پیامکت را چک کن! ممکن است رسید جعلی باشد

کلاهبراری با رسید‌های جعلی که با اپلیکیشن‌های رسیدساز ساخته می‌شود شیوه‌ای است که تبهکاران برای دستبر به حساب شهروندان طراحی کرده و در حال اجرای آن هستند. تنها راه مسدود کردن راه موفقیت این دسته از مجرمان بالا بردن آگاهی عمومی است.

سرویس جامعه جوان آنلاین: هر جا پای پول در میان باشد سروکله تبهکاران هم پیدا می‌شود. از مغازه و فروشگاه‌های کوچه و بازار تا فروشگاه و سایت‌های مجازی سازوکار تبهکاران برای دسترسی به پول فروشندگان در جریان است. تا پیش از وارد شدن پدیده‌های نوین برای نقل و انتقال پول تبادل پول و کالا به صورت سنتی درجریان بود. در این سبک، روش سارقان هم به شیوه سنتی بود. آن‌ها با تعقیب کردن مشتریان در فرصت مناسب محتویات جیب یا کیف آن‌ها را سرقت می‌کردند.

وارد شدن کارت‌های بانکی و به دنبال آن اپلیکشن‌های بانکی به چرخه خرید و فروش، خطر انتقال پول نقد به شدت کاهش پیدا کرد. مزیت استفاده از کارت‌های بانکی و اپلیکشن‌ها این بوده و هست که دیگر مردم ناگزیر نیستند برای خرید، با خود پول نقد حمل کنند. این موضوع به منزله برقرار شدن امنیت کامل در خرید نیست چرا که تبهکاران هم بیکار ننشسته و برای رسیدن به اعمال مجرمانه شان سبک کار خود را تغییر دادند.

درباره کلاهبرداری رسیدساز

یکی از شیوه‌های مرسوم مجرمان در این باره استفاده از اپلیکشن‌های رسیدساز برای کلاهبرداری است. عمده تبهکاران سوژه هایشان را از میان فروشندگان کالا در سایت‌های فروش کالا خصوصا سایت دیوار شناسایی می‌کنند. آن‌ها از روابط عمومی خوبی برخوردار هستند و خیلی راحت با فروشنده رابطه خوبی برقرار می‌کنند تا در فرصت مناسب بتواند او را در اجرای نقشه‌اش با خود همراه کنند. بعد از توافق بر سر قیمت با فروشنده قرار ملاقات می‌گذارند. عمده وقت ملاقات در ساعت غیراداری انجام می‌شود تا فروشنده نتواند برای بررسی حسابش به بانک دسترسی داشته باشد. خریدار بعد از حضور در محل قرار و بازدید کالا می‌گویدکارت بانکی را به همراه ندارد و قصددارد پول خریدش را با اپلیکشین بانکی از طریق گوشی تلفن همراهش پرداخت کند. وقتی فروشنده با درخواست او موافقت می‌کند فرد کلاهبردار یک قدم دیگر به اجرای نقشه اش نزدیک‌تر شده است.

گام به جلوی کلاهبردار

بعداز موافقت فروشنده، فرد کلاهبردار شروع به انجام عملیات واریز پول با گوشی تلفن همراهش می‌کند. او مشخصات خریدار را از طریق درگاه بانکی به دست می‌آورد آن را وارد اپلیکیشن رسید ساز می‌کند و رسید جعلی ساخته می‌شود. با کامل شدن عملیات، نام و مشخصات فروشنده روی صفحه گوشی تلفن همراه خریدار ظاهر می‌شود و گاهی فرد کلاهبردار با گرفتن یک اسکرین شات آن را برای فروشنده ارسال می‌کند.

آخرین مرحله

از نظر فرد کلاهبردار، عملیات بانکی به طور کامل انجام شده، اما در واقع هیچ پولی به حساب فروشنده واریز نشده، چرا که پیامک واریز از سوی بانک برایش ارسال نشده است. اختلال در سیستم ارسال پیامک، مهم‌ترین بهانه‌ای است که فرد کلاهبردر آن را تحویل فروشنده می‌دهد. از آن جا که سامانه‌های پیامکی بانک‌ها همواره دچار اختلال هستند همین موضوع دستاویزی برای فرد کلاهبردار می‌شود و در آخرین مرحله از اجرای نقشه اش موفق می‌شود فرد مقابل را قانع کندکه پول به حسابش واریز شده است. بعد از آن که فردکلاهبردار با کالا‌های خریداری شده از آنجا دور می‌شود نگرانی از واریز نشدن پول گریبان خریدار را می‌گیرد. او زمانی از کلاهبرداری با خبر می‌شود که موجودی حسابش را بررسی کند. آنجاست که متوجه می‌شود با دست خودش کالاهایش را به دست فردی تبهکار داده است.

