روگووا اولین رئیس جمهور کوزوو و اولین رهبر برجسته سیاسی کوزوو بود، او
همچینی محقق و نویسنده‌ای توانا بود. روگووا در سال 1989 وارد عرصه سیاست شد و رهبری حزب اتحاد دموکراتیک کوزوو (LDK) ،
که خواستار استقلال کوزوو از یوگسلاوی سابق بود را بر عهده گرفت. کوزوو
تنها کشور اروپایی است که 95 درصد جمعیت آن مسلمان هستند؛ ولی روگووا، علیرغم تلاش
هایش فرصتی برای زندگی در کوزووی مستقل نیافت.
زندگی روگووا
روگووا در یک خانواده آلبانیایی در بخش کوزوو یوگسلاوی سابق (آنچه امروز
کوزووی مستقل نام گرفته) متولد شد؛ حکومت کمونیست یوگسلاوی پدر و پدر بزرگش را در حالی
که روگووا هنوز نوزاد بود، اعدام کرد. او ادبیات آلبانیایی را در دانشگاه پریشتینا
آموخت و در دانشگاه پاریس به تحصیل ادامه داد و در همانجا پایان نامه دکتری خود را
در زمینه نقد ادبی زبان آلبانیایی دفاع کرد. در سال 1988 به عنوان رئیس اتحادیه نویسندگان
کوزوو انتخاب شد و به کار در سردبیری نشریات معتبر علمی و ادبی و تحقیق در موسسه مطالعات آلبانیایی پرداخت.
روگووا در سال 1989 وارد سیاست شد بعد از مدتی رهبری حزب اتحاد دموکراتیک کوزوو ( LDK ) ،
که خواستار استقلال کوزوو از یوگسلاوی سابق بود را بر عهده گرفت. در سال
1992 پیروز اولین انتخابات ریاست جمهوری منطقه خودختار کوزوو شد، سرزمینی که در که
در آن زمان هنوز استقلالی نداشت. در سال 1998 برای دوره دوم به عنوان رئیس جمهور کوزوو
برگزیده شد، اما در تقابل با منش جنگجویانه ارتش آزادی بخش کوزوو(KLA ) قراگرفت.
او در کشاکش جنگ کوزوو و صربستان در سال 1999، در مذاکرات موسوم به رامبویه (Rambouillet
) برای پایان دادن به خصومت با صربستان شرکت کرد
ولی این کنفرانس نتیجه ای نداشت؛ روگووا شیوه ای متفاوت از جنگجویان آلبانی تبار کوزوو
برای تحقق خواسته مردم کزوو ( یعنی استقلال ) در پیش گرفته بود، از این رو از سوی
ارتش آزادی بخش کوزوو به مصالحه با صربستان و میلوشویچ متهم شد.
سیاست روگووا؛ پرهیز از خشونت
ابراهیم روگووا رهبر جنبش استقلال طلبی آلبانی تبارهای کوزوو از اوایل دهه
90 میلادی است. روگووا در حرکت مبارزاتی اش معتقد به مبارزه منفی و نه مبارزه مسلحانه
بود. در اوج تنش و بحران کوزوو که اسلوبودان میلوشوویچ سیاست مشت آهنین را برای سرکوب
آلبانیایی تبارهای کوزوو در پیش گرفته بود، روگووا با میلوشوویچ ملاقات کرد تا بلکه
رئیس جمهور یوگسلاوی را وادار به تعدیل سیاست هایش کند. این شیوه برخورد روگووا مورد
انتقاد بسیاری از رهبران کوزوو که معتقد به مبارزه مسلحانه بودند قرار گرفت اما روگووا
بدون توجه به این انتقادات پس از بمباران هوایی ناتو و خروج ارتش صربستان از کوزوو؛
سیاست نرمش و تعادل را در برخورد با اقلیت صرب های ساکن کوزوو و دولت صربستان در
پیش گرفت.
