جوان آنلاین: پس از آنکه مذاکرات مرحله دوم آتشبس در غزه به دلیل جاهطلبیهای اسرائیل و موافقت نکردن حماس با شروط جدید صهیونیستها به بنبست رسید، نتانیاهو دستور توقف کامل ورود کالاها و کمکهای بشردوستانه به غزه را صادر کرد. این اقدام که به عنوان سلاح جنگی برای امتیازگیری بیشتر از حماس استفاده میشود، علاوه بر تشدید فاجعه انسانی در غزه، میتواند آتش جنگ بین دو طرف را دوباره شعلهور کند.
به رغم اینکه میانجیگران قطری، مصری و امریکایی در روزهای اخیر تلاش کردند مرحله دوم توافق آتشبس میان اسرائیل و حماس را از سر بگیرند، با این حال خواستههای جدید تلآویو، مسیر مذاکرات را از ریل خود خارج کرده است. منابع آگاه از مذاکرات روز یکشنبه، در گفتوگو با شبکه الجزیره جزئیات آنچه طی ۴۸ ساعت گذشته بین هیئت مذاکرهکننده رژیم صهیونیستی و میانجیگران رخ داد را فاش کردند. این منابع گفتند که رژیم صهیونیستی درخواست کرد در ازای تمدید مرحله اول آتشبس به مدت یک هفته و به عنوان مقدمهای برای مرحله دوم آتشبس، حماس اسرای زنده و مرده را آزاد کند. رژیم صهیونیستی از حماس خواسته در ازای آزادی اسرای فلسطینی و افزایش کمکها، پنج اسیر زنده و جسد ۱۰ اسیر را تحویل دهد، اما حماس هم به میانجیگران اطلاع داده که با پیشنهادات اسرائیل مخالف است و آن را مغایر مفاد آتشبس میداند ولی اعلام کرد به اجرای مفاد آتشبس پایبند است.
منابع مصری هم به العربیالجدید گفتند: یک پیشنهاد مصری برای نزدیک کردن دیدگاهها میان اسرائیل و حماس جهت تضمین تداوم آتشبس در غزه وجود دارد. در این پیشنهاد ذکر شده که مرحله اول آتشبس به جای شش هفته تنها دو هفته تمدید شود و سه اسیر صهیونیستی زنده و سه اسیر کشته شده هم آزاد شوند. آنها گفتند به احتمال زیاد هیئت مذاکرهکننده اسرائیل برای بررسی این پیشنهاد به مصر سفر میکند. این منابع گفتند قاهره تأکید کرده که به خروج کامل رژیم صهیونیستی از محور صلاحالدین در ازای پروژه امنیتی امریکا در مرزها متعهد است.
کابینه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل که تمایلی برای ورود به مرحله دوم مذاکرات ندارد، سنگ جلوی مذاکرات با فلسطینیان میگذارد. «گدعون ساعر» وزیر خارجه رژیم صهیونیستی در اظهاراتی که نشان از سیاست وقتکشی این رژیم دارد، اعلام کرد که تلآویو آماده اجرای مرحله دوم توافق آتشبس است، اما این کار را بدون هزینه و دریافت امتیاز از مقاومت فلسطین انجام نخواهد داد. طبق گزارش شبکه العربیه، ساعر حماس را متهم به مانعتراشی در روند توافق کرد. این درحالی است که این رژیم بارها با نقض آتشبس، نشان داده که تمایلی به توقف تجاوزات خود ندارد.
نتانیاهو و دوستان افراطی او با شروط جدید خود سعی دارند حماس را مقصر اصلی شکست مذاکرات نشان داده و مسیر بازگشت به جنگ را هموار کنند.
حماس زیر بار نمیرود
در برابر زیادهخواهیهای اسرائیل، حماس تسلیم نشده و گفته که زیر بار این درخواستها نمیرود. حماس دیروز در بیانیهای ضمن اعلام پایبندی به اجرای کامل توافق در هر سه مرحله، خواستار آغاز فوری مذاکرات مرحله دوم شد و تمدید ششهفتهای مرحله نخست آتشبس را رد کرد. «محمود مرداوی» از رهبران حماس از رژیم صهیونیستی خواست مرحله دوم توافق آتشبس را عملی کند. طبق گزارش روزنامه القدسالعربی، وی همچنین پیشنهاد جدید امریکا مبنی بر تمدید مرحله نخست آتشبس تا اواسط آوریل که مورد موافقت نتانیاهو قرار گرفته را نشانهای از تلاش این رژیم برای فرار از تعهدات خود دانست. محمود مرداوی اعلام کرد: «تنها راه ایجاد ثبات در منطقه و بازگشت اسرا، پایبندی به توافقات موجود و اجرای مرحله دوم آن است. این مرحله شامل مذاکرات برای برقراری آتشبس پایدار، خروج کامل نیروهای اشغالگر، بازسازی غزه و سپس تبادل اسرا طبق توافقی مشخص است.»
