جوان آنلاین: علی رضایی‌حمزه‌کندی، کارشناس و پژوهشگر تربیت بدنی در گفتگو با «جوان» می‌گوید: رسالت اصلی تربیت بدنی را تلاش و کوشش برای قشر نوجوان و در سنین بلوغ می‌دانم و عمده توان و امکانات تربیت بدنی باید روی سلامت نوجوانان متمرکز شود. ادامه گفتگو درپی می‌آید.
هدف از تأسیس رشته تربیت بدنی اساساً چه بود؟
هدف این رشته تربیت افرادی کارآمد با نوآوری در رشته تربیت بدنی در زمینه‌های مختلف آموزشی، پژوهشی، برنامه ریزی، اجرا، راهنمایی و نظارت بود که در رشته‌های علوم ورزشی گام‌های مؤثر بردارند. دو کشوری که برای تربیت بدنی اهمیت ویژه قائل بودند، ایران و یونان باستان بودند.
تعریف تربیت بدنی و ورزش چیست؟
فعالیت‌هایی مانند دویدن در هوای آزاد، حرکات کششی، کوهنوردی، نرمش، راه رفتن و پریدن جزو فعالیت‌های تربیت بدنی محسوب می‌شود و هدف از آن تربیت انسان از طریق حرکات است، اما ورزش مجموعه فعالیت‌های سازمان‌یافته‌ای است که با هدف کسب مهارت‌های حرکتی به ایجاد رقابت بین دو یا چند نفر صورت می‌گیرد که مثال بارز آن فوتبال، والیبال و شناست. عامل تحقق ورزش ایجاد تعادل بین انگیزه‌های درونی و انگیزه‌های بیرونی فرد است.
ورزش در تناسب اندام چه نقشی دارد؟
تناسب اندام یکی از موضوعاتی است که می‌توان گفت بیش از نیمی از مردم کشور درگیر آن هستند و بیشتر مردم جامعه به دنبال این هستند که چگونه به تناسب اندام برسند. برخی به دنبال راهکار‌هایی همچون مصرف برخی مواد غذایی هستند که فکر می‌کنند باعث کاهش وزن آن‌ها می‌شود مثل سرکه یا آب کرفس. اما مصرف برخی دارو‌ها که صرفاً جنبه تجاری دارند، باعث آسیب به کبد، کلیه و نیز سیستم قلبی- عروقی و گوارشی می‌شود. تفکر آنان بر این است که مصرف دارو‌های چربی‌سوز بدون تحرک و رژیم غذایی صحیح امکانپذیر است. باید بگوییم که این امر بدون فعالیت و تمرین درست و رژیم اصولی غیرممکن است!
ورزش و تناسب اندام چه ارتباطی باهم دارند؟
رابطه مستقیمی دارند، به طوری که اگر یک فرد عادی روزانه یک ساعت زمان خود را صرف فعالیت‌هایی همچون دویدن، پیاده‌روی سریع و کار با دستگاه ورزشی کند، انتظار می‌رود به مرور زمان دارای تناسب اندام و مقادیر متعادلی از توده چربی و توده عضلانی در بدن خود باشد. در نتیجه وقتی فردی ورزش می‌کند و برای تناسب اندام خود تلاش دارد، انگیزه پیدا می‌کند تا خوراکی‌های مضر اعم از شیرینی و فست‌فود و قند صنعتی را کنار بگذارد که این‌ها عامل مستقیم چاقی و اضافه وزن یا بیماری‌هایی دیابتی و فشار خون هستند.
فرمول ساده تناسب اندام چیست؟
اول کنترل کالری ورودی بدن یا همان تغذیه صحیح، دوم تحرک و ورزش کردن، سوم خواب مناسب. اصل تناسب اندام مربوط به این موضوع ساده است که اغلب مردم به آن بی‌توجه و دنبال راهکارهای عجیب و غریب سریع و پرخطر هستند که غالباً ناکارآمد است. با تحرک و ورزش‌کردن میزان انرژی‌خواهی عضلات زیاد می‌شود، یکی از اصلی‌ترین اندام‌های بدن در سوخت‌وساز عضلات ما هستند. در صورت تغذیه درست و بالانس‌بودن کالری موجود در بدن، چربی‌های غیرضروری و اضافه طی فرایند چربی‌سوزی استفاده می‌شود و فرد به تناسب اندام می‌رسد و وزن ایده‌آل خود را به دست می‌آورد. اصل سوم که خواب شبانه است مهم‌ترین موضوع در تناسب اندام است و شامل هشت ساعت خواب شبانه است.
اهمیت ورزش در سنین بلوغ و نوجوانی چیست؟
به نظر من به عنوان کارشناس رشته تربیت بدنی، رسالت اصلی تربیت بدنی تلاش و کوشش برای قشر نوجوان و در سنین بلوغ است و عمده توان و امکانات تربیت بدنی باید روی سلامت نوجوانان متمرکز شود. برای درک بهتر این موضوع می‌توان گفت یکی از فاکتور‌های سن بلوغ شروع و بروز رفتار‌های هیجانی است. با توجه به سبک زندگی اکثر خانواده‌های ایرانی که آپارتمان‌نشین و نظر به گسترش فضای مجازی که اکثر نوجوانان در منزل سرگرم این فضا هستند، هیجانات ناشی از بلوغ تخلیه نمی‌شود. در چنین وضعیتی نوجوان ما از لحاظ استخوان‌بندی ضعیف و دچار اضافه وزن و بیماری‌های ناشی از فشار خون می‌شود. فرد دچار افسردگی و ضعف در ارتباط با اجتماع خواهد شد یا منزوی و جامعه‌گریز می‌شود و نهایتاً بروز رفتار‌های پرخطر را به دنبال دارد. تمامی این موارد باعث به وجود آمدن هزینه برای دولت و جامعه است. تمامی موارد گفته‌شده را با سرمایه‌گذاری روی قشر نوجوان می‌توان معکوس و استعداد‌های آن‌ها را کشف و شکوفا و جامعه‌ای سالم و سلامت را تربیت کرد. اگر هیجانات فرد را بتوانیم در سن بلوغ در جهت مثبت کنترل و تخلیه کنیم، می‌توانیم استعداد‌های وی را کشف کنیم و باعث پیشرفت و تعالی آن فرد شویم. شما ببینید یک نوجوان دارای انرژی زیادی است و بر فرض در دوندگی استعداد زیادی دارد و کشف همین موضوع باعث به وجود آمدن ورزشکار المپیکی می‌شود. در ورزش افراد کارگروهی، همدلی، درک کردن یکدیگر و تلاش‌کردن برای رسیدن یک هدف را می‌آموزند و از لحاظ بدنی نیز در حالت ایده‌آل خود هستند که همین امر موجب تربیت نیروی جوان کارآمد برای جامعه می‌شود.
