روز حقوق بشر اسلامی که در تقویم شمسی با ۱۴ مردادماه هر سال‌تقارن می‌یابد، در واقع برگرفته از روز تصویب اعلامیه حقوق بشر اسلامی است.
اعلامیه حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی یا به عبارتی اعلامیه قاهره، سندی حقوق بشری است که مبتنی بر رویکرد الهی به انسان و حقوق وی و در مقابل گفتمان اومانیستی حقوق بشر شکل گرفته و از سوی کشور‌های عضو سازمان همکاری اسلامی (سازمان کنفرانس اسلامی سابق) پنجم آگوست ۱۹۹۰ مصادف با ۱۴ مرداد ۱۳۶۹ به تصویب رسیده است.
بعد‌ها در سال۱۳۸۷ (۲۰۰۸ میلادی) به پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از بنیانگذاران اصلی این سازمان، روز تصویب اعلامیه با نام «روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی» به تقویم ملی همه ۵۷ کشور عضو سازمان همکاری اسلامی افزوده شد.
اگرچه در سال۱۹۴۸، اعلامیه جهانی حقوق بشر به تصویب سازمان ملل متحد رسید و به نظر می‌ر‌سید تدوین سندی برای حقوق بشر واجد وصف جهانشمولی آنگونه که اعلامیه جهانی واجد آن بود، نمی‌شد، اما شکل‌گیری اعلامیه جهانی حقوق بشر مبتنی بر پارادایم اومانیستی و منفصل از رویکرد الهی به انسان سبب شد کشور‌های اسلامی ضرورت تدوین و تصویب سندی از منظر الهی به حقوق انسان را در دستور کار خود قرار دهند.
با توجه به همین تفاوت دیدگاه به ماهیت انسان و حقوق وی، یکی از منظر اومانیستی و دیگری از منظر الهی، دایره و دامنه حقوق بشر نیز تغییر و تبدل اساسی در مقایسه میان دو سند یافت؛ اعلامیه جهانی انسان را به بعد مالی وی تقلیل می‌داد، در حالی که اعلامیه حقوق بشر اسلامی حیات انسانی را در دو بعد مادی و معنوی معنا می‌کرد.
این تفاوت نگرش به انسان و حقوق او، امروز در میدان عمل، به ویژه در دو آوردگاه جنگ «روسیه و اوکراین» از یک سو و «غزه و رژیم نسل‌کش صهیونیستی» از سوی دیگر به خوبی نمایان است.
جهان غرب تردیدی باقی نگذاشته است که برخلاف ادعای کرامت، آزادی و برابری برای همه انسان‌ها، این حقوق و آزادی‌ها را تنها برای برخی ملت‌ها به رسمیت می‌شناسد و دیگر ملل به ویژه ملل اسلامی را بهره‌مند از این حقوق نمی‌داند.
هم‌اینک در زمان برگزاری مسابقات المپیک ۲۰۲۴ در فرانسه شاهد هستیم که روسیه به دلیل جنگ با اوکراین از شرکت در این رقابت‌ها محروم است، اما اسرائیل با وجود نسل‌کشی گسترده در سرزمین‌های اشغالی، داشتن پرونده مفتوح در دیوان بین‌المللی دادگستری، صدور قطعنامه‌های توقف نسل‌کشی از مجمع عمومی سازمان ملل و موضع‌گیری بسیاری از گزارشگران حقوق بشری سازمان ملل متحد، در این رقابت جهانی حضور دارد. این استاندارد دوگانه محصول تفکری است که خداوند را محور جهان ندانسته است بلکه جهان را پیرامون خواست و اراده و قدرت بشری تعریف می‌کند که جز خود و منافع خویش هیچ نمی‌شناسد.
در مقابل این رویکرد، نگرش الهی به انسان و حقوق وی مستلزم ترویج جهانی عاری از ستم و ظلم، خشونت و بی‌عدالتی و جهانی پیوسته در رحمت و برکت است؛ جایی که در آن برابری در انسانیت اصل مسلمی است که همگان ملزم به رعایت آن هستند و هیچ تفاوتی میان انسان متولد در شرق یا غرب عالم نیست چراکه «یا ای‌ها النّاس انا خلقناکم من ذکر و انثی و جعلناکم شعوبا و قبائل لتعارفوا ان اکرمکم عندالله اتقاکم».
روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی فرصتی بی‌بدیل برای جهان اسلام است تا از حیثیت و کرامت انسانی مسلمانان دفاع کند.
در آستانه روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی، پیشنهاد می‌شود از ظرفیت‌های دادگاه بین‌المللی عدل اسلامی که طی اجلاس پنجم سران کنفرانس اسلامی در سال۱۹۸۷ به تصویب اعضا رسید، برای احقاق حقوق ملت مظلوم فلسطین به ویژه غزه استفاده شود.
این نهاد حقوقی طبق اساسنامه خود موظف است به تفسیر معاهدات دوجانبه یا چندجانبه بپردازد، به اختلافات بین‌المللی رسیدگی کند و تمامی موضوعات مرتبط با حقوق بین‌الملل و نقض آن را پیگیری کند. با توجه به آنکه موضوع جنایات اسرائیل در غزه مهم‌ترین موضوع در جامعه جهانی و جهان اسلام به شمار می‌آید، فعال‌سازی این ظرفیت برای پیگرد جنایات رژیم اسرائیل آن هم از سوی سازمانی که خود را موظف و متعهد به احیای حقوق و کرامت انسان می‌داند، ضروری است.
در این راستا پیشنهاد می‌شود جمهوری اسلامی ایران، ضمن رایزنی با سایر دولت‌های عضو سازمان همکاری‌های اسلامی، زمینه به حد نصاب رسیدن تصویب اساسنامه دیوان را جهت شروع به کار دیوان فراهم کند و همانگونه که برای نامگذاری این روز مشترک پیشقدم شده، برای برپایی عدالت و نظام حقوقی متصل به آن نیز پیشتاز باشد.
امید است حقوق و کرامت حقیقی انسان‌ها در سایه حاکمیت جهانی عدالت‌گستر حضرت ولی‌عصر (عج) رنگ تحقق به خود گیرد و عدالت، برابری، آزادی و کرامت راستین در میان انسان‌ها حکمفرما شود.
فقط با تاسف خورد 
