
در بسياري از موارد متأسفانه برخي رانندگان اتوبوسها با اعلام اينکه کارتخوانها خراب هستند، قصد دارند پول نقد از مسافران بگيرند. همين عامل هم دليلي شده تا اختلافاتي بين رانندگان و مسافران به وجود آيد. افزون بر اين، بسياري از اتوبوسهاي خصوصي نيز همچنان ميل چنداني به استفاده از کارتخوانها ندارند و بيشتر از اسکناس و پول خرد استفاده ميکنند که همين مسئله در نهايت سبب ميشود تا راننده با ابراز اينکه پول خرد ندارد، باقي پول مسافران را پس ندهد! البته در اين پول پس ندادنها، اعضاي شوراي شهر هم مقصرند که رقمهاي عجيب و غريب براي کرايهها مصوب ميکنند؛ مثلاً ۲۲۲۲ ريال! کسي هم نيست بپرسد الان سکه دوزاري کجا گير ميآيد که رانندگان بتوانند دقيقاً مابقي کرايه را با اين رقم جالب پس بدهند!
اواخر سال ۸۸ بود كه مديرعامل شركت اتوبوسراني تهران از حذف بليتهاي كاغذي اتوبوس و جايگزيني بليتهاي الكترونيك خبر داد. پس از آن به تدريج باجههاي بليت فروشي اتوبوسها جاي خود را به واحدهاي مسئول نظارت بر اتوبوسها دادند. اما برخلاف آنچه مسئولان اتوبوسراني تصور ميكردند، بليتهاي الكترونيك بسيار زود دل مردم را به دست آوردند زيرا هم صرفهجويي زيادي در زمان انجام ميدهند و هم مصرف بهينه اقتصادي را در پي دارند؛ يعني مسافر، کارت را که روي کارتخوان قرار دهد همان مبلغ ۲۲۲۲ ريال از او کسر ميشود.
با وجود اين، روند الكترونيك شدن بليت اتوبوسها شايد تجربه موفقي در قطارهاي شهري باشد که اکنون ايده بليتهاي الكترونيك مترو به اتوبوسراني هم راه باز كرده است اما به موازات اين تحول كه مردم بهراحتي خود را با شرايط تازه هماهنگ كردهاند كندي نظارتها و گاهي خرابي دستگاههاي كارتخوان در اتوبوسها مشكلي بر مشكلات پيشين اضافه کرده است! علاوه بر اين، در اين ميان برخي شهروندان نيز معتقدند با گذشت چند سال از فعاليت اتوبوسهاي خصوصي در سامانه حمل و نقلي شهرها، اين اتوبوسها مدتهاست که فقط كلمه خصوصي بودن را يدك ميكشند و كيفيت خدماتدهي آنها مانند اتوبوسهاي بليتي است. به عنوان مثال، زماني كه مسافران ميخواهند از كارت بليت براي كرايه خود استفاده كنند يا با دستگاهي در اتوبوس مواجه نميشوند يا به كاغذي كه روي آن نوشته شده: «خراب است» بر ميخورند.
رايگان سوار اتوبوس شويد!
«اتوبوسراني موظف است بر عملكرد صحيح دستگاههاي كارتخوان نظارت داشته باشد. در صورت خرابي كارتخوان اتوبوسها، اين اتوبوسها موظف به ارائه خدمات به شهروندان به طور رايگان هستند و شركت واحد نيز بايد بر اين موضوع نظارت جدي داشته باشد. در صورت خرابي کارتخوانها و رايگان نبودن خدمات اتوبوس مورد نظر، شهروندان کرايه نپردازند.» اين را مهدي چمران رئيس شوراي شهر تهران اعلام و روي آن تأكيد کرد.
اما با وجود صحبتهاي چمران، مديرعامل سازمان اتوبوسراني از حل شدن مشکلات کارتخوانها صحبت و وجود خرابي در اين دستگاهها را رد ميکند. پيمان سنندجي به «جوان» ميگويد: شرکت اتوبوسراني داراي دو بخش است. يک خصوصي و دو شرکت واحد. در شرکت واحد يک مصوبهاي وجود دارد و تمامي اتوبوسها بايد اين دستگاهها را داشته باشند و من هم با تأييد صحبتهاي آقاي چمران ميگويم که اگر دستگاهي خراب بود، مردم رايگان سوار شوند! براي شرکت خصوصي هم طي سال آينده ضوابطي را طراحي ميکنيم تا استفاده از کارتخوان در آنها هم الزامي شود. با اين حال استفاده از بليت الکترونيک به جاي پول نقد در حال نهادينه شدن است و تنها به کمي زمان و اطلاعرساني نياز دارد.