رهبر معظم انقلاب در هر مراسم وصلتی که عقد را جاری کردند سفارشهای ارزندهای نیز به زوجین نمودند که بهراستی یک راهنمای جامع برای زوجین جوان است. گزیدهای از زیباترین سفارشها و بیانات را در ادامه میآوریم.
ازدواج را آسان کنید
به پدرها و مادرها تذکر میدهم؛ من خواهش میکنم و تقاضا میکنم از شماها که یک خرده امکانات ازدواج را آسان کنید. پدر و مادرها سختگیری میکنند؛ هیچ سختگیری لازم نیست. بله، یک مشکلات طبیعی وجود دارد- مسئله مسکن، مسئله شغل و از این مسائل- لکن «اِن یَکونوا فُقَرآءَ یُغنِهِمُ اللهُ مِن فَضلِه»؛ خب، این قرآن است. ممکن است جوان، الان هم امکانات مالی مناسبی نداشته باشد، اما انشاءالله بعد از ازدواج خدای متعال گشایش میدهد. ازدواج جوانها را متوقف نکنند؛ من خواهش میکنم که پدرها و مادرها به این مسئله توجه کنند. ۲۰/۴/۱۳۹۴
واسطه وصلتها شوید
یکی از مسائل مهم این است که رسم خواستگاری رفتن و وساطت کردن برای ازدواج دخترها، متأسفانه کمرنگ شده؛ این چیز لازمی است. افرادی هستند- سابقها همیشه معمول بود، حالا هم با کثرت نسل جوان در جامعه ما، باید این رواج داشته باشد- پسرهایی را میشناسند، به خانواده دختر معرفی میکنند؛ دخترهایی را میشناسند، به خانواده پسر معرفی میکنند؛ تسهیل میکنند و آمادهسازی میکنند ازدواج را؛ این کارها را بکنند. ۲۰/۴/۱۳۹۴
نسبت به ازدواج بیتفاوت نباشید
مسئله ازدواج جوانها مسئله مهمى است. من از این بیم دارم که نگاه بى تفاوت نسبت به مسئله ازدواج- که متأسفانه امروز کم و بیش این نگاه بى تفاوت وجود دارد- در آینده تبعات سختى را براى کشور به وجود بیاورد. خب، حالا شما مسئله سربازى را مطرح کردید؛ به نظر من، سربازى مسئله مشکلى نیست؛ میشود در آن زمینه هم فکر کرد، کار کرد؛ راهحل مشکل سربازى به عنوان یک مانع در امر ازدواج، این نیست که ما مدت زمان سربازى را کوتاه کنیم؛ میتوان شیوه هاى دیگرى را به کار گرفت؛ لکن این یک مسئله است. انگیزه براى ازدواج، باید تبدیل بشود به یک اقدام عملى؛ یعنى ازدواج باید تحقق پیدا بکند. اینکه خداى متعال میفرماید: اِن یَکونوا فُقَرآءَ یُغنِهِمُ اللهُ مِن فَضلِه، این یک وعده الهى است؛ ما باید به این وعده، مثل بقیه وعده هاى الهى که به آن وعدهها اطمینان میکنیم، اطمینان کنیم. ازدواج و تشکیل خانواده، موجب نشده است و موجب نمیشود که وضع معیشتى افراد دچار تنگى و سختى بشود؛ یعنى از ناحیه ازدواج کسى دچار سختى معیشت نمیشود؛ بلکه ازدواج ممکن است گشایش هم ایجاد کند. ۱/۵/۱۳۹۳
باید کاری کرد...
