روز گذشته دومين جشنواره مد و لباس فجر باغيبت وزير ارشاد و حضور برخي مسئولان اين وزارتخانه، در بخش‌هاي بين‌الملل، فروش و برندها، بخش ويژه اقوام و استان‌ها، سازمان‌ها و نهاد‌ها، صنعت و فعاليت‌هاي فرهنگي و هنري در مصلاي امام خميني(ره) افتتاح شد تا الگوهايي از لباس هايي با طراحي ايراني – اسلامي را به نمايش در آورد.
الگوبرداري جامعه از مدل‌هاي لباس‌هاي ارائه شده در فيلم‌هاي هاليوودي و ماهواره اي، سر در آوردن مدل‌هاي ارائه شده در شوهاي زير زميني از سطح جامعه و استقبال توليد كنندگان و جمعيت مخاطب از اين لباس‌هايي كه هيچ تطابقي با سبك زندگي ايراني –اسلامي يا به عبارت ديگر شرع و عرف ما ندارند، بالاخره مسئولان را متقاعد كرد كه ما در حوزه مد و لباس نيازمند يك عزم و حركت جدي هستيم. شكل‌گيري دبيرخانه مد و لباس در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و برگزاري جشنواره مد ولباس فجر نشانه اين عزم جدي است و حالا هم حاصل اين فعاليت‌ها براي دومين باردر قالب جشنواره مد و لباس فجر رونمايي شده است.
جشنواره مد ولباس فجر پاسخي به «چه بپوشم؟» صرف برخورد سلبي با مقوله‌اي همانند مد و لباس تا زماني كه ما توانايي ارائه طرح‌هاي مناسب جايگزين را نداشته باشيم، انگار جواب نمي‌دهد زيرا با منع زنان و دختران، از پوشيدن آنچه كه بي‌ترديد معناي حقيقي بد پوششي است با اين انتقاد مواجه مي‌شويم كه «اگر اين را نپوشم پس چه بپوشم ؟» نداشتن پاسخ مناسب براي چنين سؤالي به معناي صدور مجوز براي ادامه روند بد حجابي‌هاست. از همين روست كه مسئولان براي مواجهه با اين پديده از مسير ايجابي يعني پاسخ به همان «چه بپوشيم ؟» وارد صحنه شده‌اند. جشنواره مد و لباس فجر دو سال است كه با فراخواندن تمامي كساني كه دستي در توليد و عرضه پوشاك دارند مي‌خواهد الگويي از لباس ايراني –اسلامي ارائه دهد و از منظر اهميت، اين رخداد فرهنگي – اجتماعي قابل قياس با جشنواره فيلم، تئاتر و موسيقي فجر است.
هرچند اين حركت از آغاز دير هنگام رنج مي‌برد و همين شروع دير هنگام آن را با ايرادهايي در كار مواجه كرده است. با وجود اين نبايد از بركات اين حركت غافل شد. رقابت ۷ هزار و ۵۰۰ اثر در جشنواره مد و لباس مراسم افتتاحيه جشنواره طبق معمول اغلب مراسم‌ها با ۲۰ دقيقه‌اي تأخير آغاز شد. غيبت وزير ارشاد نشان داد كه وي آنقدر كه براي فيلم و تئاتر ارزش قائل است براي مد و لباس ارزش قائل نيست ، تعداد ايستاده‌ها بيشتر از نشسته‌ها بود و از لباس برخي شركت‌كنندگان در اين مراسم، مي‌شد حدس زد اين افراد طراحان منتخب هستند! نخستين سخنران مراسم دبير همايش حميد قبادي بود. وي توضيحاتي را درباره هشت بخش جشنواره امسال ارائه كرد. به گفته قبادي، بيش از ۷ هزار و ۵۰۰ اثر به دبيرخانه اين جشنواره ارسال شد و در مسير داوري قرار گرفت.
نخستين ژورنال الكترونيكي لباس آمد رونمايي از نخستين ژورنال الكترونيكي لباس بخش ديگر اين همايش بود كه به دست محمدرضا شاه‌آبادي، معاون هنري وزارت ارشاد صورت گرفت. هرچند تجمع تعداد زياد عكاس براي ثبت اين لحظه، ساير حاضران را از مشاهده تصوير زنده اين افتتاح محروم كرد. حالا نوبت شاه‌آبادي بود كه پشت ميكروفن قرار بگيرد و از اهميت لباس در سبك زندگي ايراني- اسلامي سخن بگويد. به باور وي، ارزش برگزاري جشنواره براي مد و لباس در مقياس مأموريت‌هاي كلان كشور بيشتر و بهتر مشخص مي‌شود. معاون هنري وزير ارشاد با اشاره به دغدغه‌هاي كشور در بخش سبك زندگي از ورود موضوع مد و لباس به فاز دوم آن خبر داد. به باور وي، جشنواره بين‌المللي مد و لباس محصول اتفاقاتي نظير حساسيت جامعه و مديران به اين مقوله و درك اهميت موضوع مالكيت معنوي است. در نهايت اين مد و لباس است كه به عنوان يكي از مهم‌ترين موضوعات تأثير‌گذار و تأثير‌پذير بر مقوله سبك زندگي قرار مي‌گيرد. شاه‌آبادي تصريح كرد: به بيان ديگر، هيچ چيز به اندازه لباس نمي‌تواند نمادي از سبك زندگي باشد و مي‌توان ادعا كرد پوشاك تنها يك كالاي اقتصادي نيست، بلكه ۷۵ ميليون ايراني با پوششي كه دارند نمادي از فرهنگ و تمدن و سبك زندگي ايراني را با خود حمل مي‌كنند.