در بیش از 6 سالی که از زمان خروج ارتش صربستان از کوزوو روگووا نقش تعیین
کننده ای در تعدیل مواضع رهبران آلبانیایی تبار کوزوو در پیگیری اهداف استقلال طلبانه
شان داشت و در سال 2003 در حالی که تمامی رهبران جامعه آلبانی تبار کوزوو با مذاکرات
مستقیم و رو در رو با دولت صربستان مخالفت می کردند، تنها این ابراهیم روگووا بود که
مذاکرات مستقیم با نمایندگان دولت صربستان را در وین پذیرفت و در آن شرکت کرد. هرچند
این مذاکرات نشان داد که فضای سیاسی برای شروع مذاکرات مستقیم میان آلبانیایی تبارهای
کوزوو فراهم نیست اما ابراهیم روگووا نشان داد که برای استقلال کوزوو از راه سیاسی
و مسالمت آمیز هیچ مرز و شرطی قایل نیست
.
بیماری روگووا تا مرگ گاندی بالکان
ابراهیم روگوا 61 ساله در حالی که بسیار رنگ پریده و نحیف به نظر می آمد،
ادعا می کرد که تا زمانی که به چشم خود، استقلال کوزوو را از صربستان نبیند، از قدرت
کناره گیری نخواهد کرد. وی در خصوص بیماری اش به مجری برنامه تلویزیون دولتی کوزوو
گفت: «پزشکان اعلام کرده اند که من به سرطان ریه پیشرفته مبتلا هستم. آنها درمان خود
را آغاز کرده اند و من هم امیدوار هستم که به یاری خداوند بتوانم بر این بیماری پیروز
شوم.» ابراهیم روگووا، پس از گذراندن یک دوره کوتاه درمانی در مرکز خدمات درمانی ارتش
ایالات متحده در آلمان، به کوزوو بازگشت، اما بیماری او بهبود نیافته بود.
بیماری ناگهانی روگووا، باعث افزایش ترس از کاهش سرعت روند دولت کوزوو به سمت استقلال شده
بود و مردم گمان می کردند در صورتی که ابراهیم روگووا به علت بیماری و ضعف جسمانی،
از سمت خود کناره گیری کند، کوزوو به
دوران قبل از جنگ سال 1999 و مجدداً به دوران رکود سیاسی باز خواهد گشت و شانس
استقلال کوزوو بسیار کم رنگ خواهد شد.
این رهبر قدرتمند کوزوو در سال 2006 به دلیل بیماری سرطان ریه درگذشت. ابراهیم
روگووا ، رئیس جمهور فقید کوزوو در شرایطی سخت و حساس از دنیا رفت. درست زمانی که قرار
بود مذاکرات دشوار حل و فصل موقعیت سرزمین
کوزوو در وین آغاز شود و روگووا با توجه به ویژگی های شخصیتی و نفوذ سیاسی اش در جامعه
آلبانی تبارهای کوزوو می توانست نقش تاثیرگذاری در روند مذاکرات و تعیین سرنوشت این
مردم داشته باشد.
سخن آخر
خاویر سولانا نماینده وقت سیاست خارجی و امنیتی اتحادیه اروپا؛ در پی درگذشت
رئیس جمهور کوزوو گفت: «با درگذشت ابراهیم
روگووا تدبیر و درایت وی نیز از دست رفت و در این موقعیت بحرانی من از همه رهبران و
مقامات کوزوو می خواهم تا اتحاد و یکپارچگی خود را حفظ کنند.» روگووا به جهت شیوه و منش صلح جویانه و روش های غیر
خشونت آمیز برای کسب استقلال کوزوو به گاندی بالکان شهرت یافت.
امروز
کوزوو تنها کشور اروپایی است که 95 درصد جمعیت آن مسلمان هستند؛
ولی روگووا، علیرغم تلاش هایش فرصتی برای زندگی در کوزووی مستقل نیافت.
کوزوو در
17 فوریه 2008 (تقریباً دو سال بعد از مرگ روگووا) اعلام استقلال کرد و تا
کنون از
سوی بیش از یکصد کشور جهان به رسمیت شناخته شده است. مردم مسلمان کوزوو
هرگز این رهبر کاریزماتیک را فراموش نخواهند کرد. مزار ابراهیم روگووا به
عنوان
یک رهبر ملی بر فراز شهر پریشتنا (پایتخت کوزوو) قرار گرفته؛ جایی که او
تلاش
هایش را برای استقلال کشور مستقل کوزوو از آنجا آغاز کرد.
وحید پرست تاش؛ دانشجوی دکتری روابط بین الملل