چرا سن ازدواج در کشور ما بالا رفته؟ مگر جوان ۱۷ ساله، ۱۸ ساله، ۱۹ ساله، احتیاج ندارد به اطفای نیاز جنسی و غریزه جنسی؟ ما باید به این فکر کنیم. خب، از آنطرف میگویند که اینها خانه ندارند، شغل ندارند، درآمد ندارند؛ ببینیم چگونه میشود کاری کرد که همه اینها با هم جمع بشود. ما نباید تصور بکنیم که حتماً بایستی یک نفری یک خانه مِلکی داشته باشد، یک شغل درآمدداری داشته باشد، بعد ازدواج بکند؛ نه، اِن یَکونوا فُقَرآءَ یُغنِهِمُ اللهُ مِن فَضلِه؛ این قرآن است [که]با ما دارد اینجور حرف میزند. ۶/۸/۱۳۹۲
جنبه قدسی ازدواج را حذف نکنید
ازدواج یک تقدسی دارد از نظر ادیانی که حالا من میشناسم. من در این خصوص، تفحص زیادی نکردم. بد هم نیست که بعضی از دوستانِ آماده به کار در این زمینه تفحص کنند. غالباً مراسم ازدواج، یک مراسم مذهبی است؛ مسیحیها آن را توی کلیسا انجام میدهند، یهودیها آن را در کنائسشان انجام میدهند؛ مسلمانها هم اگرچه در مسجد انجام نمیدهند، اما اگر بتوانند، در مشاهد مشرفه، و الا در ایام متبرک دینی و عمدتاً به وسیله رجال دین، این را انجام میدهند. رجل دینی هم وقتی برای ازدواج نشست، مبالغی دین بیان میکند؛ بنابراین صبغه، کاملاً صبغه دینی است. ازدواج یک جنبه قدسی دارد؛ این جنبه قدسی را نباید از آن گرفت. گرفتن جنبه قدسی به همین کارهای زشتی است که متأسفانه در جامعه ما رایج شده. این مهریههای سنگین به خیال اینکه میتواند پشتوانه حفظ خانواده و حفظ زوجیت باشد، تعیین میشود؛ در حالی که اینجور نیست. حداکثر این است که شوهر از دادن امتناع میکند، میبرندش زندان؛ یک سال، دو سال زندان میماند. در این اقدام، به زن چیزی نمیرسد؛ او بهرهای نمیبرد، جز اینکه کانون خانوادهاش هم متلاشی میشود. اینکه در اسلام از حضرت امام حسین (ع) نقل شده که فرمود ما دخترانمان و خواهرانمان و همسرانمان را جز با مهرالسنه عقد نکردیم، به خاطر این است؛ و الا میتوانستند. اگر امام حسین میخواست مثلاً با هزار دینار هم عقد بکند، میتوانست؛ لازم نبود مثلاً با ۵۰۰ درهم- ۵/۱۲ اوقیه- مقید به این کار بشود. آنها میتوانستند، اما کمش کردند. این کم کردن، با یک محاسبه است؛ این خیلی خوب است.
یا همین تشریفات زائد ازدواج- خرجهای زیاد، مجالس متعدد- که واقعاً انسان دلش میگیرد وقتی میشنود. اینها از آن مواردی است که گفتمانسازی میخواهد. خانمهای مؤثر، آقایان مؤثر، اساتید دانشگاه، روحانیون، بهخصوص صدا و سیما و رسانهها باید در این زمینهها کار کنند؛ این را از این حالت بیرون بیاورند. ۱۴/۱۰/۱۳۹۰
نقش مادیات باید خیلی ضعیف باشد
در ازدواج، اصل قضیه یک امر انسانی است؛ نه یک امر مادی. اسلام مهریه را قرار داده است؛ اما مهریه این را بهصورت یک معامله دادوستدی نمیکند. اینجا دادوستدی نیست؛ بلکه طرفین در یک جای مشترک سرمایهگذاری میکنند. اینطور نیست که شما مثل خرید و فروش، یک چیز بدهید و یک چیز بگیرید. نه، اینجا چیزی دادن و چیزی گرفتن نیست؛ بلکه هر دو نفر موجودی خودشان را در صندوق و کاسه مشترکی میگذارند و هر دو از آن استفاده میکنند. در ازدواج، قضیه این است.
بنابراین، نقش مادیات در اینجا باید خیلی ضعیف باشد. ما که میگوییم مهریهها را سنگین نکنند، از این بابت است. اگر ما گفتهایم که مهریه بیش از فلان مقدار نباشد، معنایش این نیست که اگر بیش از فلان مقدار بود، عقد باطل یا حرام است؛ نه، جایز هم هست، اما کار غلط است. ۲۰/۴/۱۳۷۰
ازدواج را به صحنه تفاخر تبدیل نکنید
بعضیها هم ازدواج را که یک امر عاطفی و انسانی و وجدانی است، به صحنه تفاخر تبدیل میکنند. مثلاً میگویند که جهیزیه ما اینچیزها را داشت؛ آیا جهیزیه دختر شما هم اینها را دارد؟! تفاخر و تنافس! یا مثلاً میگویند که ما عقدمان را در فلان سالن گرفتیم. البته حالا که متأسفانه مرسوم شده است در هتلها میگیرند که کار بسیار بدی است. حتی گاهی شنیده یا دیده میشود، بعضی افرادی هم که از آنها توقع نیست، برای تفاخر به همدیگر، مراسم عقد خود را در هتلها و سالنها میگیرند! نه، مراسم عقد را در اتاق خانه و حیاط منزل خودتان یا همسایهتان بگیرید و مردم را دعوت کنید؛ همینطور که همیشه بوده است. اینگونه محیطها، یک محیط انس خانوادگی است. عدهای دوست، عدهای قوم و خویش، عدهای همردیفهای دختر یا پسر، دوستان مدرسه، دوستان پسر در محیط کار یا مدرسه، جمع میشوند و شادی و خوشی میکنند؛ این درست است. اینکه ما اینجا را صحنه تفاخر قرار بدهیم، غلط اندر غلط است. هم محیط ازدواج را آلوده به مادیات میکند، هم این صحنه پاک و لطیف وجدانی را صحنه تفاخرها و تنافسها و زیادهرویها میکند، بعد هم این دختر و پسر از اول عادت میکنند که بایستی زندگی آنان بر تجمل و تشریفات بگذرد؛ چرا؟ بگذارید از اول به یک زندگی متوسط عادت کنند. ۲۰/۴/۱۳۷۰