یک مثال عینی

یکی از این کلاهبرداران چندی قبل به دام ماموران پلیس فتا تهران افتاد. چندی قبل شکایت‌های مشابهی به این شیوه به پلیس فتا تهران گزارش شد. یکی از شاکیان توضیح داد دوچرخه‌ام را به قیمت ۱۵ میلیون تومان برای فروش در سایت دیوار آگهی کردم. دقایقی بعد مردی تماس گرفت و در حالی که بیان خیلی خوبی داشت درباره مشخصات دوچرخه سوال کرد. بعد از آن بر سر قیمت توافق کردیم و آن مرد برای پرداخت پول و بردن دوچرخه به در خانه مان آمد. او بعد از بازدید دوچرخه گفت که پول را با گوشی تلفن همراهش واریز می‌کند که قبول کردم. بعد هم مشغول کار با گوشی تلفن همراهش شد و گفت که پول را وایز کرده است. او رسید واریز پول که مشخصات من در آن درج شده بود را به من نشان داد. وقتی گوشی تلفن همراهم را برسی کردم دیدم پیامک واریزی برایم ارسال نشده است. آن مرد گفت که حتما در ارسال پیامک اختلال ایجاد شده است. از آنجا که اختلال در سیستم ارسال پیامک مرسوم بود به حرفش اعتماد کردم و دوچرخه را به او دادم. بعد از رفتن او موجودی حسابم را با اپلیکیشن بانکی بررسی کردم، اما پول به حسابم واریز نشده بود. برای اطمینان بیشتر به عابربانک رفتم و گردش حسابم را بررسی کردم، اما از واریزی خبری نبود. انجا بود که فهمیدم آن فرد کلاهبردار بوده و به این شیوه دوچرخه‌ام را سرقت کرده است.

ماموران پلیس فتا با بررسی شکایت‌های مطرح شده توانستند مرد فریبکار را شناسایی و او را بازداشت کنند. متهم در بازجویی‌ها اعتراف کرد که به این شیوه موفق شده است ۵۰۰ میلیون تومان از شهروندان کلاهبرداری کند. متهم گفت پس از جلب اعتماد فروشنده و وارد کردن شماره کارت او در اپلیکیشن بانکی تلفن همراهم مشخصات فروشنده را به دست می‌آوردم. در مرحله بعد با ورود به اپلیکیشن رسیدساز جعلی و وارد کردن اطلاعات وی یک رسید جعلی درست می‌کردم و به فروشنده نشان می‌دادم و با طرح این ادعا که در ارسال پیامک اختلال ایجاد شده او را قانع کرده و کالا را سرقت کردم.

چه بایدکرد؟

اطمینان پیدا کردن از واریز شدن یا نشدن پول تنها راه در امان ماندن از گرفتار شدن در دام کلاهبرداران است. در حال حاضر با پیشرفت‌هایی که در فضای دیجیتال صورت گرفته امکان بررسی گردش مالی به وسیله اپلیکیشن‌های بانکی در هر ساعت شبانه روز فراهم شده است. همچنین بررسی تراکنش‌های بانکی از راه بررسی حساب در باجه‌های عابربانک همواره است.

سرهنگ سامع خورشاد رئیس پلیس فتا استان مازندران در این باره می‌گوید: شهروندان پس از فروش کالا، حساب بانکی خود را بررسی کرده و بعداز اطمینان از واقعی بودن پیامک، کالا را تحویل دهند. پیامک نباید از طریق شماره تلفن‌های همراه ارسال شده باشد بلکه باید از طریق سرشماره‌های بانک ارسال شده باشد. وجود مشخصات شماره کارت و نام افراد در رسید ارائه شده توسط مشتری، صحت انجام تراکنش بانکی را ضمانت نمی‌کند و بهتر است موجودی حساب بانکی خود و همچنین سرشماره در پیامک دریافت شده را بررسی و مطابقت نمایند. کاربرانی که قصد انجام خرید اینترنتی دارند می‌بایست سامانه پیامکی حساب‌های بانکی خود را فعال کنند تا با واریز یا برداشت از حساب، با دریافت پیامک ازطرف بانک مربوطه از انجام عملیات بانکی مورد نظر اطمینان حاصل کنند و پس از دریافت پیامک، موجودی حساب خود را از طریق موبایل بانک یا اینترنت بانک بررسی کنند. با در نظر گرفتن این موارد است که کلاهبرداران برای رسیدن به اهدفشان ناکام خواهند ماند.