جوان آنلاین: اثر چهار جلدیای که هماینک درباره آن سخن میرود، خاطرات قیام تاریخی ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در تهران و شهرهای بزرگ ایران را در خود جمع کرده است. بیتردید انجام هر پژوهشی درباره این رویداد مهم، بدون مراجعه به این مجموعه نفیس ناتمام خواهد بود. به ویژه آنکه برخی خاطرهگویان، تنها مشاهدات خود را برای گردآورندگان این یادمان بازگو ساختهاند. «خاطرات ۱۵ خرداد» به کوشش علی باقری گردآوری شده و انتشارات سوره مهر آن را روانه بازار کتاب ساخته است. تارنمای ناشر درباره محتوای این کتاب و آنچه بر تاریخ انقلاب اسلامی افزوده است، اشاراتی به قرار پی آمده دارد:
«کتاب خاطرات ۱۵خرداد، قم (دفتر اول)، نوشته علی باقری یکی از کتابهای مجموعه خاطرات ۱۵ خرداد است که به قیام مشهور مردم ایران به رژیم شاهنشاهی در ۱۵خرداد ۱۳۴۲ میپردازد و در هر جلد به خاطرات شفاهی یکی از شهرهای ایران که در این قیام نقش داشتند را بررسی میکند. تظاهرات ۱۵خرداد، مجموعه اعتراضاتی است که در خرداد ۱۳۴۲خورشیدی، به دنبال بازداشت امامخمینی (ره) در انتقاد به لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی و انقلاب سفید شاه و مردم - که ازسوی رژیم پهلوی شروع شده بود- رخ داد. تظاهرات در شهرهای تهران، قم و ورامین علیه دولت اسدالله علم برپاشد. این تظاهرات به درگیری بین مأموران شهربانی و تظاهرکنندگان انجامید. طبق نظر تحلیلگران سیاسی و اجتماعی، آنان معتقدند که قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ نقطه عطفی در آغاز انقلاب ۱۳۵۷ بهشمار میآید. در دی ۱۳۴۱ خورشیدی، اصلاحات اقتصادی- اجتماعی از سوی محمدرضا شاه، با عنوان انقلاب سفید یا انقلاب شاه و مردم اعلام و طی یک همهپرسی تصویب شد. طرح انقلاب سفید با مخالفتهایی از سوی جبهه ملی و همچنین محافل مذهبی روبهرو شد. این مخالفتها منجر به شروع سلسله اعتراضاتی در شهرهای مختلف شد که مجموعه خاطرات ۱۵ خرداد در هر جلد به خاطرات مردم یکی از این شهرها میپردازد و اطلاعات کامل و جامعی در اختیار علاقهمندان قرار میدهد. آنچه در تاریخ شفاهی اهمیت دارد، جزئینگری و دنبالکردن گامبهگام رخدادها و شناخت هرچه بیشتر اتفاقات است که میتواند کمکی برای تحلیل درست تاریخ قلمداد شود. تاریخ شفاهی معاصر میتواند نگاه مردم به اتفاقات را به روشنی بیان کند و این مجموعه در راستای معرفی بخش مهمی از تاریخ ایران نوشته شده است....»
در بخشی از نخستین مجلد «خاطرات ۱۵ خرداد»، در باب بسترهای این رویداد مهم در تاریخ انقلاب اسلامی، چنین آمده است: «با سخنرانی افشاگرانه امامخمینی در مدرسه فیضیه، اولین و مهمترین فصل خونین مبارزه، در ۱۵ خرداد رقم خورد. در ۱۵ خرداد ۴۲، تنها مقابله با گلوله تفنگ و مسلسل شاه نبود که اگر تنها این بود مقابله را آسان مینمود، علاوه بر آن داخل جبهه خودی، گلوله حیله و مقدس مآبی و تحجر بود، گلوله زخم زبان و نفاق و دورویی بود که هزار بار بیشتر از باروت و سرب، جگر و جان را میسوخت و میدرید! در آن زمان روزی نبود که حادثهای نباشد. ایادی پنهان و آشکار امریکا و شاه به شایعات و تهمتها متوسل شدند حتی نسبت تارک الصلوه و کمونیست و عامل انگلیس به افرادی که هدایت مبارزه را بر عهده داشتند، میدادند....»