هرچند با انتشار بيانيه اخير ايران و 1+5 وعده لغو شدن تحريم‌هاي نفتي در آينده‌اي نزديك، صنعت نفت به عنوان بزرگترين برنده اين توافق شناخته مي‌شود اما ناظران بين‌المللي بر اين باورند كه صنعت نفت ايران براي بهره‌مندي از نتايج دستگاه ديپلماسي چاره‌اي جز به روز كردن قراردادهاي نفتي خود ندارد.
به گزارش «جوان» بي‌پي كه پيش از اين از بازار ايران اخراج شده بود، هم اكنون بدون جلب توجه و با خودداري از هرگونه اظهارنظر، اميدوار است تا به زودي قادر به بازگشت به ايران باشد. مديران عامل شركت‌هاي صنعتي نيز اذعان مي‌كنند كه ايران چشم اندازها و فرصت‌هاي قابل توجهي براي آنها دارد.
براساس اين گزارش، ميادين نفتي مثل آزادگان و يادآوران در مرز ايران و عراق و همچنين ميدان گازي پارس جنوبي در خليج فارس، در كانون توجهات شركت‌هاي نفتي و گازي بين‌المللي قرار دارند.
ايران عزم خود را براي فراخوان شركت‌هاي خارجي پنهان نكرده است. در سال ۲۰۱۴ در مجمع اقتصادي داووس، حسن روحاني رئيس‌جمهوري ايران از غربي‌ها خواسته بود تا براي سرمايه‌گذاري در بخش انرژي ايران به اين كشور بازگردند اما علاقه شركت‌هاي غربي به شرايطي بستگي خواهد داشت كه قراردادهاي جديد ايران حاوي آن خواهد بود.
ريموند جيمز از تحليلگران بخش نفتي اعلام كرد: «براي اينكه شركت‌هاي نفتي به ايران بازگردند، بايد مفاد مالي قراردادها جذاب باشد اما پيش از تحريم‌ها وضع چنين نبود. نظام قراردادهاي ايران موسوم به باي بك ( بيع متقابل) بيش از حد براي شركت‌هاي بين‌المللي پرخطر است.»
درحالي كه اكثريت قراردادهاي نفتي در جهان به شكل امتياز يا تقسيم توليد است ايران در واقع قراردادهاي بيع متقابل يا قراردادهاي خدمات با دوره محدود را كه در آن شركت‌هاي نفتي براي سرمايه‌گذاري‌هاي صورت داده در تأسيسات پول خواهند گرفت، ترجيح مي‌دهد.
پرن مي‌گويد: « ايران به ويژه وزارت نفت از اين مسئله آگاه است و از مدت زماني پيش درباره الگوي جديدي از قراردادهاي نفتي موسوم به قرارداد نفتي ايران (آي‌پي‌سي) كار مي‌كند كه قرار است براي گروه‌هاي نفتي جذاب‌تر باشد.»
هرچند غيبت طولاني مدت شركت‌هاي بزرگ نفتي ممكن است بازگشت آنان را پيچيده‌تر كند، اما شركت‌هاي نفتي اروپايي مانند توتال، اني و شل بخت خوبي براي بازگشت سريع دارند زيرا به گفته پرن ايران از نحوه كار اپراتورهاي آسيايي كه اكنون در خاك اين كشور كار مي‌كنند، زياد راضي نيست.
آنطور كه صاحبنظران غربي مي‌گويند مدل جديد قراردادهاي نفتي ايران بايد معرفي شده و نحوه همكاري اين شركت‌ها با شركت ملي نفت ايران بايد مورد بررسي قرار گيرد. در همين رابطه رئيس كارگروه تدوين قراردادهاي جديد صنعت نفت از رونمايي متن جديد قراردادهاي نفت و گاز در لندن در سپتامبر سال جاري خبر داد و گفت: طي سال گذشته مذاكراتي با برخي از شركت‌هاي بزرگ نفتي به منظور ورود به صنعت نفت و گاز ايران داشته‌ايم.
سيد‌مهدي حسيني در گفت‌وگو با فارس با اشاره به رونمايي از قراردادهاي نسل جديد صنعت نفت در لندن گفت: همانطور كه پيش از اين برنامه‌ريزي شده بود قرار است در سپتامبر 2015 اين قراردادها در شهر لندن و با حضور همه شركت‌هاي بزرگ بين‌المللي فعال در صنعت نفت و گاز رونمايي شود.
حسيني تصريح كرد: براساس مذاكرات لوزان قرار است تا جولاي 2015 توافقات نهايي شود و به نظر مي‌رسد اين مدت دو ماهه براي رونمايي از قراردادهاي جديد صنعت نفت مناسب باشد.
وي با اشاره به تاثير مثبت مذاكرات بر روند توسعه صنعت نفت گفت: پيش از اين، ورود شركت‌هاي بزرگ بين‌المللي به ايران با مشكلات تحريم مواجه بود و آنها همواره مشكلات قانوني را براي عدم همكاري با ايران ابراز مي‌كردند ولي با انجام مذاكرات سازنده به نظر مي‌رسد مشكلات قانوني براي حضور شركت‌هاي بين‌المللي در ايران رفع شود.
حسيني با اشاره به اينكه براي رونمايي از اين قراردادها در لندن نياز به مصوبه هيئت دولت داريم، تصريح كرد: هم‌اكنون مرحله تدوين لايحه به اتمام رسيده و در هفته‌هاي آتي مصوبه آن را از هيئت دولت مي‌گيريم.
رئيس كارگروه تدوين قراردادهاي جديد صنعت نفت با اشاره به اينكه از هنگام تدوين قراردادهاي جديد مذاكرات خود را با شركت‌هاي بزرگ بين‌المللي آغاز كرده‌ايم، گفت: در حال حاضر مي‌توان به جرئت گفت كه اكثر شركت‌هاي بزرگ از قراردادهاي جديد نفتي ايران آگاه هستند و مذاكرات خود را با بسياري از شركت‌هاي نفتي دنيا انجام داديم اما به دليل مشكلات تحريم نمي‌توانستيم نام اين شركت‌ها را عنوان كنيم.
وي خاطرنشان كرد: اما با انجام مذاكرات لوزان، روند فعاليت‌هاي بين‌المللي و مشاركت شركت‌هاي بزرگ نفتي با ايران بيشتر و بهتر خواهد شد.
حسيني در پايان تصريح كرد: در يك‌سال گذشته مذاكرات متعددي با شركت‌هاي بزرگ بين‌المللي داشتيم. آنها نيز از قراردادهاي جديد ايران استقبال كردند و منتظرند تا هرچه زودتر تحريم‌ها برداشته شود و بتوانند به صنعت نفت ايران ورود كنند.