علاوه بر حماس، مقامات صهیونیستی نیز نسبت به کارشکنی نتانیاهو در مسیر مذاکرات آتشبس انتقاد دارند. به گزارش مرکز اطلاع رسانی فلسطین، با ادامه تعلل نتانیاهو در اجرای مرحله دوم توافق آتشبس و مبادله اسرا، انتقادات داخلی در سرزمینهای اشغالی شدت گرفته است. مقامات سابق و سران احزاب اپوزیسیون، نتانیاهو را به فریبکاری، بیبرنامگی و اولویت دادن به منافع سیاسی شخصی بر منافع جمعی متهم کردند. به گزارش الجزیره، «زهاوا گالئون» رهبر سابق حزب مرتس گفت: نتانیاهو تصمیم گرفته است جان ۲۴اسیر اسرائیلی را که تصور میشود هنوز زنده هستند، قربانی کند. این همان معنای واقعی تصمیم او برای توقف کمکهای بشردوستانه به غزه است. او فقط برای حفظ ائتلاف خود با اسموتریچ، به دنبال شعلهور کردن جنگ است. ایهود باراک، نخستوزیر سابق رژیم صهیونیستی نیز تأکید کرد: «نتانیاهو در حال فریب امریکاییهاست و از درگیری اوکراین سوءاستفاده میکند. تمام اقدامات او فقط برای حفظ قدرت کابینهاش است، نه چیزی بیشتر.»
استفاده از گرسنگی به عنوان سلاح جنگی
اسرائیل که نتوانسته در میز مذاکرات از فلسطینیان امتیاز بگیرد و مفاد آتشبس را نیز شکستی برای خود میداند، بدین ترتیب باز هم به گرسنگی دادن به فلسطینیان روی آورده است. دفتر نخستوزیری رژیم صهیونیستی اعلام کرد که بنیامین نتانیاهو از صبح یکشنبه دستور توقف کامل ورود کالاها و کمکهای انسانی به غزه را صادر کرده است. طبق گزارش شبکه العربی، بر اساس این بیانیه، این اقدام در پی پایان یافتن مرحله نخست توافق آتشبس و همچنین امتناع جنبش حماس از پذیرش پیشنهاد مطرحشده از سوی «استیو ویتکاف» نماینده امریکا در منطقه غرب آسیا صورت گرفته است. رسانههای صهیونیستی نیز گزارش دادند که نتانیاهو این تصمیم را با هماهنگی با دولت امریکا اتخاذ کرده است. حماس با محکوم کردن تصمیم نتانیاهو برای توقف ارسال کمکهای بشردوستانه به غزه، این اقدام را «باجخواهی ارزان» و «جنایت جنگی» توصیف کرد.
رژیم صهیونیستی در هفتههای اخیر با افزایش فشارهای بینالمللی برای کاهش بحران انسانی در غزه مواجه بوده، اما با این تصمیم جدید، احتمال تشدید بحران انسانی در این منطقه بیش از پیش افزایش یافته است. در همین حال، نهادهای حقوق بشری نسبت به پیامدهای این اقدام هشدار دادهاند و آن را مصداق مجازات جمعی علیه غیرنظامیان دانستهاند.
بنبست مذاکرات آتشبس، همراه با تصمیم نتانیاهو برای توقف ورود کالاها و کمکهای بشردوستانه نشان میدهد که اسرائیل از گرسنگی و بحران انسانی بهعنوان سلاح جنگی استفاده میکند تا حماس را به پذیرش شروط تحمیلی خود وادار کند، اما این سیاست نهتنها دستیابی به صلح را دشوارتر کرده، بلکه احتمال گسترش درگیریهای منطقهای را نیز افزایش داده است. این اقدام، علاوه بر تشدید فاجعه انسانی در غزه، میتواند آتش جنگ را دوباره شعلهور کند.
اسرائیل امیدوار است که با افزایش فشار بر فلسطینیان، آنها را به اعتراض علیه حماس وادار کند، اما تجربه نشان داده که چنین اقداماتی معمولاً نتیجه معکوس دارد و موجب افزایش تنش و خشم عمومی میشود و استقبال ساکنان غزه از نیروهای القسام در زمان مبادله اسرا ثابت کرد که مقاومت در بین فلسطینیان محبوبیت زیادی دارد. به همین خاطر بود که نتانیاهو اعلام کرده که حماس نباید اسرای صهیونیستی را در ملأ عام تحویل دهد، زیرا از دید صهیونیستها این مسئله شکست بزرگی برای تلآویو به حساب میآید که گردانهای القسام با اقتدار تمام در صحنه میدانی حاضر میشوند و نشان میدهد که با وجود ۱۶ ماه حملات گسترده این جنبش همچنان سر پا ایستاده و به مبارزه با دشمن ادامه میدهد.