جوان آنلاین: شهرداری تهران که تا همین چند سال پیش گفته میشد در آستانه ورشکستگی قرار دارد، بعد از چند جهش مداوم در تحقق بودجه توانسته سقف بودجه مصوب خود را به ۱۵۰ هزار میلیارد تومان برساند.
بودجه مصوب ۱۴۰۳ شهرداری تهران، ۱۵۰ هزار میلیارد تومان است. عددی که نسبت به واپسین سال عملکرد شورای پنجم، بیش از پنج برابر افزایش یافتهاست. پیروز حناچی، شهردار سابق تهران، اما معتقد است این رشد قابلتوجه مطلقاً اقدام ممتاز یا مشعشعی نیست. این در حالی است که او سابقاً (اردیبهشت ۱۴۰۰) از احتمال «ورشکستگی» مجموعه شهرداری در صورت عدم مساعدت دستگاه قضا سخن میگفت.
ادعای افزایش بودجه شهرداری تهران به واسطه تورم
پیروز حناچی معتقد است رشد چند برابری بودجه شهرداری تهران در سه سال اخیر اقدام خاصی نیست، چراکه تورم افزایش داشتهاست. برای صحتسنجی این ادعا میتوان بودجه سنوات گذشته مجموعه مدیریت شهری را در کنار تورم سالانه اعلامی از مراجع رسمی بررسی کرد. مثلاً در اوایل دهه ۹۰ در حالی که اقتصاد ایران چند سال متوالی از تورمهای دورقمی رنجیدهبود، میزان افزایش بودجه شهرداری از ۲۸ درصد فراتر نرفت.
این در حالی است که تورم همان سالها (اوایل دهه ۹۰) تقریباً ۴۰ درصد گزارش شدهبود. همچنین بررسی عملکرد چهار ساله شورای پنجم نیز به خوبی میتواند فرضیه تبعیت بودجه مدیریت شهری از نرخ تورم را «باطل» کند. بودجه سال ۹۶ (که توسط قالیباف ارائه و اجرای نیمی از آن به شورای پنجم محول شده بود) تقریباً بدون تغییر نسبت به سال ۹۵ و حدود ۱۸ همت بسته شده بود. شورای پنجم بودجه سال ۹۷ و ۹۸ را نیز بدون تغییرات عمدهای باز هم حدود ۱۸ همت تصویب کرد. این در حالی است که در همان سالها اقتصاد ایران از تورمهای ۳۱ و ۴۱ درصدی رنج میبرد. یعنی چهار سال متوالی تقریباً بودجه شهرداری ثابت و حدود ۱۸ همت باقی ماند. بگذریم از اینکه شهرداری اصلاحطلبان از تحقق همین بودجه ثابتمانده نیز ناتوان بود و تنها ۹۰ درصد از منابع پیشبینی شده در سال ۹۷ به حقیقت پیوست.
عملکرد شورای ششم در رشد ۵ برابری بودجه شهرداری تهران
بودجهپیشنهادی شورای پنجم برای سال ۱۴۰۰، حدود ۵۰ همت بود. این در حالی است که سال ۹۹ شهرداری تهران تنها موفق به تحقق حدود ۲۷ هزار میلیارد تومان درآمد شده بود. شهریور ۱۴۰۰ و با روی کار آمدن مدیریت جدید شهری، بودجه پیشبینیشده را غیر واقعبینانه تشخیص داد و با ارائه یک متمم، سقف بودجه را تا ۳۷ هزار میلیارد تومان کم کرد. همه این بودجه تا انتهای سال تقریباً محقق شد. در سالهای بعد، اما رشد تصاعدی بودجه شهرداری ادامه داشت. ۱۴۰۱ در حالی که بودجه مصوب شورای اسلامیشهر، ۵۰ هزار میلیارد تومان بود، اما گزارش تفریغ نشان میداد شهرداری تهران از سقف بودجه عبور کرده و توانسته تا ۳۷ درصد بیشتر از تکالیف قانونی خود را محقق کند. این بالاترین رکورد تحقق منابع و درآمدها در تاریخ بلدیه تهران بود. رکوردشکنی که در سال ۱۴۰۲ نیز ادامه داشت.
