جوان آنلاین: هر دو نامزد به نظر میرسد رویکردشان افزایش مشارکت باشد. مسعود پزشکیان از این جهت که اصلاحطلبان اطراف او گمان میکنند افزایش مشارکت یعنی پیروزی پزشکیان. سعید جلیلی هم از دو جهت، هم تعلقش به جبهه انقلاب که افزایش مشارکت را حتی با احتمال پیروزی رقیب، یک دستاورد برای نظام میداند و هم به به این علت که برخلاف اصلاحطلبان باور دارد که رأی خاکستری، یک بسته از پیشتعیینشده در سبد رقیب نیست و این رأی در هر دورهای منافع خود را جستوجو میکند. البته منظور از سعی در افزایش مشارکت، آن وسط حرف هم پریدن در پایان مناظره که برخیها با عنوان «مناظره، واقعی شد» به استقبال آن رفتند، نیست! و این از عجایب است که بینظمی و نابهنجاری را تا این حد تحویل میگیریم! به هرحال هر نامزدی که پیروز انتخابات شد، دو پیروزی کسب کرده که دومین آن، موفقیت در افزایش مشارکت است. هرچند متأسفانه تبلیغات مشارکتجویانه اصلاحطلبان عموماً با این رویکرد است که «بیایید رأی بدهید تا رقیب رأی نیاورد، حتی اگر از نامزد ما و از اصل مشارکت، خوشتان نیاید!» و این یکی از مخربترین و مبتذلترین انواع سیاستورزی در دموکراسیهاست
یکی از فعالان رسانهای درباره اولین مناظره دو نفره پزشکیان و جلیلی که دوشنبه شب برگزار شد، متن جالب توجهی نوشته که نقل بخشی از آن خالی از لطف نیست: «برای فهم مناظره و یافتن نقطه اصلی اختلاف، نه خودتان را معطل ادبیات عوامپسندانه پزشکیان کنید، نه ادبیات عجیب و نخبگانی جلیلی، نه خودتان را معطل "کارنامهات چیست" پزشکیان کنید، نه "برنامهات چیست" جلیلی، نه خودتان را معطل "کرد و ترک و سنی" پزشکیان کنید نه "زنان سرپرست خانه و روستاییان و کارگران" جلیلی». «پس مسئله چیست؟ مسئله دقیقاً و دقیقاً دو راهبرد مختلف در اداره کشور است. یکی میگوید جوشش ارادههای مردم، راه حل است. دیگری میگوید فروش دستاوردها و معامله با قدرتمندان».
دوشنبه شب اولین مناظره دونفره پزشکیان و جلیلی برگزار شد؛ مناظرهای که برخلاف مناظرات دوره اول داغ شد و ۴۰ دقیقه پایانی چالشی را پشت سر گذاشت. مشخصاً در این مناظره هر دو رویکردهای مختلفی را برای اداره کشور بیان کردند که انتخاب این رویکردها روز جمعه با مردم است. موضوع مناظره حوزه فرهنگی و سیاست خارجی بود. جلیلی برنامههای خود را ارائه و از نداشتن برنامه از سوی پزشکیان و کلیگویی او انتقاد کرد. پزشکیان در مقابل برنامههای جلیلی را غیرواقعی و غیرقابل اجرا خواند و با اینکه معتقد بود که برنامه دولت او سیاستهای کلی نظام و برنامه هفتم توسعه است، اما وقتی سخن از هدفگذاری رشد ۸ درصدی در برنامه هفتم توسعه به میان آمد پزشکیان آن را در شرایط کنونی غیرقابل تحقق دانست که جلیلی معتقد بود قابل تحقق است که با این واکنش پزشکیان روبهرو شد: «الان جلوی چشم این مردم اعلام میکنم، همین امروز از انتخابات کنار میروم، به شرطی که این ۸ درصد را رشد بدهد، اگر نداد اعدامش کنند، یعنی حرفی که میزند رویش بایستد. در این مملکت از این حرفها میزنیم و وعده میدهیم و خلاف عمل میکنیم». پاسخ جلیلی تبسم بود. این جملات در فضای مجازی هم با واکنش گستردهای مواجه شد. پزشکیان، اما به این سؤال پاسخ نداد، حال که او مدافع سیاستهای کلی نظام است که این برنامه رشد ۸ درصدی ذیل آن تعریف شده، و همواره تأکید کرده که دولتها باید خود را ملزم و ملتزم به اجرای سیاستهای کلی نظام کنند، اگر بر کرسی ریاست جمهوری نشست، چگونه کشور را به رشد ۸ درصدی خواهد رساند، در حالی که معتقد است این چشمانداز شدنی نیست؟
اما در ۴۰ دقیقه پایانی که گفتیم چالشبرانگیز شد یکی از موضوعات بحث مذاکره با امریکا برای رفع تحریم بود که البته قبلاً این راه طی شده و تحریمها با بدعهدی امریکا باقی مانده است. اما پزشکیان در مناظره دوباره بر همین مسئله تأکید داشت، در حالی که قبلاً و در جایگاه نایب رئیس مجلس سخنان دیگری را بر زبان آورده بود: «امریکا تمام تعهدات بینالمللی را راحت و یک طرفه کنار میگذارد و عمل و اجرا نمیکند و بعد میگوید ایران دوباره مذاکره کند. شما که اهل مذاکره هستید چرا همان تعهدات قبلی خود را که نوشتیم و مذاکره شده عمل نمیکنید و زیر تعهدات خود زدید. اگر شما اهل مذاکره هستید چرا همان چیزهایی که نوشته شده و مذاکره شده را اجرا نکردید و زیر تعهدات خودتان زدید. ایران که به تعهدات خود عمل کرده است. از کجا معلوم ایران دوباره با شما حرف بزند شما دوباره زیر تعهدات خودتان نزنید. همه انسانهایی که آگاه هستند و آزاده هستند در مقابل ظلم و ستم و قلدری خواهند ایستاد و ما قاطعه خواهیم ایستاد و سر خم نخواهیم کرد».
