جوان آنلاین: قرارداد جدید ایران و روسیه سرانجام پس از دو سال گفتگوی محرمانه و فشرده ولادیمیر پوتین و شهیدرئیسی در شرایطی به امضا رسید که پیش از آن، جریاناتی در ایران و روسیه تلاش کردند این توافق مهم انجام نشود و از ابزارهای مختلف از جمله رسانهها برای مقابله با این توافق استفاده کردند. با این حال اراده سیاسی قوی در سطح سران دو کشور باعث شد این توافق بین دو غول گازی جهان منعقد شود.
ایران و روسیه در مجموع ۶۰درصد ذخایر گاز دنیا را در اختیار دارند. ایران، سومین تولیدکننده بزرگ گاز جهان پس از آمریکا و روسیه و چهارمین مصرفکننده بزرگ گاز جهان پس از آمریکا، روسیه و چین محسوب میشود، اما به دلیل مصرف بالای داخلی، ایران تاکنون نقش زیادی در تجارت گاز نداشتهاست. با این توافق، سهم ایران در تجارت گاز منطقه جهش خواهد کرد و عملا به هاب انرژی منطقه تبدیل خواهد شد.
این توافق انقلاب بزرگی در بخش انرژی و صنایع منطقهایجاد خواهد کرد. کارشناسان حوزه انرژی تاکید دارند که با توجه به قرارگرفتن اغلب ذخایر گاز ایران در جنوب کشور، این توافق به تامین امنیت انرژی مناطق شمالی کشور کمک شایانی خواهد کرد.
بر این اساس، ایران میتواند گاز را از روسیه دریافت کرده و به ترکیه، عراق، پاکستان، ارمنستان و کشورهای حاشیه جنوبی خلیجفارس صادر کند، همچنین ناترازی انرژی در کشور عملا برطرف خواهد شد.
این اتفاق، ایران و روسیه را در مسیر یک همکاری استراتژیک بلندمدت قرار خواهد داد و به ثبات و امنیت منطقه و همکاری و وابستگی متقابل کشورهای منطقه نیز کمک شایانی خواهدکرد.
مدیرعامل گازپروم درباره این توافق گفته بود: امضای توافقنامه صدور گاز روسیه به ایران اقدامی بسیار مهم و بزرگ است که در آینده نتایج بسیار مثبتی در منطقه خواهد داشت. رؤسای جمهوری دو کشور فعالانه پیگیر امضای این تفاهمنامه بودند تا در سریعترین زمان ممکن عملیاتی و اجرایی شود.
حبیبالله ظفریان، کارشناس انرژی در این خصوص گفت: دولت ایران باید بهگونهای برنامهریزی کند که بهصورت حداکثری گاز روسیه را خریداری و آن را نه برای مصرف غیربهینه در داخل، بلکه برای بازصادرات با قیمت بالاتر به کشورهای همسایه استفاده کند.
وی افزود: ایران باید با تکیه بر مزیت جغرافیایی خود تا میتواند گاز از کشورهای دارنده گاز وارد کند و به کشورهای مصرفکننده بفروشد. با این اقدام میتوان بهسمت تبدیلشدن به قطب گازی منطقه حرکت کرد که نهتنها مزایای اقتصادی برای کشور به همراه دارد، بلکه بهدلیل گرهزدن تأمین انرژی کشورها، یک وابستگی سیاسی و امنیتی ارزشمند نیز بین ایران و کشورهای منطقه ایجاد میکند.
این اظهارات در شرایطی است که بررسی ظرفیتهای تجارت گاز در منطقه بهویژه پس از جنگ اوکراین نشان میدهد ایران میتواند در میانمدت پنجساله به صادرات سالانه حداقل ۶۰ میلیارد مترمکعب و واردات حداقل ۳۰ میلیارد مترمکعب گاز دست یابد.
هماکنون مجموع تولید گاز شیرین ۲۳ پالایشگاه کشور حدود ۸۵۰ میلیون مترمکعب در روز است که با اجرای این طرح روزانه ۳۰۰ میلیون مترمکعب گاز از روسیه وارد کشور میشود، هزینه احداث این خط لوله را هم روسیه متقبل شده است که در زمینه احداث خطوط لوله در کف دریا صاحب فناوری هستند.
با اجرای این خط انتقال، افزون بر تأمین پایدار گاز داخل، ظرفیت و پایداری صادرات گاز کشور نیز بهنحوی خیرهکننده افزایش خواهد یافت.
احداث خط ترانزیت گاز از شمال به جنوب از مسیر ایران اتفاقی بسیار بزرگ به شمار میآید که در تاریخ ایران سابقه نداشته است و سالانه ۱۰ تا ۱۲ میلیارد دلار تبادلات مالی خواهد داشت.
بهثمررسیدن این قرارداد ۳۰ ساله بدون شک اوج دیپلماسی منطقهای شهید رئیسی است که افزون بر رفع ناترازیهای داخلی، ایران را به قطب تأمین گاز منطقه بدل میکند و به افزایش قابل توجه مراودات و مبادلات تجاری و امنیت اقتصادی و سیاسی کشور میانجامد.