جوان آنلاین: یکی از مزیت‌های اصلی حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در بخش نفت و گاز، توانایی آن‌ها در ارائه راهکار‌های نوآورانه و فناوری‌های پیشرفته است. این شرکت‌ها درک عمیقی از صنعت دارند و قادر به توسعه راه‌حل‌های پیشرفته هستند که به کارایی و بهره‌وری این بخش کمک می‌کند. صنعت نفت و گاز ایران با بهره‌گیری از تخصص خود توانسته است بر چالش‌ها فائق آید و به رشد قابل توجهی دست یابد.
تحریم فروش تجهیزات و اقلام راهبردی صنایع مختلف از بخش‌های نفت و گاز تا زنجیره ارزش فولاد، یکی از راهبرد‌های مهم غرب علیه ایران بود که با جدیت به اجرا گذاشته شد، به ویژه صنعت نفت و گاز ایران که بخش زیادی از بودجه کشور را تشکیل می‌دهد، هدف قرار گرفت. بر اثر این اقدام، هزینه تولید در کشور به میزان زیادی افزایش یافت. همچنین با اعمال تحریم‌های جدید، تهیه اقلام راهبردی فرایند تولید صنایع نفت و گاز نظیر کمپرسورها، پمپ‌ها، شیر‌های کنترلی، رآکتور و کاتالیست‌ها به ایران فروخته نشد که بر مشکلات ما افزود.
در واکنش به این تحریم‌ها، دولت سیزدهم سیاست اتکا بر توان داخلی کشور را به اجرا گذاشت. بر اثر این سیاست، توانستیم نیاز‌های صنایع را برطرف کنیم و ضمناً بازارسازی برای دانش‌بنیان‌ها داشته باشیم، بنابراین اگرچه تحریم‌ها به طور کلی امری مذموم هستند، اما ناخواسته به فرصتی برای‌مان تبدیل شدند تا به سمت خوداتکایی گام‌های بلندتری برداریم. شرکت‌های دانش‌بنیان نقشی حیاتی در توسعه و رشد بخش نفت و گاز ایران داشته‌اند. این شرکت‌ها از طریق راه‌حل‌های نوآورانه، تلاش‌های بومی‌سازی و استراتژی‌های گسترش بازار، به توسعه اقتصادی و پایداری کمک کرده‌اند، با این حال ادامه حمایت و ارتقای نقش شرکت‌های دانش‌بنیان به منظور بهره‌برداری کامل از ظرفیت آن‌ها و به حداکثر رساندن منافعی که می‌توانند برای این بخش و کشور به همراه داشته باشند، حائز اهمیت است.
یکی از مزیت‌های اصلی حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در بخش نفت و گاز، توانایی آن‌ها در ارائه راهکار‌های نوآورانه و فناوری‌های پیشرفته است. این شرکت‌ها درک عمیقی از صنعت دارند و قادر به توسعه راه‌حل‌های پیشرفته هستند که به کارایی و بهره‌وری این بخش کمک می‌کند. صنعت نفت و گاز ایران با بهره‌گیری از تخصص خود توانسته است بر چالش‌ها فائق آید و به رشد قابل توجهی دست یابد. علاوه بر این، شرکت‌های دانش‌بنیان نقش مهمی در بومی‌سازی تجهیزات و فناوری‌ها در بخش نفت و گاز ایفا کرده‌اند. این صنعت با مشارکت با این شرکت‌ها توانسته است اتکای خود را به تأمین‌کنندگان خارجی کاهش و توانمندی‌های داخلی را توسعه دهد. این استراتژی بومی‌سازی نه تنها بخش نفت و گاز کشور را تقویت، بلکه فرصت‌های شغلی ایجاد، کارآفرینی محلی را تقویت و به رشد کل اقتصاد کمک می‌کند.
شرکت‌های دانش‌بنیان علاوه بر نقش خود در توسعه و بومی‌سازی فناوری، به گسترش بازار‌های صادراتی ایران در بخش نفت و گاز نیز کمک کرده‌اند. این شرکت‌ها از طریق تخصص و مشارکت استراتژیک خود به صنعت کمک کرده‌اند تا بازار‌های جدید را کشف کند و حجم صادرات خود را افزایش دهد. این امر نه تنها باعث ایجاد درآمد اضافی برای این بخش شده، بلکه ثبات اقتصادی کشور را با تنوع بخشیدن به سبد صادراتی آن افزایش داده است.
