
احمد کاظم زاده
اگر اين فرضيه پذيرفته شود که حملات تروريستي در بارسلوناي اسپانيا به دست عوامل داعش صورت گرفته باز نوعي از تفاوت را ميتوان بين اين حمله و حملات مشابهي که در گذشته در کشورهاي مختلف اروپايي از جمله شهر نيس فرانسه صورت گرفته بود با ديگر حملات تروريستي که داعش در کشورهاي خاورميانه از عراق و سوريه گرفته تا افغانستان انجام ميدهد، مشاهده کرد، زيرا حملات تروريستي داعش در کشورهاي خاورميانه و افغانستان عموماً با استفاده از خودروهاي بمبگذاري شده يا جنگافزارهاي نيمهسنگين و به صورت نبردهاي رودررو صورت ميگيرد که هر دو اهداف نظامي و غيرنظامي را شامل ميشود، اما حملاتي که بهخصوص در سالهاي اخير و بعد از ظهور داعش در کشورهاي اروپايي صورت ميگيرد عموماً به صورت زيرگرفتن افراد عادي با استفاده از خودروهاي مسافري يا باري بوده است.
گرچه اين حملات به داعش نسبت داده ميشود يا داعش مسئوليت برخي از آنها را برعهده ميگيرد، اما اين نوع از حملات با عملياتهاي معمولي داعش كه بهخصوص در خاورميانه انجام ميدهد، تفاوت اساسي دارد، ضمن آنکه هيچ ارتباطي را نميتوان بين اين نوع از حملات و ادعاي داعش براي احياي خلافت پيدا کرد. بر همين اساس به نظر ميرسد کاسهاي زير نيمکاسه در اين نوع از حملات بوده باشد و هدف از آن بيشتر ارسال پيام از سوي کساني باشد که يا به نام داعش اين حملات را انجام ميدهند يا داعش را به سمت اين نوع حملات هدايت ميکنند. سرآغاز اين حملات، سرزمينهاي اشغالي فلسطين و آن زماني بود که فلسطينيها بهخصوص ساکنان اراضي اشغالي سال 1948 در آخرين انتفاضه خود با توجه به نداشتن سلاح گرم براي دفاع از خود به سلاحهاي سرد روي آوردند و در اين راستا از خودروهاي شخصي نيز به اقتضاي شرايط عليه صهيونيستها استفاده کردند و اين درست زماني بود که خيلي از کشورهاي جهان از جمله کشورهاي اروپايي به مخالفت با شهرکسازيها در کرانه باختري پرداختند و در عين حال از طرح تشکيل دو دولت براي حل بحران فلسطين حمايت کردند.
در چنين شرايطي بود که کمکم حملات مشابهي در کشورهاي مختلف اروپايي روي داد، اين حملات گرچه به داعش نسبت داده شده اما بيشترين نفع از آن را رژيم صهيونيستي و جناح راستگراي حاکم به رهبري نتانياهو برده است که اين ابعاد ديگري از ارتباط ميان رژيم صهيونيستي و گروههاي تکفيري از جمله داعش را آشکار ميکند. نکته قابل توجه و تأمل در اين ميان اينکه کشورهاي اروپايي معمولاً در زمانهايي مورد حملاتي از اين دست قرار گرفتهاند که کشورهاي مورد هدف به نحوي از انحا در دور جديد تلاشها براي احياي مذاکرات و حل سياسي بحران شريک بودهاند. از اين منظر جدا از اينکه مادريد اسپانيا ميزبان اولين نشست بينالمللي صلح خاورميانه بوده، امکان دارد در دور جديد تلاشهايي که در فضاي پساداعش اتخاذ ميشود، سهم و نقش اساسي داشته باشد، از اين ديد حملات تروريستي در اسپانيا نه حملات کور بلکه کاملاً هدفمند از سوي کساني است که به واسطه يا به نام داعش مخالفت خود را با اين تحرکات اعلام کرده و کوشيدهاند اين تحرکات را در نطفه خفه کنند.