به گزارش جوان آنلاین به نقل از ایرنا، هرچند بارش ۱۱ دقیقه‌ای منجر به سیل ۲۸ تیر ۱۳۹۴ روستای سیجان واقع در حاشیه جاده کرج – چالوس که سبب فوت هشت نفر و نابودی ۱۰۰ دستگاه خودرو سبک و سنگین شد یکی از شگفتی‌های خشم طبیعت در آن سال به شمار می‌رود، اما شگفتی دیگر این محدوده جغرافیایی نیز بارش تندری ۱۸ خرداد ۱۴۰۲ است که ویرانی فراوان در بخش جاده ای، سد و مکان‌های پذیرایی مسیر به وجود آورد.
روز‌های پایانی هر هفته و ایام تعطیل سال، ترافیک سنگین و پرحجمی در جاده گردشگری کرج – چالوس حکمفرماست که کوچکترین حادثه می‌تواند فاجعه‌ای بزرگ را رقم بزند، اما در رخداد سیل ۱۸ خرداد جاری به لطف پروردگار و امداد و نجات و تخلیه سریع مسافران از محدوده سیلابی، کمترین آسیب را از حیث انسانی داشته است هر چند که تاکنون فقط ۲ مفقودی گزارش شده است.
این سیل حجم بالای مخروطه‌ها و رسوبات را به داخل تونل‌ها و جاده کرج – چالوس و سد کرج انتقال داد و بیش از ۵۰ دستگاه خودرو گردشگران خسارات کلی و جزیی دیدند، اما سرعت عمل خارج کردن مردم از دایره خطر در همان لحظات اولیه حادثه توسط دستگاه‌های اجرایی و امدادی از فاجعه انسانی جلوگیری کرد.
گرفتار شدن بیش از ۶۰۰ دستگاه خودرو با بیش از یک هزار و ۲۰۰ نفر در محدوده تونل‌های یک تا پنج جاده کرج – چالوس موضوعی نیست که آن را در یک شرایط بحرانی ساده انگاشت ضمن آنکه احداث یک مسیر اضطراری آن هم در دل یک پرتگاه در کمتر از سه ساعت کاری بزرگ در نوع خود تلقی می‌شود.
اما آنچه در این چند روز باید به آن توجه داشت، ابعاد و زوایای پیدا و پنهان سیل ویرانگر است که تخریب جاده تنها بخشی از ابعاد آشکار آن به شمار می‌رود.
انسداد خروجی سد کرج در برهه تنش آبی
سد امیر کبیر کرج یکی از منابع تامین آب ساکنان ۲ کلانشهر تهران و کرج به شمار می‌رود که سیل و رسوبات نفس آب را بند آورد و خروجی آب سد به کمترین مقدار خود در طول تاریخ ساخت آن رسید.
ریزش کوه و انتقال رسوبات به دهانه خروجی سد و رودخانه کرج به عاملی برای قطع جریان آب در پایین دست انجامید ضمن آنکه مسیر انتقال ماشین آلات و تجهیزات برای گشودن دریچه سد خود مشکلی مضاعف بود.
این حادثه در زمانی رخ داد که استان‌های تهران و البرز به دلیل کاهش میزان بارش‌های سال آبی جاری با تنش آبی مواجه شده و برخی مناطق مانند کمالشهر کرج قبل از وقوع حادثه سیل جاده چالوس با مشکل کم آبی دست و پنجه نرم می‌کردند.
با این وجود در این چند روز بخشی از ساکنان ۲ کلانشهر تهران و کرج دچار قطعی و مشکل افت فشار آب شدند و می‌بایست بحران آب به شکل دیگری مدیریت می‌شد که گروه‌های جهادی با تانکر‌های سیار وارد عمل شدند.
توزیع آب بسته بندی شده و تانکری از نخستین لحظات پس از حادثه سیل جاده کرج – چالوس در البرز و تهران آغاز شد و در کنار آن از سایر ذخایر آبی زیرزمینی و سطحی مانند افزایش برداشت از سد طالقان برای کاهش بحران بهره گرفته شد.
در این شرایط بحرانی آنچه کمتر مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت تلاش خستگی ناپذیر و شبانه روزی گروه‌های مهندسی وزارت نیرو و شرکت آب منطقه‌ای البرز در حدود ۳۰۰ متر پایین دست جاده کرج - چالوس و سد کرج در داخل دره عمیق بود که در حال باز کردن مسیر برای رسیدن به دریچه مسدود شده سد امیر کبیر بودند.
تیم‌های فنی و مهندسی وزارت نیرو و سایر دستگاه‌های اجرایی خود را با مشقت فراوان به دریچه سد رساندند و در نهایت پس از چند روز تلاش مجرای آب را گشودند، اما سیل جاده چالوس نه تنها سد امیر کبیر بلکه رودخانه کرج هم از خشم آن در امان نماند و بخش‌هایی از این رودخانه براثر انباشت رسوبات مسدود شد؛ با این وجود لایروبی رودخانه گوشه دیگر از کاراست که همچنان در برخی نقاط ادامه دارد.
مشکل دیگر اینکه ورود گل ولای به داخل رودخانه کرج سبب کدورت بالای آب شد و شاخص کدورت به بالای عدد ۳۰ هزار رسید که به رغم گشایش خروجی سد، هدایت آب گل آلود به تصفیه خانه‌ها بر مشکلات می‌افزود و به همین دلیل هدایت آب به داخل تصفیه خانه‌ها تاحدودی زمانبر شده است که طی چند ساعت آینده مشکل برطرف می‌شود.