پيش‌نويس سند ملي مد و لباس در وزارت ارشاد معاون هنري وزير ارشاد خلأ‌هاي موجود در زمينه مد و لباس را در سخنراني خود جاي داد اما تأكيد كرد: ما در ابتداي راه هستيم. به گفته وي، بحث‌هاي پژوهشي در زمينه مد و لباس آغاز شده و پيش‌نويس سند ملي مد‌و‌لباس در حال تدوين است، اما تكميل اين موضوع نيازمند كارهاي پژوهشي بيشتري در اين حوزه است. شاه‌آبادي همچنين از فراهم ساختن زيرساخت‌هاي لازم براي ورود ساير دستگاه‌ها به بحث مد و لباس خبر داد؛ زيرساخت‌هايي كه بهانه را از دست ساير دستگاه‌ها مي‌گيرد.
افزايش كميت و كاهش كيفيت
بازديد از فضاي نمايشگاه اما مهم‌ترين بخش دومين جشنواره مد و لباس فجر بود؛ فضايي كه به قول شاه‌آبادي به فاصله پنج ماه از برگزاري آخرين نمايشگاه مد و لباس در تالار وحدت در فضايي به وسعت ۳۵ هزار متر مربع يعني ۱۰ برابر آن نمايشگاه برگزار شد. اما انگار اين ۱۰ برابر شدن فضا كيفيت نمايشگاه را تحت تأثير قرار داده، هرچند از زيبايي و تطابق با موازين و اصول ايراني- اسلامي بسياري از طرح‌هاي ارائه شده نمي‌شد صرف‌نظر كرد. دراين ميان اما طرح‌هاي غيراسلامي و ناسازگار با سبك زندگي اصيل ايراني- اسلامي هم كم نبود؛ مانتوهاي تنگ و بسيار كوتاه كه حضورشان در چنين جشنواره‌اي باعث تعجب بود.
غرفه جاجيم و تابلو در نمايشگاه لباس! ظاهراً قرار گرفتن فضاي باز و گسترده در اختيار برگزار‌كنندگان جشنواره سبب شده بود تا علاوه بر مد و لباس شاهد حضور برخي بخش‌هاي جانبي هم باشيم؛ غرفه‌هايي نظير جواهرسازي و سنگ‌تراشي تا غرفه گليم و جاجيم‌هاي نمدي و حتي تابلو‌هاي صنايع دستي! كه به نظر مي‌رسد همخواني چنداني با مد و به خصوص لباس ندارند و حضورشان در اين جمع، جشنواره مد‌و‌لباس را به يك نمايشگاه بهاره شبيه‌تر كرده بود. در حالي كه در نمايشگاه مد و لباسي كه آبان‌ماه امسال در تالار وحدت برگزار شد، لااقل تخصصي بودن بحث مد و لباس را مي‌شد مشاهده كرد. ظاهراً امسال براي نخستين‌بار پوشاك آقايان هم به اين جشنواره آمده بود، هرچند در مقايسه با پوشاك زنانه اصلاً به چشم نمي‌آمد.
توزيع كارت آموزشگاه رايانه در نمايشگاه مد و لباس در غرفه‌هاي مربوط به استان‌ها گاهي لباس‌هاي جالبي را مشاهده مي‌كرديم كه هم مؤلفه‌هاي ويژه لباس بومي استان را در بر داشت و هم مؤلفه‌هاي اسلامي را، اما در برخي غرفه‌ها هم اثري از لباس‌هاي بومي ديده نمي‌شد. در يكي از غرفه‌هاي استاني اما كارت آموزشگاه رايانه بين بازديدكنندگان توزيع مي‌شد. استقبال از نمايشگاه براي روز افتتاحيه قابل توجه بود.
مانتوهاي ۵۰۰ هزار توماني
جشنواره مد و لباس فجر امسال بخش فروش هم دارد. در بخش فروش اما آثار ضعيف‌تر مي‌شد. لباس‌هايي كه در تمامي مانتوفروشي‌هاي سطح شهر مي‌بينيم. وضعيت قيمت‌ها هم به هيچ وجه با جيب قشر متوسط و ضعيف جامعه همخواني نداشت. متوسط قيمت مانتوهاي ارائه شده حدود ۱۵۰ هزار تومان بود، اما مانتوهاي ۴۰۰ و ۵۰۰ هزار توماني چه در بخش بين‌الملل و چه در بخش فروش داخلي از لحاظ كيفيت و زيبايي بر ديگر طرح‌ها غلبه داشت.
اصلاح سبك لباس ايراني- اسلامي در‌جشنواره مد و لباس؟! نمايشگاه و جشنواره مد و لباس فجر امسال قرار است ۱۰ روزه باشد و تا ۲۳ اسفندماه ادامه دارد. اينكه اين جشنواره تا چه حد مي‌تواند به اصلاح سبك زندگي در زمينه پوشش منجر شود را بايد در سطح جامعه ديد و قضاوت كرد. هر چند مدل‌هاي ارائه شده در اين نمايشگاه نيز قضاوت را آسان‌تر مي‌كند.
