردید، اما اگر ایران نتواند به سرعت در راستای رفع کاستیهای موجود و تقویت ساختارهای والیبال خود اقدام کند، احتمال از دست رفتن جایگاهش در آسیا چندان هم دور از ذهن نیست.
همانطور که فدراسیون جهانی نیز تأیید میکند، تصمیم به رسمیت شناختن اتحادیه والیبال عرب در راستای سیاستهای FIVB مبنی بر گسترش تعاملات منطقهای، تقویت ساختارهای قارهای و توسعه منسجم ورزش والیبال در سراسر جهان است. این اقدام، نقطهعطفی در رشد و توسعه والیبال در کشورهای عربزبان است که تا پیش از این بیشتر بر فوتبال بهعنوان ورزش اصلی منطقه متمرکز بودند. اکنون با تشکیل اتحادیه والیبال عرب، چارچوبی رسمی برای همکاریهای فنی، برنامهریزی رقابتها، آموزش مربیان و توسعه والیبال پایه در سطح منطقهای ایجاد شده است. به همین دلیل هم هست که والیبال ایران با وجود دستاوردهای برجسته در گذشته، نیازمند بازنگری جدی در سیاستها، توسعه زیرساختها و تمرکز بیشتر بر استعدادیابی و آموزش است. تقویت برنامههای داخلی، برگزاری مسابقات سطح بالا و توسعه مربیان و بازیکنان پایه میتواند واکنش مناسبی به این تغییرات منطقهای باشد. در واقع اتفاق رخ داده به همان اندازه که میتواند تلنگر و هشداری جدی باشد، میتواند فرصتی طلایی نیز برای والیبال ایران محسوب شود تا با نوآوری و تلاش، جایگاه خود را حفظ و آن را تقویت کند، چراکه بهرغم تمام موفقیتهای پیشین، والیبال کشورمان این روزها متأسفانه با چالشهایی روبهرو شده که بیتوجهی به آنها، جایگاه ایران را در آسیا به خطر میاندازد، درست شبیه اتفاقی که برای جایگاه جهانی آن رخ داد. اتفاقی که عوامل مختلفی، چون کاهش بودجه، کمبود سرمایهگذاری کافی در توسعه زیرساختها، مدیریت ناکارآمد، برنامه و انتخابهای اشتباه و نادرست و مواردی از این دست در رخ دادن آن تأثیرگذار بودند که باید درصدد برطرف کردن آنها باشیم، آنهم قبل از آنکه کشورهای حاشیه خلیج همیشه فارس گام مؤثری در زمینه توسعه بردارند. در غیر این صورت باید آماده عقب افتادن از آنها در والیبال باشیم، درست مشابه اتفاقی که در فوتبال رخ داده است!