آب خروجی سد کرج پس از پیمودن مسیری به طول حدود ۱۵ کیلومتر به آبگیر بیلقان در شمال شرقی شهر کرج می‌رسد و از آنجا به ۲ بخش تقسیم می‌شود، بخشی از آب به سوی تصفیه خانه کن تهران و بخش دیگر به سمت تصفیه خانه کرج جریان می‌یابد.
۲۵ درصد آب شرب مردم استان البرز از ۲ سد کرج و طالقان تامین می‌شود و ۷۵ درصد مابقی از محل چاه‌های آب است.
تلاش برای گشایش جاده
جاده کرج - چالوس که در جریان سیل اخیر بیش از ۲۰ کیلومتر آن در نقاط مختلف مسیر دچار آسیب یا انباشت رسوب شده است از همان لحظات اولیه پس از وقوع سیل عملیات تخلیه رسوب و ترمیم خرابی‌ها توسط گروه‌های فنی و مهندسی با کمک ماشین آلات راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان‌های البرز، قم، مازندران، قزوین، تهران و سایر مناطق کشور آغاز شد.
بیش از ۱۰۰ دستگاه ماشین آلات سنگین و نیمه سنگین در حال انتقال رسوبات به خارج جاده و ترمیم مسیر هستند، تونل شماره ۲ این جاده که به ۲ قسمت الف و ب تقسیم شده است، بیشترین حجم رسوب گرفتگی را داشته به طوریکه دهانه شمالی این تونل تا نزدیک سقف انباشت از رسوبات فرا گرفت.
این جاده نیز در پیچ شاندیز دچار آسیب کلی شده و دره‌ای به طول بیش از ۲۰۰ و ارتفاع ۴۰ متر به وجود آمده و جاده به طور کامل قطع شده است، اما گشودن مسیر اضطراری در لحظات اولیه پس از وقوع سیل به کمک مردم و تیم‌های امدادی آمد.
اکنون تلاش‌ها براین است تا ضمن تخلیه رسوبات از داخل تونل‌ها، نقاط قطع شده جاده کرج – چالوس ترمیم و مسیر برای رفت وآمد خودرو‌ها باز شود.
به گفته معاون وزیر راه و شهرسازی و رییس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کشور، ترمیم خرابی‌های این جاده در زمان کنونی ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد، اما در مجموع ایمن سازی جاده کرج - چالوس نیازمند تامین یک هزار میلیارد تومان اعتبار است.
داریوش امانی روز گذشته در حاشیه بازدید از نقاط حادثه دیده جاده کرج – چالوس گفت: پیش بینی می‌شود تا اواخر هفته آینده این جاده بر روی سفر‌های مردم گشوده شود.
وی با اشاره به اینکه با تلاش و ادامه فعالیت نیرو‌های راهداری امیدواریم تا پایان هفته آینده این محور بازگشایی شود، افزود: بیشترین حجم مصالح و گل و لای در محدوده تونل ۲ جاده کرج – چالوس انباشته شده است و در برخی نقاط ارتفاع مصالح حتی به پنج متر هم می‌رسد.
پاکسازی ۸۰ درصد مسیر
"رضا اکبری" معاون سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کشور هم روز چهارشنبه ۲۴ خرداد ماه در حاشیه بازدید از جاده کرج - چالوس اعلام کرد که ۸۰ درصد مسیر با تلاش راهداران پاکسازی و گشوده شده است.
وی ادامه داد: برنامه‌های متفاوتی برای بازسازی و مرمت جاده کرج - چالوس در دستور کار داریم.
همچنین علی زندی فر مدیرکل راهداری و حمل ونقل جاده‌ای استان البرز نیز از بازگشایی هشت نقطه آسیب دیده در محور کرج – چالوس خبر داد و گفت: تیم‌های فنی و مهندسی از استان‌های البرز، تهران، قزوین و سایر مناطق کشور در یک اقدام هماهنگ و سریع در حال بازگشایی مسیر کرج – چالوس هستند.
وی ادامه داد: برای شتاب بخشی در گشایش مسیر، تیم‌های راهداری در سه نوبت کاری و به صورت شبانه روزی عملیات تخلیه رسوبات و ترمیم جاده کرج – چالوس را دنبال می‌کنند.
در این میان جمعیت هلال احمر، اورژانس، آتش نشانی و شهرداری کرج، سپاه، بسیج، ارتش، مدیریت بحران استانداری البرز و سایر دستگاه‌های اجرایی برای گشودن جاده کرج – چالوس و پاکسازی رودخانه کرج از رسوبات پای کار آمده اند که مسوولان کشوری از جمله وزارت راه وشهرسازی، وزارت نیرو و سایر وزارتخانه‌ها به همراه استاندار البرز به طور مستمر عملیات بازگشایی کامل مسیر و زدودن آثار سیل مخرب پنجشنبه ۱۸ خرداد ماه را رصد و نظارت می‌کنند.
در نهایت اینکه پیوستگی کار جهادی و تقسیم وظایف توسط دستگاه‌های اجرایی سرعت عمل را برای امداد رسانی در سه بخش مردمی، جاده‌ای و آبرسانی بالا برده است و روز‌های خوبی را برای خدمت به ساکنان حاشیه جاده چالوس و گردشگران نوید می‌دهد.
بیش از ۵۰ روستا با جمعیتی حدود ۶۰ هزار نفر در بخش آسارا واقع در حاشیه جاده کرج - چالوس وجود دارد.