بودجه مصوب ۱۴۰۲، با ۵۰ درصد افزایش، به ۷۵ هزار میلیارد تومان رسید. آمار و ارقام، اما از عملکرد فوقالعاده بالاتر شهرداری تهران حکایت داشت. آنطور که مستندات گزارش تفریغ نشان میداد، مجموعه تحت امر علیرضا زاکانی توانسته بود تا رکورد تاریخی تحقق ۱۵۰ درصدی بودجه را از آن خود کند. همین روند برای سال ۱۴۰۳ نیز ادامه داشت و شورای ششم مجوز هزینهکرد اعتبارات تا سقف ۱۵۰ هزار میلیارد تومان را برای شهرداری تصویب کرد.
تصویب نحوه تصویب افزایش تاریخی بودجه شهرداری تهران
اوج درآمدهای شهرداری تهران از محل فروش تراکم در اوایل دهه ۹۰ بود. وقتی در آستانه ابلاغ طرح تفصیلی، بالغ بر ۳۰ هزار پروانه تخریب و نوسازی در مناطق مختلف صادر میشد. این روزها اما، خبری از آن ساختوسازهای گسترده در شهر نیست. بنابراین نمیتوان همه بودجه شهرداری را ناشی از درآمدهای حوزه شهرسازی دانست. چنانکه بنابر آمار، سال گذشته تنها ۱۴ هزار پروانه ساختمانی در شهر صادر شده که با آمار و ارقام اوایل دهه ۹۰ بسیار فاصله دارد.
آخوندی، رئیس کمیسیون برنامه بودجه شورای ششم هم معتقد است درآمدهای مرتبط با حوزه شهرسازی افزایش چندانی نداشته و در بودجه مصوب ۱۴۰۳، درست همانند «عملکرد» ۱۴۰۲ یعنی حدود ۷۰ همت در نظر گرفته شدهاست. لطفالله فروزنده معاون مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران، افزایش شفافیت و انضباط مالی، عملیاتی شدن قانون «خزانه واحد» و پرداخت به موقع کلیه کسورات قانونی را از جمله علتهای افزایش درآمدهای شهرداری عنوان کردهبود.
در این میان نباید از عملکرد «غیرنقد» مناسب و همچنین پیگیریها برای پرداخت حقوق قانونی مدیریت شهری از محل عوارض مختلف از دولت فراموش کرد.
شهرداری تهران و ماجرای ورشکستگی
شهرداران سابق تهران مداوم از بدهیهای کلان مجموعه مدیریت شهری به پیمانکاران و به ویژه شبکه بانکی کشور میگفتند. بدهیهایی که بنابر ادعای پیروز حناچی، شهرداری را تا مرز «ورشکستگی» پیش برده بود. علیرضا زاکانی مجموع این بدهیها (با سود و جرایم تأخیر مترتبه) را حدود ۱۷۰ هزار میلیارد تومان عنوان میکرد. بدهیهایی که بعضی از آنها از اوایل دهه ۸۰ روی دست حسابداری شهرداری باد کرده بود.
آنطور که لطفالله فروزنده میگوید یکی از اقدامات مهم ششمین دوره مدیریت شهری، تسویه عمده این بدهیها است، به نحوی که حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان به طور کامل تأدیه شدهاست. ۲۰ همت دیگر نیز تعیینتکلیف شده و بهزودی به طور کامل تسویه خواهد شد. به این ترتیب علیرضا زاکانی میتواند ادعا کند علاوه بر فعال کردن کلانپروژههای عمرانی و علاوه بر خرید چند میلیارد دلار وسایط نقلیه برقی از چین، توانسته تا حدود ۹۰ هزار میلیارد از بدهیهای شهر را نیز تسویه کند.
خروجی اعداد و ارقام عملکردهای مالی ششمین دوره مدیریت شهری روشن است. شهرداری تهران نهتنها از ورشکستگی نجات پیدا کرد، بلکه توانست پروژههای بر زمین مانده چند دهه گذشته را دوباره فعال کند. به علاوه خریدهای چند میلیارد دلاری وسایط نقلیه برقی که میتوانست اوضاع آلودگی و ترافیک شهری را تا حدودی مدیریت کند. شهروندان تهرانی حالا چشمانتظار به ثمر نشستن خروجی این فعالیتها در واپسین سال فعالیت شورای ششم هستند.