جوان آنلاین: پسرفت لیگ برتر فوتبال ایران در بین سایر لیگ‌های جهان و آسیا خبری بود که انتظارش را داشتیم و اصلاً هم عجیب نبود.
اینکه فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار هر سال رتبه‌بندی لیگ‌های فوتبال دنیا را اعلام می‌کند، فرصت خوبی است برای کشورهایی که مدیران فوتبالی‌اش واقعاً دلشان برای این رشته می‌سوزد و به فکر پیشرفت هستند. اما در فوتبال ما برای آقایان فرقی نمی‌کند لیگ برترمان به رده ۶۸ جهان سقوط کرده و از لیگ‌های کوزوو، لتونی، جزایر فارو، تانزانیا و ازبکستان هم عقب افتاده‌ایم!
IFFHS رده‌بندی لیگ‌های جهان در سال ۲۰۲۳ را با در نظر گرفتن کیفیت فنی آن‌ها از نگاه کارشناسان خود منتشر کرد. در این رده‌بندی صعود سری آ ایتالیا به صدر جدول حسابی خودنمایی می‌کند. لیگ ایتالیا بعد از سال ۲۰۲۰ دیگر نتوانسته بود این جایگاه را به دست بیاورد و در عوض لیگ برتر انگلیس دو سال متوالی (۲۰۲۱ و ۲۰۲۲) مقام اول را در اختیار داشت. بااین‌حال سری آ با پیشی گرفتن از جزیره دوباره صدرنشین شد. بعد از انگلیس، لالیگا باز هم بالاتر از بوندس‌لیگا قرار گرفت و رده سوم را در اختیار دارد. رده چهارم از آن لیگ برزیل است و بوندس‌لیگای آلمان و لوشامپیونه فرانسه هم پنجم و ششم جهان هستند.
از اروپایی‌ها که بگذریم، می‌رسیم به لیگ‌های آسیایی. کره‌جنوبی همچنان در رده‌بندی فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار بهترین در قاره‌کهن محسوب می‌شود. کره‌ای‌ها از سال ۲۰۱۱ این جایگاه را در اختیار دارند و در رتبه ۳۱ ایستاده‌اند. نکته مهم اینکه عربستان در این رده‌بندی فاصله‌اش را با کره کاهش داده و لیگ این کشور در حالی در رده ۳۳ قرار دارد که تنها شش امتیاز کمتر از کره به دست آورده است. عربستان در رده‌بندی سال ۲۰۲۲ چهلم جهان بود. لیگ ژاپن با ۹ پله سقوط در رده ۳۹ ایستاده، اما لیگ ازبکستان با صعودی ۱۰ پله‌ای به رده ۶۷ صعود کرده است. لیگ ایران نیز با پنج پله تنزل به رتبه ۶۸ جهان سقوط کرد.
لیگ ایران در شرایطی پنجمین لیگ آسیا شناخته شده که حتی ساده‌ترین فاکتور‌های لازم برای پیشرفت یا بهتر است بگوییم جلوگیری از پسرفت را ندارد. از اینکه سطح لیگ کشورهایی، چون آلبانی، کوزوو، ارمنستان، جزایر فارو، تانزانیا و ازبکستان بالاتر است نباید خیلی تعجب کرد. وقتی دبیرکل فدراسیون فوتبال به مدیران یکی از دو باشگاه پرطرفدار این کشور در خصوص نامه ارسالی به فیفا اتهام جعل سند می‌زند، به‌هیچ‌وجه نمی‌توان انتظار پیشرفت داشت.
تا وقتی امکانات اولیه برگزاری مسابقات، برنامه‌ریزی حرفه‌ای و مدیران لایق و دلسوز نداشته باشیم و به جای اجرای قوانین به دنبال راهکار‌های دور زدن قوانین حرفه‌ای بگردیم، اوضاع روز‌به‌روز بدتر هم خواهد شد. فاصله زیاد با کره، عربستان و ژاپن و همچنین عقب افتادن از ازبک‌ها، واقعیت تلخی است که مسئولان فوتبال باید بابتش از مردم و هواداران عذرخواهی کنند. کافیست نگاهی گذرا به وضعیت این فصل از لیگ برتر بیندازید؛ کل مسابقات خلاصه می‌شود به جنجال، حاشیه، توهین، افترا و بیانیه! هیچ کدام از لیگ‌هایی که در رده‌بندی جهانی قبل از ما هستند چنین شرایطی را ندارند. آن‌ها قطعاً اندرخم داشتن چمن معمولی نیستند و حسرت داشتن یک زمین مناسب جهت برگزاری بازی‌ها به دل تیم‌ها نمانده است. در اینجا ما مشکلات سخت‌افزاری را با تغییر ورزشگاه و تبعید تیم‌ها به دیگر شهر‌ها حل می‌کنیم. علاوه بر این خرید تجهیزات نرم‌افزاری به امری عادی در فوتبال تبدیل شده و کسی به آن افتخار نمی‌کند، اما اینجا مدیران فوتبال چند سال است که وعده خرید VAR می‌دهند و حتی ورود VAR قرضی برای چند بازی لیگ قهرمانان را نیز جزئی از افتخارات خود می‌دانند!
سقوط به رده ۶۸ جهان یک‌شبه اتفاق نیفتاده و حاصل سوءمدیریتی است که سال‌هاست کمر فوتبال ایران را شکسته است. گردش مالی لیگ برتر کشورمان نجومی‌تر از حد تصور است. عدم شفافیت دستمزد بازیکنان و مربیان یکی دیگر از دلایل سقوط لیگ برتر است، لیگی که تیم‌هایش برای خرید بازیکنان بی‌کیفیت داخلی و خارجی حاضرند چندین میلیارد تومان بپردازند، شایسته پیشرفت نیست. مدیران باشگاه‌ها با اینکه می‌دانند ارزش فلان بازیکن چقدر است، اما به خواسته‌های عجیب آن‌ها و دلال‌هایشان تن می‌دهند. زیان‌ده بودن باشگاه‌ها دلیل دیگری است که فوتبال باشگاهی ایران را به مرز نابودی کشانده است. درعین حال که خبری از سود نیست، باشگاه‌ها همچنان از جیب دولت، صنایع، معادن و در یک کلام بیت‌المال ارتزاق می‌کنند و متأسفانه کسی نیست از آن‌ها بپرسد چرا باید در لیگ شصت و هشتم جهان دستمزد‌های ۳۰، ۴۰ میلیاردی یا حتی بالاتر پرداخت شود! از طرفی اجرای قوانین بین‌المللی اهمیتی برای تیم‌های ما ندارد و در صورت لزوم امکان دور زدن هر قانونی وجود دارد.
از کره و ژاپن که خیلی عقبیم، قطر هم که با سرمایه‌گذاری بلندمدت هم از نظر سخت‌افزاری اوج گرفته و هم در فوتبال دنیا مطرح شده است. عربستان نیز با به خدمت گرفتن ستاره‌های فوتبال جهان نامش را سر زبان‌ها انداخته و ازبک‌ها هم عزمی جدی برای پیشرفت دارند. ضمن اینکه جدیت کنفدراسیون آسیا برای حرفه‌ای شدن، آن‌ها را به اجرای دقیق قوانین ملزم کرده است. این وسط باشگاه‌های ما هستند که مهم‌ترین دستاوردشان کسب مجوز حرفه‌ای از آسیا محسوب می‌شود و همین که در لیگ قهرمانان حضور داشته باشند و حذف نشوند به آن افتخار می‌کنند و برای حریف کری می‌خوانند.
