جوان آنلاین: حسین روزبهانی، دکترای روانشناسی و استاد دانشگاه با اعتقاد به اینکه بیشترین الگوبرداری تربیتی فرزندان از مادرشان است و مدل شخصیتیشان از او شکل میگیرد به «جوان» میگوید: مادران باید رفتارها و عملکرد مناسبی را در سبک فرزندپروری و تربیت فرزندان داشته باشند. اگر بخواهیم فرزندان، رفتار درستی داشته باشند باید رفتار درستی را از والدین به خصوص مادر ببینند که این موضوع، همان الگوبرداری مشاهدهای است.
دکتر روزبهانی بر حضور با کیفیت مادر در سه سال ابتدایی زندگی کودک تأکید میکند و میافزاید: کودکان تا هشت ماهگی اطرافیان را به یک شکل میبینند، اما از هشت ماهگی پدر و مادر را میشناسند، اما بیشتر میخواهند کنار مادر باشند. از هشت ماهگی تا ۱۲ ماهگی اضطراب جدایی شکل میگیرد تا سه سالگی. اگر مادر در این مدت حضور نداشته باشد برای فرزند اضطراب جدایی ایجاد میشود که هم نشانههای جسمی دارد و هم روانی و بیشترین نشانه در سن هفت سالگی زمانی که میخواهد به مدرسه برود دیده میشود.
این دکترای روانشناس درباره عواقب دوری مادر در این مدت میگوید: اگر دلبستگی ایمن فرزند در سه سال اول زندگی شکل نگیرد او یک شخصیت وابسته پیدا میکند و دلبستگی او ناایمن میشود. ترس از طرد شدن پیدا میکند و در آینده هم ترس از رها شدن و رهاشدگی دارد. حال اگر این نیاز با محبت و حمایت مادر برطرف شود این طرحواره رهاشدگی رنگ میبازد. پس حضور مادر تا این حد کنار کودک ضروری است. کودکانی که دچار آسیب رهاشدگی هستند کودکانی بودهاند که مادرانشان یا حضور نداشتند یا حضورشان صرفاً فیزیکی بوده و آغوش گرمی برای آن کودک نبوده است.
روزبهانی درباره وضعیت مادران شاغل در قبال فرزندان خردسال میگوید: تأکید عمومی این است که مادران تا سه سالگی کنار فرزند یا فرزندانشان حضور داشته باشند و اگر این امکان برای مادران شاغل فراهم نباشد کیفیت حضور آنان بسیار اهمیت پیدا میکند. به مادران شاغل توصیه میشود تلاش کنند در صورت امکان فرزندشان را به مهدکودکی که نزدیک محل کار است بسپارند تا در روز چند بار به او سر بزنند. اگر این امکان فراهم نبود در مدتی که منزل هستند سعی کنند حضور با کیفیتی داشته باشند و نبودنهایشان را با محبت جبران کنند.
این استاد دانشگاه به نقش پدر در حمایت از مادران تأکید میکند و اظهار میدارد: مرد باید نقش مکمل و کمک کننده را ایفا کند چراکه زن یک نیرو و انرژی مشخصی دارد. این فکر اشتباهی است که مرد فکر کند فقط کار بیرون با اوست چراکه این تفکر مادر را کمکم به سمت افسردگی پیش میبرد. او وقتی صبح تا شب کار میکند و کسی او را نمیبیند دچار افسردگی و سندرم خستگی مزمن میشود. مادر نقش اصلی تربیت فرزندان را بر عهده دارد، اما این کار به تنهایی سخت است، بنابراین نقش پدر هر چند کمرنگ، اما مؤثر است.» دکتر روزبهانی با اعتقاد به اینکه احترام والدین به یکدیگر مقابل فرزندان بهترین الگوی تربیتی و از هر آموزشی مؤثرتر است میافزاید: کودک باید از همان سنین کودکی احترام والدین به یکدیگر را مشاهده کند تا رفتار مناسبی را در بزرگسالی و زندگی شخصی خودش داشته باشد. از طرفی اگر والدین به تفاوتهای زن و مرد آشنا باشند رفتار مناسبتری مقابل فرزندان خواهند داشت. مثلاً زنها دوست دارند دیده شوند و به آنها محبت آنی شود. مردها دوست دارند تأیید شوند و حرف آخر را بزنند. البته نه اینکه نظر نگیرند، ولی دوست دارند حرف آخر را بزنند و اقتدارشان حفظ شود. این حرمت قائل شدن، احترام فرزندان به والدین را در آینده به دنبال خواهد داشت.