همچنین حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در بخش نفت و گاز به افزایش بهره‌وری منجر شده است. این شرکت‌ها فرایندها، فناوری‌ها و سیستم‌های مدیریتی نوآورانه‌ای را معرفی کرده‌اند که عملکرد کلی صنعت را بهبود بخشیده است. این امر به افزایش سطح تولید، کاهش هزینه‌ها و افزایش سودآوری هم برای شرکت‌ها و هم برای کشور منجر شده است. علاوه بر این، شرکت‌های دانش‌بنیان در توسعه سرمایه انسانی در بخش نفت و گاز نقشی اساسی داشته‌اند. این شرکت‌ها با تمرکز بر تحقیق و توسعه، محیط مساعدی را برای انتقال دانش و توسعه مهارت ایجاد کرده‌اند. این موضوع نه تنها توانایی‌های نیروی کار را افزایش داده، بلکه به رشد کلی صنعت نیز کمک کرده است، با این حال به رغم مشارکت چشمگیر شرکت‌های دانش‌بنیان در بخش نفت و گاز، هنوز چالش‌هایی وجود دارد که باید به آن‌ها رسیدگی شود. یکی از چالش‌های اصلی دسترسی محدود به منابع مالی و فرصت‌های سرمایه‌گذاری است. بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان برای تأمین بودجه کافی برای تحقیق و توسعه، کسب فناوری و توسعه تلاش می‌کنند، بنابراین ایجاد یک اکوسیستم حمایتی که سرمایه‌گذاری را تشویق و به این شرکت‌ها کمک مالی می‌کند، برای دولت و ذی‌نفعان مربوط بسیار مهم است. علاوه بر این، نیاز به تقویت بیشتر همکاری بین شرکت‌های دانش‌بنیان و صنعت نفت و گاز وجود دارد. در حالی که پیشرفت قابل توجهی در این زمینه حاصل شده است، هنوز جای پیشرفت وجود دارد. همکاری نزدیک‌تر می‌تواند به هم‌افزایی و منافع متقابل بیشتر و همچنین استفاده کارآمدتر از منابع منجر شود.
استفاده حداکثری از دستاورد‌های دانش‌بنیانی
در جهت توسعه بخش نفت و خنثی‌سازی تحریم‌ها
محمدصالح جوکار، رئیس کمیسیون «شورا‌ها و امور داخلی کشور» در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با «جوان» ضمن اشاره به این موضوع که طی سال‌های اخیر مجلس اهتمام ویژه‌ای در راستای حمایت از دانش‌بنیان‌ها و ایجاد بستری برای فعالیت آن‌ها داشته است، تصریح کرد: قوانین خوبی در این راستا در مجلس مصوب شد و زمینه برای شکوفایی ظرفیت‌های نخبگانی کشور به وجود آمد.
وی ادامه داد: زیرساخت‌های لازم برای حمایت از دانش‌بنیان‌ها را در قانون جهش تولید دانش‌بنیان در مجلس پیش‌بینی کرده‌ایم. اجرای کامل این قانون از سوی دولت سیزدهم و وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های مربوط با توجه به تکالیفی که برای‌شان پیش‌بینی شده بود، توانست کشور را به نتایج خوبی برساند. رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شورا‌ها در مجلس خاطرنشان کرد: دستگاه‌های مختلف به استفاده از دستاورد‌های دانش‌بنیان‌ها پرداختند و زمینه را برای فعالیت این شرکت‌ها بیش از پیش فراهم کردند تا جایی که این شرکت‌ها امروز در زمینه صادرات نیز فعالیت می‌کنند و برای کشور ارزآوری دارند. جوکار در خصوص این موضوع که به گفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت نفت طی دو سال گذشته بیشترین استفاده از دستاورد‌های دانش‌بنیانی را داشته است، تصریح کرد: این خبر بسیار خوبی است. اگر قصد داریم به پیشرفت صنعتی و اقتصادی دست پیدا کنیم، باید تمامی وزارتخانه‌ها همین روش را در دستور کار قرار دهند و به استفاده حداکثری از محصولات دانش‌بنیان و تولید بار اول در کشور مبادرت کنند. وی ادامه داد: استفاده از دستاورد‌های دانش‌بنیانی در کشور راهکاری در راستای خنثی‌سازی تحریم‌هاست. از آنجا که آخرین دور تحریم‌ها علیه کشورمان تحریم‌های صنعتی بود، این سیاست می‌تواند بسیار کارساز باشد. به طور مثال، پیشرفت‌هایی که در زمینه کاهش گاز فلر سوزانده‌شده در کشور بر اثر دستاورد‌های دانش‌بنیانی به دست آورده‌ایم، بسیار کمک‌کننده هستند و صرفه‌جویی ارزی خوبی را برای‌مان رقم می‌زنند. رئیس کمیسیون امور داخلی و شورا‌های کشور در مجلس خاطرنشان کرد: دستاورد‌های دانش‌بنیانی که یک نمونه آن را در زمینه کاهش گاز فلر سوزانده‌شده شاهد هستیم، کمک فراوانی به حفظ داشته‌های کشور و استفاده از ظرفیت‌های موجود می‌کند. این سیاست‌ها باید با جدیت دنبال شود تا کشور از مزیت‌های بی‌حدوحصرش بهره‌مند شود.
جوکار در پایان تأکید کرد: واقعیت این است که غرب و امریکا در تلاش بودند از طریق تحریم‌های صنعتی که به ویژه علیه صنعت نفت و گاز کشور تحمیل کردند، اقتصاد کشور را مختل کنند، اما توانستیم در سایه سیاستگذاری‌های صحیح به فعالیت خود ادامه دهیم، حتی به صدور خدمات فنی و مهندسی به کشور‌های دیگر پرداختیم و زمینه ارزآوری را برای کشور مهیا کردیم.
