جوان آنلاین: افزایش ظرفیت دانشکده‌های پزشکی راهکاری مؤثر برای مقابله با کمبود پزشکان است. در سال‌های اخیر، بسیاری از کشورها با افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی به دنبال رفع کمبود پزشکان و بهبود دسترسی به خدمات بهداشتی بوده‌اند. از کره جنوبی که با برنامه‌ای بلندپروازانه قصد دارد از سال ۲۰۲۵ ظرفیت دانشکده‌های پزشکی خود را افزایش دهد تا استرالیا که با تمرکز بر مناطق روستایی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین آموزشی تلاش کرده است. تجارب جهانی نشان می‌دهند افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی می‌تواند به بهبود کیفیت و توزیع خدمات بهداشتی کمک کند. کشور‌های آفریقای جنوب صحرایی، بریتانیا و کانادا نیز با اقدامات مشابه به دنبال تأمین نیاز‌های بهداشتی جمعیت‌های خود و کاهش وابستگی به پزشکان خارجی بوده‌اند.
در دهه‌های اخیر، افزایش ظرفیت دانشکده‌های پزشکی به عنوان راهکاری مؤثر برای مقابله با کمبود پزشکان و بهبود دسترسی به خدمات بهداشتی در بسیاری از کشورها مورد توجه قرار گرفته است. این اقدام در پاسخ به نیاز‌های روزافزون جمعیت‌های مختلف و برای ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی صورت می‌گیرد.
کره‌جنوبی: راهی به سوی تعادل
به گزارش روزنامه Korea joongang daily از معتبرترین روزنامه‌های کره جنوبی، این کشور قصد دارد با برنامه‌ای بلندپروازانه از سال ۲۰۲۵ ظرفیت پذیرش دانشکده‌های پزشکی خود را افزایش دهد. هدف این برنامه، جبران کمبود پزشکان به ویژه در زمینه‌های حیاتی مانند کودکان و قلب و عروق و همچنین رفع نابرابری‌های منطقه‌ای است. در حال حاضر، کره جنوبی با نسبت ۲/۲ پزشک به ازای هر هزار نفر، کمتر از میانگین ۷/۳ کشور‌های توسعه‌یافته سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) قرار دارد. با این حال، این طرح با مخالفت‌هایی نیز روبه‌رو شده است. انجمن پزشکی کره (KMA) معتقد است افزایش ظرفیت پذیرش تنها باعث افزایش پزشکان در رشته‌های محبوب مانند پوست و جراحی پلاستیک خواهد شد بدون اینکه مشکل کمبود در مناطق محروم حل شود. این مخالفت‌ها نشان‌دهنده پیچیدگی‌هایی است که در مسیر اجرای چنین برنامه‌هایی وجود دارد.
آفریقای جنوب صحرایی: از کمبود تا خودکفایی
بر اساس تحقیقات منتشر شده در رسانه Allen press در مناطق آفریقای جنوب صحرایی، کشور‌های بسیاری در طول ۱۵ سال گذشته ظرفیت آموزش پزشکی خود را به‌طور چشمگیری افزایش داده‌اند. به عنوان مثال، کنیا تعداد دانشجویان پزشکی دانشگاه نایروبی را سه برابر کرده و اتیوپی از پنج دانشکده پزشکی به چندین دانشکده گسترش یافته است. هدف این کشورها، افزایش تعداد پزشکان آموزش‌دیده محلی برای پاسخگویی به نیاز‌های بهداشتی و کاهش وابستگی به پزشکان خارجی بوده است. چالش‌های اصلی شامل تضمین امکانات آموزشی کافی، استادان و تجربه بالینی برای دانشجویان است. با این حال، این تلاش‌ها نشان‌دهنده تعهد کشور‌های این منطقه به بهبود خدمات بهداشتی و خودکفایی در زمینه تأمین نیروی انسانی است.
بریتانیا: پاسخی به نیاز‌های جمعیت سالمند
بر اساس تحقیقاتی از MSC (شورای دانشکده‌های پزشکی)، بریتانیا با هدف رفع کمبود پزشکان و پاسخگویی به تقاضای فزاینده خدمات بهداشتی برای جمعیت سالمند، برنامه‌ای برای افزایش تعداد دانشجویان پزشکی به میزان ۵ هزار نفر در سال ارائه داده است. این برنامه قرار است تعداد کل فارغ‌التحصیلان را به ۱۴ هزار و ۵۰۰ نفر در سال برساند. افزایش ظرفیت پذیرش تنها بخشی از این برنامه است؛ اطمینان از وجود زیرساخت‌های کافی در مناطق مورد نیاز و تمرکز بر پزشکی عمومی نیز از دیگر جنبه‌های مهم این طرح است. این رویکرد جامع می‌تواند به توزیع بهتر پزشکان و ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی در سراسر کشور کمک کند.
کشور‌های OECD: مسیر افزایش تولید پزشکان
سازمان همکاری اقتصادی و توسعه یا به اختصار (OECD) که به عنوان باشگاه کشور‌های ثروتمند، مرکز پژوهشی، مؤسسه نظارتی و دانشگاه غیر آکادمیک شناخته می‌شود چه اقدامی انجام داده است؟
طی منتشر شدن اسنادی از طرح افزایش ظرفیت پزشکی در سایت OECD iLibrary در کشور‌های عضو OECD، تعداد فارغ‌التحصیلان پزشکی به‌طور پیوسته افزایش یافته است. به گزارش این سایت که به انتشار مجموعه‌ای از اسناد و مطالعات این کشورها می‌پردازد، تعداد دانشجویان پزشکی از ۹۳ هزار نفر در سال ۲۰۰۰ به ۱۱۴ هزار در سال ۲۰۱۰ و سپس ۱۴۹ هزار نفر در سال ۲۰۱۹ افزایش داشته است. کشور‌های ایرلند، دانمارک و لیتوانی بالاترین تعداد فارغ‌التحصیلان پزشکی به نسبت جمعیت را دارند. این افزایش با هدف جایگزینی پزشکان بازنشسته و پاسخگویی به تقاضای روزافزون برای خدمات پزشکی انجام شده است. همچنین این کشورها به بهبود مدیریت مدارس پزشکی، تأمین منابع مالی نوآورانه و مشارکت با بخش خصوصی پرداخته‌اند تا تضمین کیفیت آموزش پزشکی را به همراه داشته باشند.
