جوان آنلاین: استاد اقتصاد دانشگاه اهواز معتقد است: مدیریت مصرف گاز در بخش خانگی به کنترل ناترازی زمستانی منجر خواهد شد. یکی از مزیتهای مربوط به تعرفهگذاری پلکانی پرمصرفها، مزیت تنبیه و تشویق همزمان است. همان طور که پرمصرفها با اضافه پرداختی مواجه میشوند، کسانی که در چارچوب الگو از گاز استفاده میکنند نیز تشویق میشوند و این مشوقها اثرگذاری خوبی در مدیریت مصرف خواهد داشت.
شواهد نشان میدهد پرمصرفها اغلب از اقشار مرفه جامعه هستند، به طوری که مناطق شهری یک تا ۳ در تهران، مشترکان پرمصرف زیادی را در خود جای دادهاند، در حالی که در مناطق شهری ضعیفتر، تعداد مشترکان پرمصرف کمتر است. این گزارهها باعث شده است برخی به فکر تعرفهگذاری پلکانی و چه بسا دریافت هزینه گاز مصرفی پرمصرفها به صورت آزاد بیفتند. بر اساس قانون، وزارتخانههای نفت و نیرو موظفند تعرفه آب، برق و گاز مشترکان خانوارهای کشور را به گونهای اصلاح کنند که با رعایت مناطق جغرافیایی کشور، تعرفه مشترکان کممصرف خانوارهای محروم تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور برابر صفر، مشترکان تا الگوی مصرف به صورت یارانهای، مشترکان پرمصرف بالاتر از الگوی مصرف به صورت غیریارانهای و براساس الگوی افزایش پلکانی (آی. بی. تی) تعیین شود.
به عقیده برخی، مبنای قانونیای که در بالا آمده است، میتواند تا حد زیادی در مدیریت مصرف انرژی در کشورمان مؤثر باشد. به ویژه با توجه به اینکه در فصل سرما هستیم و کسری تراز گاز در کشور جدی است، موضوع تعرفهگذاری پلکانی مجدداً مورد توجه قرار گرفته است. مرتضی افقه، عضو هیئت علمی اقتصاد دانشگاه اهواز در گفتگو با «جوان» در خصوص روش تعرفهگذاری پلکانی گاز تصریح کرد: عدالت حکم میکند از پرمصرفها هزینه بیشتری برای گاز دریافت کنیم و کممصرفها هزینه پایینتری پرداخت کنند. وی در مورد این موضوع که قرار است در روش تعرفهگذاری پلکانی گاز پرمصرفها که اغلب از اقشار مرفه جامعه هستند، هزینه گاز را به صورت واقعی بپردازند و مشترکان کممصرف از یارانه بهرهمند شوند، گفت: در هر سیاستگذاریای که دولت انجام میدهد، باید توجه داشته باشیم که به اقشار کمدرآمد فشار وارد نشود. در روش تعرفهگذاری پلکانی اگر دقت داشته باشیم که اقشار پرمصرف و مرفه پرداختی بیشتری داشته باشند و کممصرفها از یارانه بهره ببرند، اتفاق خوبی است. عضو هیئت علمی اقتصاد دانشگاه اهواز خاطرنشان کرد: این موضوع منطقی است که نباید یارانه را به دهکهای پردرآمد و بالای جامعه اعطا کنیم. یارانه و سوبسید برای اقشاری است که به لحاظ درآمدی در دهکهای پایین جامعه قرار دارند. افقه گفت: لازم است از اعطای یارانههای غیرمستقیم در حوزه گاز و بنزین به طبقات مرفه جامعه پرهیز کنیم. ضرورتی برای اعطای یارانه به کسانی که درآمدهای بالایی دارند، وجود ندارد. یارانه برای کمک به اقشار ضعیف است، بنابراین روش تعرفهگذاری پلکانی که طبقه مرفه از یارانه استفاده نمیکند، منطقی است.
وی ادامه داد: روش تعرفهگذاری پلکانی راهکار مناسبی برای تعیین قبوض گاز مشترکان است. در این سازوکار، لازم است دولت بتواند اقشار مرفه را تمییز دهد و در مرحله بعد این روش را به درستی اجرا کند. با تحقق این دو پیششرط، روش تعرفهگذاری پلکانی مزیت زیادی برایمان دارد. عضو هیئت علمی اقتصاد دانشگاه اهواز خاطرنشان کرد: طبیعی است که پرمصرفها نباید از یارانه انرژی بهرهمند شوند و اگر بدمصرف هستند، باید به صورت تصاعدی هزینه گاز را بپردازند. افقه تصریح کرد: مدیریت مصرف گاز در بخش خانگی به کنترل ناترازی زمستانی منجر خواهد شد. یکی از مزیتهای مربوط به تعرفهگذاری پلکانی پرمصرفها، مزیت تنبیه و تشویق همزمان است. همان طور که پرمصرفها با اضافه پرداختی مواجه میشوند، کسانی که در چارچوب الگو از گاز استفاده میکنند نیز تشویق میشوند و این مشوقها اثرگذاری خوبی در مدیریت مصرف خواهد داشت.