جوان آنلاین: مأموریت آپولو ۱۱ در جولای ۱۹۶۹ میلادی یعنی ۵۵ سال پیش جهشی بزرگ برای بشریت محسوب میشود، اما از آن زمان به این سو ناسا نتوانسته است شاهکار قابل توجه خود در اعزام افراد به سطح ماه را بهبود و ارتقا بخشد. در مأموریت موفقیتآمیز آپولو ۱۱ «نیل آرمسترانگ» و «باز آلدرین» دو فضانورد امریکایی در ۲۰ جولای ۱۹۶۹ میلادی به سطح ماه رسیدند. ۱۰ مرد امریکایی دیگر نیز روی ماه قدم زدند و پرچمها و ردپایی را در غبار ماه برجای گذاشتند، اما برنامه آپولو پس از آخرین مأموریت در سال ۱۹۷۲ پیش از موعد تعیین شده لغو شد. از آن زمان به این سو هیچ فضانوردی به ماه بازنگشته، اما علت آن چه بوده است؟
به گزارش فرارو به نقل از دیلی میل، این روزنامه برای یافتن پاسخ این پرسش با کارشناسان صحبت کرده است. مشهور است دستاورد امریکا در اعزام انسان به سطح ماه در ژوئیه ۱۹۶۹ اوج «مسابقه فضایی» با اتحاد جماهیر شوروی بود. در اوایل دهه ۱۹۶۰ میلادی آن دو ابرقدرت کاوشگرهای فضایی را به سطح ماه پرتاب کرده بودند. اولین کاوشگری که موفق به فرود موفقیتآمیز شد لونا ۹ اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۶۶ بود، اما هدف نهایی آنان پا گذاشتن فضانوردانشان روی سطحماه بود.
ناسا پس از آپولو ۱۱ در پنج نوبت دیگر انسانها را به فضا اعزام کرد؛ مأموریتی که با آپولو ۱۷ در سال ۱۹۷۲ به پایان رسید. در این میان مأموریت آپولو ۱۳ ناموفق بود. با این وجود، از آن زمان نه ناسا و نه روسها و هیچ آژانس فضایی دیگری در سراسر جهان حتی تلاشی برای بازگشت کاوشگرهای سرنشیندار به ماه نکردهاند.
پایان رقابتها
دکتر مارتین الویس، اخترفیزیکدان ارشد در مؤسسه اسمیتسونین میگوید یک دلیل کلیدی وجود دارد که چرا ناسا برنامه آپولو را متوقف کرد. او میگوید: «ایالات متحده در مسابقه پیروز شده بود و جنگ ویتنام هزینه زیادی برایش به همراه داشت و سفر به ماه به قول باز آلدرین «ویرانی باشکوه» به نظر میرسید، بنابراین به نظر نمیرسید پیگیری مأموریت ماه فایدهای داشته باشد.»
پیتر رید، استاد فیزیک در دانشگاه آکسفورد میگوید دلیل اصلی عدم بازگشت انسان به ماه عمدتاً سیاسی بوده است. او میگوید: «زمانی که امریکاییها نشان دادند میتوانند افراد را به سلامت روی ماه فرود آورند و آنان را به زمین بازگردانند اتحاد جماهیر شوروی اساساً علاقه خود را برای ادامه رقابت از دست داد. در واقع برنامه آپولو در دهه ۱۹۷۰ به دلیل کاهش علاقه عمومی به مأموریت کاوشگرهای سرنشین دار برای سالهای بعد ادامه نیافت و کوتاهمدت بود. به نظر میرسد علاقه دوباره به فرود انسانها در حال حاضر با هدف بهرهبرداری از ماه و استفاده از آن به عنوان ایستگاهی برای رفتن به مریخ است.»
سفری که نمیارزد
آنا لنا کیونیکسن، استاد بخش مهندسی کالج دانشگاه اوستفولد در نروژ هزینههای بالای مورد نیاز برای انجام مأموریت ماه را مقصر اصلی در عدم تداوم آن میداند. در زمان برنامهریزی مأموریت آپولو آن پروژه حدود ۳۵۵ میلیون دلار (معادل ۳ میلیارد دلار امروز) هزینه به همراه دشت، اما امروز یک مأموریت اعزام کاوشگر سرنشین دار به ماه ۲۸ میلیارد دلار هزینه به همراه خواهد داشت. پروفسور کیونیکسن میگوید: «شما باید هدفی برای رفتن به آنجا داشته باشید که خرج کردن مبالغ هنگفت پول را توجیه کند.»
روباتها تواناتر از انسانها
علاوه بر این، مشخص شد یک کاوشگر فضایی متحرک میتواند بخشهایی از ماه را به طور مؤثرتری در مقایسه با فرود کاوشگر سرنشین دار در یک نقطه بررسی کند.
دکتر الویس میگوید: «پس از سالها مأموریتهای علمی جدید نشان دادند ماه بسیار متنوعتر و جالبتر از برداشت اولیه ما است.»
البته ناسا در نهایت قصد دارد تا با جانشین برنامه آپولو به نام «آرتمیس» که برگرفته از نام الهه اساطیری یونانی ماه است به ماه بازگردد. در اولین مأموریت «آرتمیس ۱» فضاپیمای بدون سرنشین در اواخر سال ۲۰۲۲ به دور ماه اعزام شد و به زمین بازگشت در حالی که مأموریت بعدی کاوشگر همراه با سرنشین در همان مسیر با نام «آرتمیس ۲» ظاهراً قرار است سال آینده انجام شود.
ناسا میگوید تا سپتامبر ۲۰۲۶ دیگر انسانی را به سطح ماه اعزام نخواهد کرد اگرچه برخی کارشناسان بر این باورند که مأموریت «آرتمیس ۳» بار دیگر به تعویق خواهد افتاد. برخلاف آپولو مأموریت آرتمیس در نهایت ایجاد یک پایگاه دائمی و «حضور انسانی پایدار» با زیرساختها خواهد بود.
رقابتها باز هم آغاز خواهد شد؟
توماس هرزیگ، مدیرعامل شرکت معماری فضایی Pneumocell در اتریش، فکر میکند علاقه مجدد برای بازگشت به ماه از سوی کشورهایی مانند چین میتواند باعث آغاز مسابقه فضایی بعدی شود. با این وجود، این بار مسابقه فضایی متفاوت خواهد بود: اعزام انسان به مناطق جدیدی از ماه و ایجاد تمدن مناسب در آنجا برای قابل سکونت کردن سیاره ماه برای انسانها.
هرزیگ در ادامه میافزاید: «با ورود چین به عرصه فضایی یک رقیب جدید قوی و جاه طلب در این حوزه ظاهر شده است. بودجه ناسا در سال ۱۹۷۲ میلادی به شکل چشمگیری کاهش یافت و دیگر هیچ علاقه سیاسی برای مأموریتهای همراه با سرنشین بیشتر به ماه یا حتی ساخت یک پایگاه ماه وجود نداشت. این وضعیت ممکن است اکنون تغییر کند.»