جوان آنلاین: غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی امروز در اولین همایش ملی اخلاق در کشاورزی و غذا، اظهار کرد: اگر بخواهیم بررسی کنیم که در یک جامعه با بخش کشاورزی، اخلاق مدارانه رفتار میشود یا نه باید پایداری محیط زیست، پایداری منابع تولید و منابعی را که در اختیار دارد و استفاده میکند را مورد بررسی قرار دهیم. ما متاسفانه از منابع آب و خاک خود به خوبی استفاده نکردهایم و این درحالیست که باید حتی در مصرف نعمتهایی که به وفور وجود دارند نیز صرفهجو باشیم. در ملل پیشرفته دیگر از ۴۵ درصد منابع تجدید شونده خود استفاده میکنند. با وجود وفور نعمت شاهد صرفهجویی در میان آنها هستیم، اما ما در کشور خودمان از ۸۰ درصد منابع تجدید شونده استفاده میکنیم بنابراین عملکرد اخلاقی نداریم و تا عدالت اجتماعی فاصله بسیاری داریم.
وی تاکید کرد: ما باید در زمینه مصرف نیز اخلاق مدارانه رفتار کنیم چراکه حدود یک سوم محصولات کشلاورزی به دست مصرفکننده نهایی و اصلی نمیرسد و تبدیل به ضایعات میشوند. در مهمانیها و برنامههایی که برگزار میشود اسرافهایی صورت میگیرد که با رعایت اخلاق در این حوزه بخش زیادی از ضایعات کاهش مییابد.
سرانه ضایعات غذایی کشورها
طبق دادههای آماری سرانه ضایعات غذایی در چین ۷۶ کیلوگرم است و این میزان در هند ۵۵کیلوگرم است. از سوی دیگر دادههای آماری بیانگر این است که سرانه ضایعات غذایی در ایالات متحده ۷۳کیلوگرم، در برزیل ۹۴ کیلوگرم، در آلمان ۷۸کیلوگرم، در انگلیس ۷۶کیلوگرم، در روسیه ۳۳کیلوگرم و در فرانسه نیز سرانه ضایعات غذایی ۶۱کیلوگرم برآورد شده است.
نکته قابل تامل اینکه بحث هدر رفت محصولات کشاورزی در ایران نیز بسیار قابل توجه است و سالانه بخش زیادی از آنچه در بخش کشاورزی کشور تولید میشود تبدیل به ضایعات میشود. این در حالی است که کارشناسان عدم دسترسی به تجهیزات، ماشین آلات و دانش روز را اصلیترین دلیل بالا بودن ضایعات میدانند به طوری که گفته میشود یکی از هدرفتهای جدی که به خصوص در بحث محصولات زراعی رخ میدهد در زمان بارگیری و انتقال بار آن هم به دلیل درزگیری نشدن ماشینهای حمل است.
به این ترتیب فرسوده بودن ماشین آلات از یکسو و عدم دسترسی به تجهیزاتی مجهز به تکنولوژیهای روز دنیا خود نقشی حیاتی در بالا بودن ضایعات محصولات کشاورزی و غذایی کشور دارد.
نداشتن برنامه مشخص عامل افزایش ضایعات
قاسم پیشه ور، رئیس اتاق اصناف کشاورزی ایران در اصلیترین عواملی که چنین ضایعاتی با این حجم بالا را رقم میزند گفت: یکی از اصلیترین دلایل این اتفاق، نداشتن برنامه مشخص است؛ یعنی قبل از اینکه کشاورز اقدام به کشت محصولی کند برنامهای وجود ندارد که مشخص کند چه کشاورزی چه محصولی و برای چه بازاری کشت کند؛ به عبارت دیگر به هیج وجه بازارهای هدف مشخص نیست.
رئیس اتاق اصناف کشاورزی ایران در پاسخ به این سوال که چه باید کرد که از حجم و میزان ضایعات کاسته شود نیز گفت: راه برون رفت از این مشکل، شناسنامه دار کردن محصولات است و کشاورز قبل از تولید باید ملزم به گرفتن پروانه باشد. ضمن اینکه در هر مرحله باید بر کار تولید نظارت وجود داشته باشد. کما اینکه تا به امروز ۴۰۰ کشاورز اصالت خود را در سامانه مخصوص در درگاه ملی مجوزها اثبات کرده اند.
ابوالفضل رئوفی، مدیرکل دفتر محیط زیست، توسعه پایدار و امور فناوری وزارت جهاد کشاورزی نیز راه کاهش ضایعات محصولات کشاورزی را فناوری هستهای دانست.