جوان آنلاین: بندر آبادان در یک‌سال اول جنگ در خط مقدم درگیری‌ها قرار داشت. چندبار تا آستانه اشغال پیش رفت، اما هیچ‌وقت مقابل دشمن سرخم نکرد. این شهر در نقطه صفر مرزی قرار دارد و تنها از طریق اروندرود با عراق فاصله دارد. آبادان تا پایان جنگ تحمیلی در شرایط جنگی و عملیاتی قرار داشت و در عملیات والفجر ۸ و کربلای ۴ نیز بخشی از محور‌های عملیاتی به شمار می‌رفت. با هم نگاهی به اهمیت استراتژیک این شهر و وقایع سال اول دفاع‌مقدس در آن می‌اندازیم.
آباد و پرجمعیت
بندر آبادان در دهانه خلیج‌فارس (ساحل اروند) هم به لحاظ تجاری اهمیت دارد و هم به خاطر وجود تأسیسات عظیم پالایشگاه نفت از موقعیت استراتژیکی برخوردار است. در جنگ جهانی دوم یکی از اهداف انگلیسی‌ها تصرف این شهر و تسلط به پالایشگاه نفت آبادان بود. با شروع جنگ تحمیلی در ۳۱ شهریور ۵۹ نیز عراق تلاش زیادی کرد تا آبادان را تصرف کند. خرمشهر در جوار این شهر چهارم آبان ۵۹ سقوط کرد، ولی آبادان هرچند به محاصره کامل درآمد، اما تا یک‌سال مقاومت کرد و پس از آن طی عملیات ثامن‌الائمه (ع) حصر آبادان شکست و این شهر از خطر تصرف قطعی رهایی یافت.
جمعیت آبادان در زمان حمله عراق بیش از ۴۰۰ هزار نفر بود. (در حالی که خرمشهر نصف این شهر جمعیت داشت.) با وجود پالایشگاه نفت، تأسیسات بندری و مراودات تجاری و... آبادان یک شهر پررونق، آباد و با جمعیت قابل ملاحظه بود که دشمن سعی می‌کرد با تسلط بر آن برتری خود را در جبهه خوزستان تثبیت کند، اما آبادان هرگز تسلیم نشد و هیچ وقت در برابر دشمن سرخم نکرد.
ماجرای کوی ذوالفقاریه
بعثی‌ها اگر به آبادان مسلط می‌شدند، می‌توانستند آرزوی دیرینه خود، یعنی تسلط بر دو سوی اروندرود را کامل کنند. به همین جهت تلاش بسیاری کردند تا بلکه بتوانند به داخل این شهر نفوذ کنند. ۹ آبان ۵۸ و در حالی که بعثی‌ها چهار روز قبل خرمشهر را اشغال کرده بودند، تلاش کردند تا با عبور از بهمنشیر وارد این شهر بشوند. در دو سوی ساحلی که آن‌ها می‌خواستند از آن طریق وارد شهر شوند، نخلستان وجود داشت و این پوشش گیاهی می‌توانست سربازان بعثی را از دید رزمندگان محفوظ کند، اما یکی از اهالی شهر به نام دریاقلی سورانی که در ذوالفقاریه اوراق فروشی می‌کرد، عراقی‌ها را می‌بیند و رزمندگان را از خطر حضور آن‌ها مطلع می‌سازد. به این ترتیب عملیات عراق در کوی ذوالفقاریه با شکست رو به رو می‌شود.
عملیات شهید موذنی
روستای مدن در شمال شرقی آبادان قرار داشت که پیش از شروع جنگ تحمیلی، دو تپه مصنوعی در مجاورت این روستا درست شده بود. بعثی‌ها با استقرار روی این تپه‌ها سعی داشتند به مدافعان آبادان مسلط شوند؛ بنابراین رزمندگان در داخل شهر چند تلاش برای عقب راندن دشمن از روی این تپه‌ها انجام دادند. شهید موذنی از جمله فرماندهانی بود که تلاش می‌کرد عملیاتی در تپه‌های مدن انجام بدهد. هرچند موفق نمی‌شود، اما تلاش‌های او اولین قدم‌ها برای بازگردن گره محاصره آبادان بود. در طول یک‌سال محاصره این شهر هم از سوی رزمندگان و هم از طرف دشمن چند عملیات انجام گرفت. بعثی‌ها سعی در ورود به شهر داشتند و رزمندگان می‌خواستند آن‌ها را به عقب برانند. نهایتاً در عملیات ثامن‌الائمه (ع) که پنجم مهر ۱۳۵۹ صورت گرفت، حصر آبادان شکست و دشمن برای همیشه از این شهر گریخت و دیگر حتی نزدیک آبادان هم نشد.
