جوان آنلاین: به دنبال رحلت آیتالله طالقانی و هجرت آیتالله منتظری، امام امت آیتالله سیدعلی خامنهای را با این سخن که شما که به حسن سابقه موصوف و در علم و عمل شایسته هستید، به امامت جمعه تهران منصوب کرد.
به گزارش ایسنا، ۲۴دی چهلوچهارمین سالروز انتصاب آیتالله سیدعلی خامنهای به امامت جمعه تهران در سال۱۳۵۸ است.
آیتالله سیدمحمود طالقانی و آیتالله حسینعلی منتظری اولین و دومین امام جمعه تهران بودند. آنان که زندانی ساواک در زندان قصر بودند، در تاریخ ۹آبان۱۳۵۷ به همراه بیش از هزارو۲۰نفر دیگر از زندانیان سیاسی و غیرسیاسی از زندان ساواک آزاد شدند. آیتالله طالقانی در تاریخ پنجم مرداد۱۳۵۸ اولین نماز جمعه تهران را برگزار کرد. ایشان تا ۱۹شهریور، روز رحلتشان چند جمعه دیگر نماز را خواند، اما اجل مهلتش نداد و در نوزدهمین روز شهریور۱۳۵۸ جان به جان آفرین تسلیم کرد. با درگذشت آیتالله طالقانی، امام امت آیتالله منتظری را در تاریخ ۲۱شهریور به عنوان دومین امام جمعه تهران منصوب کردند. ایشان نیز تا اواسط دی۱۳۵۸ امام جمعه تهران بود، اما از اواسط این ماه برای تدریس به قم برگشت. با مهاجرت آیتالله منتظری به قم، امام امت آیتالله سیدعلی خامنهای را در تاریخ ۲۴دی۱۳۵۸ به عنوان سومین امام جمعه تهران منصوب کردند، البته حضرت امام در دیدار جمعی از دانشجویان دانشگاه تهران در خرداد۱۳۵۸ که به مناسبت چهلمین روز شهادت آیتالله دکتر مرتضی مطهری انجام شد، گفته بودند: «من پیشنهاد میکنم آقای آقا سیدعلی آقا بیایند، خامنهای. شما ممکن است که بروید پیش ایشان از قول من بگویید ایشان بیایند به جای آقای مطهری. بسیار خوب است ایشان، فهیم است، میتواند صحبت کند، میتواند حرف بزند.»
خاطره امامت جمعه
جواد مقصودی، رئیس سابق ستاد نماز جمعه در خاطرهای از آن دوران گفت: «در روزهای ابتدایی انقلاب ستاد نماز جمعه دست ما نبود و آقای طالقانی به امر امام، نماز جمعه را شروع کردند. متأسفانه ستاد نماز جمعه را آن روزها لیبرالها و منافقین تسخیر کرده بودند. آقای طالقانی هم چند نماز جمعه بیشتر نخواندند. آقای طالقانی که فوت کردند ساعت ۷ همان شب امام، آقای منتظری را معرفی کردند. از همان جا شهید مظلوم دکتر بهشتی، شهید دکتر باهنر و مرحوم شفیق گفتند بروید ستاد نماز جمعه را دست بگیرید. فکر میکردیم با منافقین و لیبرالهایی که در این نهاد نفوذ کرده بودند، درگیر میشویم ولی آنها ترسیدند و طرف ما نیامدند، البته هر مقدار وسایل و امکانات آنجا بود را بردند حتی کانتینری که مرحوم آیتالله طالقانی روی آن خطبه میخواندند را هم بردند. خودمان داربستی درست کردیم و امکانات ضروری را فراهم کردیم... البته آقای منتظری هم بعد از مدتی گفت که من دیگر نمیخواهم بیایم. گفتیم چرا؟ سخن از حضور در حوزه علمیه قم به میان آورد و بعد از آن امام آقا را منصوب کردند. از حضور ایشان در این مسند خیلی خوشحال شدیم. ایشان خطیب خیلی خوبی بودند که بین انقلابیون به شدت محبوب بودند. حکم امام جمعهای حضرت آقا را امام به ایشان داده بودند و من یادم است که آقا همیشه میفرمودند که من این حکم را با هیچ چیز عوض نمیکنم.»