استرالیا: تمرکز بر مناطق روستایی به استناد تحقیقی انجام شده از سوی سایت
BMC Public Health در استرالیا، افزایش ظرفیت دانشکده‌های پزشکی با تمرکز بر مناطق روستایی موفقیت‌آمیز بوده است. در سال‌های اخیر، استرالیا با افزایش قابل توجه ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی و توسعه برنامه‌های آموزشی متنوع تلاش کرده است به نیاز‌های روزافزون بهداشتی جمعیت خود پاسخ دهد. این اقدامات شامل افزایش تعداد دانشگاه‌های ارائه‌دهنده دوره‌های پزشکی، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین آموزشی مانند آموزش آنلاین و شبیه‌سازی و تشویق دانشجویان به کار در مناطق روستایی و کم‌برخوردار با ارائه مشوق‌های مالی و تسهیلات ویژه است. دولت استرالیا همچنین با افزایش بودجه و حمایت‌های مالی از توسعه زیرساخت‌های آموزشی و درمانی به بهبود کیفیت و کارایی آموزش پزشکی کمک کرده است.
علاوه بر این برنامه‌های تبادل دانشجو و همکاری‌های بین‌المللی با دانشگاه‌ها و مراکز پزشکی برتر دنیا، فرصت‌های بیشتری برای ارتقای مهارت‌ها و تجربیات دانشجویان پزشکی فراهم کرده است. این اقدامات همه‌جانبه نه تنها به افزایش تعداد پزشکان تازه وارد کمک می‌کند، بلکه به بهبود کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی در سراسر استرالیا نیز منجر می‌شود.
ایالت نیو ساوت ولز از یادگیری الکترونیکی و ویدئو کنفرانس برای بهبود ارتباط بین دانشجویان و دانشگاه استفاده کرده است و دانشجویان بیشتری به مناطق روستایی اعزام شده‌اند. این اقدامات نه تنها به افزایش تعداد پزشکان در این مناطق کمک کرده، بلکه کیفیت خدمات بهداشتی را نیز بهبود بخشیده است.
کانادا: برنامه‌های آموزشی در مناطق محروم
در ادامه این تحقیق دانشگاه کوئینز در کانادا تصمیم به افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی خود گرفته است. این دانشگاه برنامه‌ای برای گسترش برنامه آموزشی به مناطق جدید دارد تا دانشجویان برای رشته‌های پزشکی خانوادگی بهتر آماده شوند. این اقدام به ویژه در مناطق روستایی و محروم که نیاز به پزشکان بیشتری دارند، مؤثر خواهد بود.
استفاده از فناوری‌های نوین و آموزش از راه دور
استفاده از فناوری‌های نوین و آموزش از راه دور یکی دیگر از راهکار‌های مؤثر در افزایش ظرفیت آموزش پزشکی بوده است. این روش به ویژه در زمان همه‌گیری کووید- ۱۹ مورد توجه قرار گرفت و به کشورها کمک کرد تا بدون نیاز به زیرساخت‌های فیزیکی گسترده، تعداد بیشتری از دانشجویان پزشکی را آموزش دهند. این رویکرد به کشورها امکان می‌دهد تا با بهره‌گیری از فناوری‌های دیجیتال، بهبود کیفیت آموزش را تضمین کنند و دسترسی به آموزش پزشکی را افزایش دهند.
همکاری‌های بین‌المللی در گزارشی از سایت رسانه‌ای کاخ سفید امریکا
whitehouse. gov برنامه‌های تبادل دانشجو و استاد بین دانشگاه‌های پزشکی در کشور‌های مختلف نیز نقش مهمی در افزایش ظرفیت و بهبود کیفیت آموزش پزشکی داشته‌اند. این همکاری‌ها به بهبود کیفیت آموزش و انتقال دانش بین‌المللی کمک کرده و باعث افزایش ظرفیت دانشکده‌های پزشکی در کشور‌های در حال توسعه شده است. به عنوان مثال، برنامه‌های تبادل بین دانشگاه‌های امریکا و کشور‌های آفریقایی به بهبود زیرساخت‌های پزشکی و افزایش تعداد پزشکان آموزش‌دیده در این کشورها کمک کرده است.
تجارب کشور‌های مختلف نشان می‌دهد افزایش ظرفیت دانشکده‌های پزشکی نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و استفاده از روش‌های نوآورانه است. تضمین زیرساخت‌ها و استادان کافی، هدفگذاری برای رفع نابرابری‌های منطقه‌ای و برنامه‌ریزی برای نیاز‌های بلندمدت بهداشتی از جمله مواردی هستند که در این مسیر باید مورد توجه قرار گیرند. هر کشور با توجه به چالش‌ها و نیاز‌های خاص خود، رویکردی منحصر به فرد را اتخاذ کرده است. این تجارب موفق نشان می‌دهد با برنامه‌ریزی مناسب و استفاده از راهکار‌های مختلف می‌توان به بهبود خدمات بهداشتی و افزایش تعداد پزشکان در سراسر جهان دست یافت.