جلیلی، اما دیروز در ادامه سفرهای استانی خود به لرستان رفت و در جمع مردم خرمآباد از این رویکرد در سیاست خارجی انتقاد کرد و گفت: «یکی از فرصتهای بزرگ کشور تنوع اقوام است که در شرایط مختلف نشان دادهاند همبستگی خود را حفظ کردهاند و اجازه نمیدهند در ایام انتخابات عدهای از آنها سوء استفاده کنند. در طول دوره سه ساله ریاست جمهوری شهید رئیسی بخشی از توان دولت صرف ترمیم خرابکاریهای هشت سال قبل و همچنین بخشی دیگر صرف بازگرداندن قدرت ملت در عرصههای مختلف شد و انشاءالله راه شهید رئیسی را با قدرت ادامه خواهیم داد».
تحرکات میدانی نامزدها
پزشکیان و جلیلی دیروز پرتحرک ظاهر شدند. پزشکیان به میدان و بازار شوش در تهران رفت و سپس در جمع هنرمندان، اهالی فرهنگ و رسانه حاضر شد. او در این جلسه سخنانی بر زبان آورد که نشان دهنده بههم ریختگی او است: «من اصلاً به دنبال این نیستم که پست بگیرم یا رئیس بشوم؛ این را از ذهن خود بیرون کنید که میخواهم به هر قیمتی رأی بگیرم. به من میگویند نیم ساعت دیر آمدی؛ همه الان میخواهند من را ببینند. مگر من چقدر وقت دارم؟ به هرکسی هم وقت نمیدهی گلایه میکند. من الان نه خواب دارم و نه فرصت. همه هم میخواهند پیشنهاد بدهند که این را بگو. من چقدر پیشنهاد میتوانم در ذهنم نگه دارم و بگویم؟ شما هنرمندان باید بتوانید وضعیت ناهمگونی را که در جامعه ایجاد شده با هنر حل کنید شما باید کمک کنید که من کاری انجام دهم.»
این جملات نشان میدهد که عدهای میخواهند او را اداره کنند. همان اطرافیانی که نگرانی دلسوزان را هم در پی داشته است و عدم انسجام ذهنی خود پزشکیان بر این امر دامن میزند.
جلیلی، اما در میان مردم خرمآباد حضور پیدا کرد. او در این سفر دوباره به حوزه سیاست خارجی پرداخت و اینکه در سیاست خارجی با التماس مشکلات کشور حل نمیشود: «راه حل این دسته نیز این است که به دنبال راهی که هیچ وقت نتیجه نداده برویم و به چند قدرت جهانی که بیشترین دشمنی را با ما دارند امتیاز داده تا بلکه مشکلاتمان را رفع کنیم. طرف مقابل ۱۵ بار تأیید کرد که ایران به تعهداتش عمل کرده، اما آنها زیر قولشان زدند که مشکلاتی را برای کشور به دنبال داشت، حالا عدهای همان را دوباره مطرح میکنند. اما راه دیگر، راهی است که امام شهدا و رهبری به ما یاد دادند و آن خودباوری است که یک جهان فرصت برای ما ایجاد کرده و ثمره آن باید یک ایران جهش باشد».
اقوام از دیگر موضوعاتی بود که جلیلی در سخنان خود به آن اشاره کرد: «یکی از فرصتهای بزرگ کشور تنوع اقوام و قومیتهاست که همه آنها نشان دادند وحدت کشور را حفظ میکنند و اجازه نمیدهند کسانی در ایام انتخابات از آنان سوء استفاده کنند».
در نهایت اینکه جلیلی از حق انتخاب مردم سخت گفت و اینکه دو راه تفاوت پیش روی آنان است: «امروز برای یک هدف بزرگ جمع شدهایم؛ برای یک انتخاب بزرگ و در یک دوراهی برای یک انتخاب هستیم. در مباحث تلویزیونی و سخنرانیها میشنوید که دو نگاه بیان میشود و امروز یکی از موضوعات مهم این است که آیندهای که میخواهیم باید چگونه باشد؟ عدهای مشکلات، ضعفها و آسیبها را میبینند و پیشاپیش ناامیدی و ما نمیتوانیم را به جامعه القا میکنند، حتی میگویند دستیابی به رشد اقتصادی ۸ درصدی امکانپذیر نیست».
برنامههای تبلیغاتی مختلفی هم امروز برای دو نامزد برنامهریزی شده است که نشاندهنده افزایش فعالیتهای انتخاباتی است. از سوی دیگر برنامههای انتخاباتی هم با حضور بیشتر مردم نسبت به قبل برگزار میشود. همین دیروز ظریف به مشهد رفت که جمعیت خوبی آمده بود و در خرمآباد هم حامیان جلیلی به صورت گسترده حضور پیدا کرده بودند. حالا میشود گفت که تنور انتخابات حسابی داغ داغ است، چراکه مشارکت پرشور برد همه است.