۳ ساعت مطالعه برای نمازجمعه کم است
آیتالله سیدعلی خامنهای یک دهه بعد در تاریخ ۱۲تیر۱۳۶۸ درست یک ماه بعد از رحلت جانگذار امام خمینی و انتصاب به عنوان دومین رهبر انقلاب اسلامی، در مراسم بیعت ائمه جمعه سراسر کشور با ایشان در خاطرهای به تشریح شیوه برگزاری نمازهای جمعهشان پرداختند و گفتند: «من برای رفتن به نماز جمعه، شاید به طور متوسط سه ساعت مطالعه میکنم و همیشه هم ناراضیم به خاطر اینکه واقعاً سه ساعت وقت کمی است. به دلیل اشتغالات زیادی که همیشه داشتم، قبل از روز جمعهای که میخواهم به نماز بروم، فرصت نمیکنم مطالعه کنم. روز جمعه از ساعت ۸ صبح تا وقتی که به نماز میروم، مینشینم مطالعه میکنم، در عین حال احساس میکنم وقت بسیار کمی است. واقعاً جا دارد که یک خطبه روز جمعه، هفتهشت ساعت مطالعه پشت سر خودش داشته باشد. اگر ما بتوانیم این مهم را تأمین کنیم، احساس میشود که یک کلاس عمومی سراسری برای عامه مردم خواهیم داشت و این چیزی است که قطعاً انقلاب را پیش خواهد برد، بنابراین بایستی هم ارتباط و اتصال آقایان روزبهروز مستحکمتر بشود و هم آنچه که به مردم داده میشود، روزبهروز سطحش بالاتر رود.»
دورههای امامت جمعه
امامت جمعه مقام معظم رهبری از زمستان۱۳۵۸ تا هماکنون در سه دوره زمانی مختلف استمرار یافته و صدها بار به اقامه نماز جمعه پرداختهاند.
دوره اول از دی۱۳۵۸ تا لحظه سوءقصد به جان ایشان که در تاریخ ششم تیر۱۳۶۰ از سوی مزدوران گروهک تروریستی رهروان فرقان در مسجد ابوذر تهران اتفاق افتاد. دوره دوم از اسفند۱۳۶۰ تا خرداد۱۳۶۸ و رحلت امام خمینی و دوره سوم از اواسط خرداد۱۳۶۸ و انتصاب به عنوان رهبر جدید ایران تا هم اکنون.
ترور نافرجام آیتالله خامنهای در میانه تابستان۱۳۶۰ موجب زخمیشدن شدید ایشان و بستریشدن سه ماهه در بیمارستان و منزل شد. به همین دلیل امام امت برای خالی نماندن جایگاه امامت جمعه و بستن راه سوءاستفاده گروهکهای تروریستی و دشمنان جمهوری اسلامی ایران سایر کارگزاران نظام را به امامت جمعه تهران منصوب کردند.
منصوره خجستهباقرزاده، همسر مقام معظم رهبری در مصاحبهای در سال۱۳۶۲ درباره ترور آیتالله خامنهای و ضرورت تداوم اقامه نماز جمعه تهران در آن سال گفت: پس از فاجعه هفتم تیر، حاج احمد آقا آمدند بالای سر آقای خامنهای و گفتند: «نظر شما درباره کسی که به جای شما برود نماز جمعه چیست؟» آقای خامنهای گفتند: «آقای بهشتی.» آن روزها هنوز از جریان شهادت آیتالله بهشتی خبر نداشتند. حاج احمد آقا گفتند که «آقای بهشتی گفتهاند که من وقت ندارم.» آقای خامنهای گفتند: «پس آقای هاشمی.»
آیتالله هاشمیرفسنجانی چند نماز جمعه را اقامه کرد، اما به دلیل مشغلهها و مسئولیتهای مختلف نتوانست به صورت منظم نماز جمعه را برگزار کند.
بعد از آیتالله هاشمیرفسنجانی ایده انتخاب امام جمعه موقت و انتصاب روحانیون مبرز و عالم مطرح شد و به این ترتیب روحانیان سرشناسی، چون آیتالله عبدالکریم موسویاردبیلی، آیتالله محمد امامیکاشانی، آیتالله محمدمهدی ربانیاملشی، آیتالله محمد یزدی و آیتالله محمدرضا مهدویکنی عهدهدار امامت جمعه موقت تهران شدند.
منابع
صحیفه امام، جلد۱۲. ص۱۱۶
پایگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتاللهسیدعلی خامنهای- «خطبه نماز جمعه هفتهشت ساعت مطالعه میخواهد» و «یادگاری از امام».
صحیفه امام، جلد۱۲. ص۱۱۶
پایگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتاللهسیدعلی خامنهای- «خطبه نماز جمعه هفتهشت ساعت مطالعه میخواهد» و «یادگاری از امام».